2. Ödül, Yaya Üst Geçitleri Fikir Projesi Yarışması (Zeytinburnu D100 Karayolu, Topkapı Mevki)

Kentsel Çevre Açıklama Raporu:
Yarışma alanının doğusundaki park ve transfer merkezi bu bölgedeki üst geçidi diğerüst geçitlerden yaya y p;uuml;kü bakımından ayırmaktadır.

Bu nedenle yaya üst geçidi üst düzlemdeki “yaya platformu” karakterinde oluşturulmuştur.

Kaldırım kotundaki “çok hızlı trafik” ve transfer merkezinin yanındaki yan yollarla yaya için son derece kısıtlı olan alanlar, yaratılan üst düzlem ile yalnızca yayanın karşıdan karşıya geçmesini değil, yeni bir yaya zonu için potansiyel oluşturmaktadır.

Tasarım metrobüsü kullanmayacak yaya için parktaki yeşilin karşı bölgedeki kullanımlara geçmesini sağlayan dominant tasarım girdisidir.

Çevresel girdiler göz önüne alındığında yayanın yolun bir yanından diğer yanına geçmesi zorunluluğunun yanı sıra yayanın hızlı trafiğe rağmen yeşile açılabilirliğine vurgu yapılmıştır.
Yayanın E-5’in altından geçen alanın güneyindeki alt geçidi kullanarak hızlı trafikle yüzleşmeden karşıya geçme imkanı gözükse de, dar ve grift trafik yolları yayanın üst kottan taşınmasını daha rasyonel hale getirmektedir. Aslında burada yapılması gereken yayayı bir kaldırımda diğer kaldırıma geçirmek veya insanları metrobüse indirip bindirmek değil, yayanın her iki bölgeyi de aynı kolaylıkta kullanmasını sağlamaktır.

Ulaşım yükünü arttıracak ve akışkanlığını kesintiye uğratacak herhangi bir müdahalenin yapılmaması bölgenin potansiyeli düşünüldüğünde kaçınılmazdır.

Bu bölgede bulvar kültüründen ve yayanın kaldırımda yürümesinden bahsedilemez. Ulaşım kültürü açısından da bu hızlı trafiğin yanına yerleşimlerin de kullanımına bakılarak kaldırım kültürü önermek gerçekçi bulunmamıştır. Bu nedenle iki yakadaki güçlü yaya jeneratörlerinin üst kottan birbiri ile bağlanmasi prensip kabul edilmiştir. Bu bağlantı esnasında toplu taşıma hattına ulaşım ikincil amaç olarak kabul edilmiştir. Tasarımın ana hedefi hızlı trafik yolunun kesintiye uğrattığıi yaya yaşamını tekrar sürekli hale getirmektir.

Mimari Açıklama Raporu:
Tasarım alanının kuzeyindeki alt geçitten ve taransfer merkezinden (otoparkından) gelen yaya akslarının geçişini sağlarken metrobüse de bağlantı sağlayacak aks düzleminde bir yay olarak şekillenmiştir.

Tüm yaya hareketleri elektromekanik (asansörler, yürüyen merdivenler) bir sistemle desteklenmiştir.

Engelliler için asansör önerilirken, tüm yayalar metrobüse çıkışlarda ve karşıdan karşıya geçişlerde yürüyen merdivenle çıkacaklardır.

Sistem betonarme ayaklar üzerine çelik bir platform ve bu platformu kaplayan hafif çelik sistem ile örtülmüştür. Yaya geçiş düzleminde kaldırım kültürü yaşatılarak atıştırmalık bir bölüm, bireysel etkinlik alanları ve küçük satış bölümleri önerilmiştir. Üst düzlemde döşeme kaplama malzemesi olarak kaymayı önleyen yakılmış granit kullanılmıştır.

Köprü dil olarak yatay geçirgen çizgilerle oluşturulan bir heykel niteliğindedir. Tasarım geçirgen, şeffaf, içinde olanı dışında gösteren, bir noktadan bir noktaya kesintisiz yürüyen dinamik çizgilerden oluşturulmuştur.

Aslında kente önerilen yeni bir yapı değil yeni bir kentsel donatı elemanı ya da soyutlaştırılmış bir kaldırımdır. Kaldırımda olabilecek etkinlikler bu düzleme taşınmıştır.

Üst kapatılarak yarı açık mekan karakterine dönüşen düzlem içindeki etkinliklerin kullanırlığını arttırmak için önerilmiştir. Betonarme ayaklar üzerine oturan çelik döşeme ve çatıyı tutan hafif taşıyıcılarla bu obje çevresindeki yeşille beraber biçimlendirilmiştir.

Korkuluk önerilmemiş, bu bölgede yatay çubuklar sıklaştırılmıştır. Kaymayı önlemek için döşemede yakılmış granit, kırılma durumunda zarar vermemesi için çatida lamine cam önerilmiştir. Köprüde konfor açısından yalnızca çıkış yönlerinde yürüyen merdivenler, iniş yönlerinde normal merdiven önerilmiştir. Böylece yürüyen merdivenlerin bozulması durumunda sorun yaşanmayacaktır.