Katılımcı, Düzce Üniversitesi Gelişim Planı Kentsel Tasarım Yarışması

PROJE RAPORU

Kentin ve Doğanın Parçası Olarak Üniversite Kampüsü

Düzce Üniversitesi Konuralp Yerleşkesinin geleceği, bulunduğu doğa ve kent ile ilişkide bir kurgu önermektedir. Doğanın özgün niteliğini yerleşkeye kazandırmak diğer taraftan da kentin enerji­sini kamusal alanların bir parçası olarak değerlendirmeyi önemsenmektedir.

Bu öneri tek yönlü bir ilişki değil karşılıklı olarak birbirini devamlı besleyecek ve geliştirecek bir kampüs / kent / doğa ekolojisi olarak planlanmıştır.

Yerleşke güncel durumunda bir otoyolun parçası olarak algılanan iç dolaşım yolları ve düzen ge­tirilmeye çalışılmış bitki örtüsü arasında tanımsız bir karaktere sahiptir. Farklı dönem ve stillere ait mimari dokusu ise mevcut topoğrafya ve doğa sürekliliğini gözetmemektedir.

Bu duruma karşın orman ile ilişkili vadi morfolojisinin kampüs içinde ki izlerinin yakalanarak geliştirildiği, kampus açık alan kullanımına dahil edildiği, fakülteler / kullanımlar arası yaya ula­şım koridorları ve kampüs rekreasyon alanlarına dönüştürülmüştür. Öte yandan kentsel bağ ile üniversitenin dışa dönük fonksiyonlarını bir arada tutacak kamusal alan altyapısı, yeşil bağ ile iç içe örülmüştür.

Düzce Üniversitesi Konuralp Yerleşkesi Üzerine Okumalar-Değerlendirmeler-Planlama Hedefleri

1. durum: bugün üniversite yapılanmaları yönetim şemalarının yapılaşması mantığı ile fakülte yapılarının ön planda olduğu kampüslerde gerçekleşmekte. klasik meslek yapılaşması halen bugünkü yapılaşma kararlarını etkilemekte.

sorun: aslında tüm bölümler işleyiş ve yapılanma açısından birer bağımsız alt birim gibi çalış­makta, ancak bölümlere tahsis edilen mekanlar dekanlık örgütlenmesi altında gerçekleşmekte. öğrenciler arası iletişimin bu kurgu ile en alt düzeye inmekte. teknolojik ve toplumsal geliş­melere_değişimlere paralel olarak yeni ve arada meslekler giderek artan bir hızla belirmekte [emergent professions]

çözüm: fakülte yapılarını tekrar gözden geçirmek ve disiplinlerarasılık ve yeni meslek tanım­ları ile ilişkili olarak 1 fakülte=1 yapı anlayışına yeni açılım getirmek; fakülte binalarını mekan kullanımını optimize edecek ve zamana bağlı kullanımlarda değişken/değişebilir/esnek mekan kullanımını hedeflemek.

tüm fakültelerin akademik ve yönetimsel bir omurgada toplanması (akademik yol) bunlara bağlı jenerik yapı çözümünü paylaşılan ortak anfi, laboratuar ve büyük derslikler, uzmanlaşmış kü­tüphaneler ve ortak çalışmalar için kuluçka ofisleri içerecek şekilde gerçekleştirmek… öğrenciler arası iletişimi en üst seviyeye çekmek (istasyonlar ve ortak etkileşim alanları), yeni bölümleri ve bölümlerarası işbirliği/bilgi paylaşımını olumlu etkileyeccek esnek iç kurguyu gerçekleştirmek.

beklenen yapı ömrü ve değişim sonucu ortaya çıkan yeni durumların mekan gereklilikleri bağ­lamında dönüştürülebilir, güncellenebilir ve eklemlenebilir olmaya açık inovatif bir yapılaşma karakteristiği tariflemek…

2. durum: öğretim üyeleri ofisleri hala 1970’lerde tanımlanan iş alanları açık ve kapalı ofis siste­matiklerine göre tasarlanmakta ve yapılandırılmakta

sorun: ofislerin zaman içinde farklı programları üstlendiği ve dolayısıyla eğitim, seminer, top­lantı, arşiv, araştırma, çalışma… mekanı olma niteliklerini üstlendigi göz önüne alındığında söz konusu tanımın yeterli olmadığı görülmekte

çözüm: kişiselleştirilebilir, uyarlanabilir ofis üniteleri, paylaşılan ortak alan kalitesini yükselt­mek…

3. durum: kampüs kullanıcılarının değişken olduğu durumlarda (kentliler, öğrenciler, ziyaretçiler…) yön bulma açısından sorunlar yaşanması, kampüs içi yol ağında farklı kullanıcılar için ayrılmış bölgelerin hissedilmemesi

sorun: oryantasyon sorunları, otopark kullanımında yetersizlikler

çözüm: kentsel bağ ve yeşil bağ olarak adlandırılan iki farklı yol sistematiğinin geçici ve sürekli kullanıcılar için ayrılmış olması. yeşil bağın akademik yapıları ve kampüs içi yeşil alanları bağ­layan bir akademik alle gibi çalışmasının sağlanması. kentsel ağın ise öncelikle geçici olarak da nitelendirilebilecek kentli kullanıcının kampüs içi kamusal alanlara ulaşımı için düzenlenmiş olması. özellikle giriş noktalarının üniversite kimliğini yansıtacak biçimde düzenlenmesi…

4. durum: fakülte yapıları arasındaki alanın çoğu açık park alanı ve yol olarak arabalara tahsis edilmiş bulunmakta. hedefin sadece fakültelere ulaşım olarak görünmesi. açık alanların tanım­sızlığı, araç ve yollara ayrılan alanın kampüs açık alan dengesini olumsuz nitelikte etkileyen büyüklüğü.

sorun: niteliksiz ve açık alan kullanımları açısından programlanması güç tanımsız alanlar, açık alanların amacından farklı kullanımları. tanımsız açık alanlar, birbirinden kopuk yapılar.

