4. Satın Alma, Adana Ticaret Odası Hizmet Binası Ulusal Mimari Proje Yarışması

4. Satın Alma ödülüne layık görülen projenin mimari açıklama raporu şu şekilde;

1.0.0. ÇEVRE ÖLÇEĞİNDE TASARIM KARARLARI:

Adana Ticaret Odası Hizmet Binası çevre ve yapı ölçeğinde alınan tasarım kararları doğrultusunda tasarlanmıştır.

1.1.0. YAKIN ÇEVRE YAYA ARTERLERİ İLE YAPININ İLİŞKİLENDİRİLMESİ

Yapı, Adana’nın son derece aktif bir ulaşım arter olan Turan Cemil Beriker Bulvarı üzerinde yer almaktadır. Bu bulvar Seyhan ilçesinin kent merkezi ile ulaşımını sağlamaktadır. Şehirlerarası otogar ile Adana havalimanı bu ulaşım arteri üzerinde yer almaktadır. Gerçekleştirilen çevre analizleri doğrultusunda yapının bulunduğu arazi merkez alınmak kaydıyla 7 aktif yaya ulaşım istikameti belirlenmiştir:

1.2.0. YAKIN ÇEVREDE BULUNAN ARAÇ YOLLARI İLE YAPININ İLİŞKİLENDİRİLMESİ

Yapının güneyinde bulunan Turan Cemil Beriker Bulvarı son derece yoğun bir araç ulaşım arteri olduğundan bu noktada herhangi bir trafik sıkışıklığı yaşatmamak amacıyla kapalı otopark araç giriş – çıkışları kuzeyde bulunan 43. Sokak’tan sağlanmıştır. Toplu taşıma araçları için arazinin güneyinde bulunan araç cebi kafi görülmüştür. Protokol araç girişi için arazinin batısında bulunan ara yol uygun görülmüştür.
Arazinin kuzeyinde yapı adasına bitişik durumda 8 araçlık açık otopark alanı öngörülmüştür. 43. Sokak’ın Milli Mensucat Kültür Merkezine bakan tarafında 22 araçlık ayrı bir açık otopark alanı daha düzenlenmiştir.

1.3.0. İSTİKLAL MAHALLESİ İLE MİLLİ MENSUCAT KÜLTÜR MERKEZİ’NİN YAPI İLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ

Yapı arazisinin güneyinde yer alan İstiklal Mahallesi özellikle 1980’li yıllardan sonra yoğun göç alan bir yerleşim haline gelmiştir. Mahalle günümüzde az katlı düzensiz yapı gruplarını barındırmaktadır. Adana Ticaret Odası Hizmet Binası İstiklal Mahallesi ile Milli Mensucat Kültür Merkezi’nin bulunduğu yapı adası arasında bağlantı noktası olarak değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda Yapının içerisinden kuzey-güney istikametinde yaya aksı (Ara Sokak) geçirilmiş ve fiziksel olarak kuzey ve güney yakın çevre yapı adaları ilişkilendirilmeye çalışılmıştır.

1.4.0. İKLİMSEL VERİLERİN TASARIM ÖLÇÜTÜ OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

Yapının tasarımında Adana iklim verileri önemsenmiştir. Adana’da yaz döneminde insanlar büyük oranda gölge alanlarda bulunmayı tercih etmektedir. Bu doğrultuda yapı geleneksel Türk Evi’ndekine benzer şekilde bir nevi yarı açık sofalı şekilde çözülmüştür. Yapı arazisinin merkezinde avlu oluşturulmuş ve bu avlu hafif saçak sistemi ile örtülmüştür.
Yapının toprak üzerinde bulunan ara katlarında avluya bakan geniş bir teras önerilmiştir. Yapının zemindeki oturum alanı mümkün olduğunca azaltılmış, kütleler kolonlar üzerine alınmış ve bu şekilde daha fazla gölge imkanlı açık alan yaratılmıştır.

2.0.0. YAPI ÖLÇEĞİNDE TASARIM KARARLARI:

2.1.0. YAPININ İŞLEV DOĞRULTUSUNDA 5 FARKLI BÖLÜME AYRILMASI VE BU BÖLÜMLERİN FORM’A YANSITILMASI

Yapı farklı işlevler doğrultusunda 5 farklı bölgeye ayrılmıştır:
-Ofis / çalışma birimleri (Üye işlem birimleri / ATO Kurumsal birimler / İştirak birimleri)
-Meclis
-Kültürel mekanlar (Konferans salonu / Ticaret Müzesi)
-Sosyal tesis (Restoran / Lokal)
-Teknik Hacimler / Arşivler / Sığınak / Otopark

Gruplanan bu birimler farklı kotlarda ve farklı kütlelerde çözülmüştür. Meclis salonu tek bir kütle olarak kendisini ayrıştırarak kolonlar üzerinde güney istikametinde konumlandırılmıştır. Konferans salonu ve Ticaret Müzesi hafta sonu kullanımı da göz önünde bulundurularak +0.00 kotu altında çözülmüş ve ara sokak ile ilişkilendirilmiştir. Kültür merkezi kütlesi toprak altında çözüldüğü için yapının toprak üzerinde yer alan formu hafiflemiştir. Sosyal tesis olarak tanımlanan restoran ofis katlarından bağımsız şekilde en üst kat olan +20.50 kotunda konumlandırılmıştır. Bu sayede restoranın ana yapıdan bağımsız kullanımı sağlanmıştır.

2.2.0. KÜTLENİN ARAZİ KONTURLARINA DAYANDIRILARAK MERKEZDE YARI AÇIK AVLU ELDE EDİLMESİ

Yapının biçimlenmesinde Adana’nın sıcak iklimi göz önünde bulundurulmuştur. Bu doğrultuda yapının bulunduğu arazinin merkezi boşaltılarak yarı açık bir mekan haline getirilmiştir. Merkezde mümkün olduğunca geniş, gölge bir alan yaratabilmek amacıyla yapıyı oluşturan kütleler arazi sınırına dayandırılmıştır. Merkezde bulunan yarı açık alanın hemen altına konferans merkezi konumlandırılmıştır.

2.3.0. YAPI KÜTLESİNİN MASİF ETKİSİNİN AZALTILMASI AMACIYLA PARÇALARA İNDİRGENMESİ

Bina programının yoğunluğu göz önünde bulundurulduğunda toprak üzerinde mümkün olduğunca düşük gabarili bir kütle ortaya çıkartılması amaçlanmıştır. Yapıda mümkün olduğunca insan ölçeğinde kalma düşüncesi tasarımda bir başka hedef olarak belirlenmiştir. Bu doğrultuda yapı kütlesi alt kütlelere bölünmüştür: Meclis kütlesi, Ofis kütlesi, Restoran kütlesi. Bu kütleler içerisinde en büyük hacime sahip ofis kütlesi L planimetri ile birleşik 2 kütle haline getirilmiştir.
Konferans merkezi ile Ticaret Müzesi kütleleri +0.00 kotu altında çözülerek yapının gabarisinin artmaması amaçlanmıştır.

2.4.0. YAPIDA FARKLI KOTLARIN GİRİŞ OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ / ARA SOKAK

Yapının yer aldığı arazide herhangi bir eğim bulunmamaktadır. Bina programının farklı işlevleri barındırması göz önünde bulundurulduğunda yapıda 3 farklı giriş öngörülmüştür: Protokol girişi, Ziyaretçi girişi, Konferans merkezi / Müze girişi. Protokol girişi ve ziyaretçi girişleri +0.00 kotunda çözülmüştür. Konferans / Müze girişi -3.50 kotunda çözülmüştür. Alt kot girişi önerilen ara sokak ile sağlanmıştır. Ara sokak İstiklal Mahallesi ile Milli Mensucat Kültür Merkezi arasındaki yaya ilişkisini kuvvetlendirmiştir.