çözüm: yerleşke belleğini oluşturacak özel açık alanların [mezuniyet törenleri alanı, serbest kürsü, seyir terası, akademik alle, açık sinema ve konser alanı, …] tanımlanması, tüm ara du­rumları öğrencinin formel ve informel kullanımına açmak böylelikle yaya yollarının güvenli hale getirilmesi, alternatif ulaşım sistemlerinin eklemlenmesi share-a-bike, shuttle rotaları gibi…

mevcut konum ve boyutlarını değiştirmeksizin araç yollarının optimizasyonu, yaya ve bisikletle ulaşımı teşvik edecek yeni ulaşım ağı, yapı aralarında düzenlenmiş ve özelleşmiş açık kullanım/ sosyalleşme alanları, iç dolaşım için rink/shuttle sistemi, doğal yürüyüş parkuru, tüm kampüs içi ulaşımda evrensel tasarım ilkeleri ve en yüksek ulaşılabilirlik hedefleri ile yeniden tasarım…

5. durum: farklı zamanlarda inşa edilmiş yapılar arasındaki dil farklılığı üniversite kimliğini zor okunur hale getirmekte

sorun: içe dönük yapılar, farklı malzeme kullanımları ve eskimeler, yapı programından bağımsız biçimselliği ön planda çözümler, ekolojik ayakizi [ecological footprint] açısından olumsuz yapı­lar, postmodern içerikler/postmodern formalist tavırlar

çözüm: dönüştürülebilir malzeme ile inovativ|jenerik|programlanabilir dolayısıyla az enerjili mü­dahalelerle uyarlanabilir yapılaşma çözümleri, en az footprint bırakacak yapılaşma modelleri, zamansız biçimsellik arayışı, doğal verileri en üst düzeyde yapı verisine dönüştürme kararlılığı…

6. durum: eğitim ortamlarının özellikle ıt devrimi sonrasında sayısal ortamlarla desteklenir hale gelmiş olması, bilgisayar ve benzeri araçların yaygınlaşması

sonuç: kullanılması güç arkaik bilgisayar laboratuarları, karartılamayan ve akustik çözümleri uygun olmayan derslikler, anfiler…

çözüm: zaman içinde farklı kullanımlara olanak sağlayacak farklı büyüklükerde/esnek kurgulu eğitim mekanları, karartılabilir/akustik kontrolü sağlanmış derslikler/seminer mekanları…pro­ject based learning, distant learning, self organized learning, blogging, micro blogging, video learning, flipped classroom, community outreach programlarını destekler nitelikteki eğitim me­kanları, çok amaçlı sirkülasyon izleri, öğrenci izlerinin çakışması, güçlü sosyalleşme

7. durum: içe dönük ve çözük yapılaşma örüntüleri, tanımsız ortak alanlar

sonuç: dil bütünlüğü olmayan programlanabilirliği düşük yerleşke örgütlenmesi; fakülte öğren­cisi olma durumunun üniversite öğrencisi olma durumuna baskın olması

çözüm: yapı kurgusunun alttaki temel bileşenleri vurgulayacak şekilde yenıden örgütlenmesi ve yeniden tanımlanan temel bileşenler/bileşen grupları, tekil/bağımsız yapılar yerine

1. ana omurga_akademik alle
2. etkileşim +karşılaşma+bilgilendirme uyduları, istasyonlar
3. eklemler_merkezler_hub’lar
4. açık karşılasma alanları, paylaşılan yeşil odaklar
5. yaz kampüsü/kış kampüsü kullanım olanakları
6. mesafe belirten ve röper oluşturan sembolik ekler
7. mevcut doğanın kullanımı/doğal ve en az pasif peyzaj anlayışı
8. hobi bahçeleri, öğrenciler için ekim alanları…

vadi tabanları hava alma koridorları gibi çalışarak klimatik zonlar önermektedir. vadi aynı za­manda doğal morfolojisi gereği su toplama havzalarıdır, bu durum rekreatif kullanım olarakta değerlendirildiği gibi, drenaj planının bir parçasıdır.

8. durum: ekolojik bağlam ve sürdürülebilirlik beklentisi

çözüm: yapılarda kullanılan teknolojiler ve yapı malzemelerinin doğa ile barışık en az fosil ener­ji ile üretilecek malzemelerden seçilmiş olması, tüm yeni yapıların olabildiğince su hasatına imkan veren gri su kullanan, ısı kaybetmeyen, ısınan cephelerde özellikle doğal havalandırma tekniklerini kullanan, böylelikle mekanik desteğin en aza indirgeneceği sistem tercihlerine uy­gun olarak tasarlanması, yapı içlerinde yer alan iç bahçeler ve zemindeki geniş açıklıklarla dışın içe sızmasına olanak sağlanması ve iç yaşam klimasının sürdürülebilirliği, mekanların olabildi­ğince doğal havalandırma ve aydınlatma olanaklarına sahip olacak özellikle güneş enerjisine ek olarak toprak altı ısı kazanımı ve kojenerasyon hibritlemeleri ile de desteklenmesi…

Düzce Üniversitesi Konuralp Yerleşkesi’nin gerek eğitim_araştırma mekanlarının donanım ve mekansal nitelikleri ile çağdaş ve yeni gelişmelere uyarlanabilir olmasının, gerekse de ekolojik nitelikler_enerji_sürdürülebilirlik bağlamında örnek kampüs olarak öncü rol oyna­masının sağlanması hedeflenmektedir.