Konferans Merkezi ile Ticaret Müzesi’nin ara sokak ile yapıdan bağımsızlaştırılması her iki mekanın hafta sonu kullanımına da destek olmaktadır.

2.5.0. KAPALI OTOPARKIN VE ARAÇ GİRİŞ ÇIKIŞ NOKTALARININ BELİRLENMESİ

Bina programı dahilinde 250 araçlık kapalı otopark talep edilmektedir. Tasarlanan öneride mümkün olduğunca bu rakama yaklaşılmaya gayret edilmiştir. Yapının otopark giriş ve çıkışları iki ayrı rampa olarak çözülmüştür. Otopark girişi trafik yoğunluğunun daha az olduğu 43. Sokak’tan sağlanmıştır. Bu sayede Turan Cemal Beriker Bulvarı’nda fazladan trafik yoğunluğu yaratılmaması amaçlanmıştır.
Otopark tasarımında Adana otopark yönetmeliği esas alınmıştır. Madde 2 / 1 / d uyarınca yan komşu parsellere 3.00 metre yaklaşılmış; otopark giriş ve çıkış rampaları ise parsel sınırına getirilmiştir.

2.6.0. SERBEST PLANİMETRİ / ESNEKLİK

Yapının çalışma mahallerinde gelecekte talep edilebilecek fonksiyon değişiklikleri göz önünde bulundurularak serbest planimetri öngörülmüştür. Mekan duvarları hafif bölücü duvar elemanları ile ayrılmıştır. Zeminde 10 cm yükseltilmiş döşeme plakları önerilmiştir.

2.7.0. YAPIDA YENİLENEBİLİR ENERJİ KULLANILMASI VE ENERJİ SARFİYATININ EN AZA İNDİRGENMESİ

Yapının enerji ihtiyacının azaltılması için muhtelif pasif ve aktif önlemler alınmıştır: İç mekanlarda endirekt doğal aydınlatma kullanılması, doğal havalandırma sağlanması, fotovoltaik güneş pili kullanılması, gri su kullanımı, yağmur suyu geri kazanımı.

GÜN IŞIĞI KULLANIMI
Yapının yaya sirkülasyon mekanlarında endirekt olarak gün ışığı kullanılması öngörülmüştür (güneş kırıcı elemanlar yardımı ile ışık kontrollü olarak iç mekana alıncaktır).

DOĞAL HAVALANDIRMA
Sirkülasyon alanlarında taze hava ihtiyacı mekanik yolla değil, dış mekandan doğal şekilde temin edilecektir. Yapının kuzey ve güney cidarlarında bulunan pencerelerden içeri giren taze hava, avlu çatısında bulunan pencerelerden doğal yoldan dışarı atılacaktır. Bu yolla yapı içerisinde taze hava santrali kullanımı azaltılacaktır.

FOTOVOLTAİK PİL KULLANIMI
Yapının çatı yüzeyinde güneybatı yönüne bakan fotovoltaik güneş pilleri konumlandırılmıştır. Bu şekilde elde edilecek enerjinin akşam saatlerinde çevre aydınlatmasında kullanılması öngörülmüştür.

GRİ SU KULLANIMI
Kullanım sonucu ortaya çıkacak pis suyun (lavabo, personel duşları) yeterli bölümünün arıtılarak yeniden kullanımı önerilmiştir. Arıtılacak pis suyun bir bölümü klorlanarak başkanlık giriş avlusunda bulunan süs havuzunda kullanılması, bir bölümünün ise bahçe sulamasında kullanılması öngörülmüştür.

YAĞMUR SUYU GERİ KAZANIMI
Yapının çatı yüzeylerinde sifonik sistem ile toplanacak yağmur suyunun depolanarak geri kazanımı sağlanacaktır. Bu çerçevede temin edilecek su bahçe sulamasında kullanılacaktır.