Satın Alma, Afyonkarahisar Cumhuriyet Meydanı ve Çevresi Ulusal Mimarlık ve Kentsel Tasarım Fikir Proje Yarışması

ANA ULAŞIM VE ERİŞİM KARARLARI

MOTORLU ARAÇ ULAŞIMI
Cumhuriyet Meydanı’nı da kapsayan düzenleme alanında; ilke olarak, transit motorlu araç trafiğinin yer almaması, bunun yerine yavaşlatılmış bir araç ulaşımı ve servis erişiminin çözümlenmesi hedef alınmıştır. Alparslan Türkeş Bulvarı alanı besleyen ana arter durumunda olup bu arterin batısında transit trafik yer almamaktadır.

Düzenleme alanında hedeflenen yayalaştırmaların gerçekleşebilmesi için; Birlik Caddesi ile Ordu Caddesinin Cumhuriyet Meydanı ve Uzunçarşı Kavşağı’ndaki bölümleri zemin altına alınmıştır.

Bu alandaki trafiğin toplu taşıma ağırlıklı olması öngörülmektedir. Bu hedefe yönelik olarak, meydan altında otobüs duraklarına yer verilmiştir.

SERVİS ERİŞİMİ
Hedeflenen yayalaştırmaların özellikle ticari hayatı olumsuz etkilememesi için, alanı sürekli olarak besleyen oto yolları ile birlikte (ana yaya arterleri dışındaki yollarda) servis şeritleri düzenlenmiştir. Ana yaya arterleri ise belirlenen saatlerde servis erişimine açık tutulacaktır.

TELEFERİK
Afyon Kalesi’nin şu andaki erişim güçlüğü dikkate alınarak, kent yaşamın aktif olarak katılımını sağlamak için teleferik önerilmektedir. Zafer Müzesi – Zafer Anıtı ekseninde, Eski Belediye binasının arkasında yer alan teleferik istasyonu, aynı zamanda Kale ve kent dokusunun izlenebileceği bir seyir platformu olarak düşünülmektedir.

OTOPARK ALANLARI
Mevcut otopark alanları, özellikle çarşı bölgesinin gereksinimini karşılamaktan uzaktır. Bu nedenle tasarım yapılan alanlardaki tüm olanaklar değerlendirilmiştir.

En kapsamlı otopark, Cumhuriyet Meydanı altında olup 250 araç kapasitelidir. Bu alanda ayrıca tur otobüsleri için indirme – bindirme ve geçici park olanağı sağlanmıştır.

Diğer otopark alanlarının tümü zemin kotunda yeşil alan olarak düzenlenmiştir.

Park alanlarının dağılımı ve kapasiteleri aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

YAYA ERİŞİMİ
Halen motorlu araç trafiği ile bölünmüş olan kent mekanları arasındaki ilişkinin güçlendirilmesi için; Cumhuriyet Meydanı’nın tamamen yayalara ayrılması dışında aşağıdaki düzenlemeler gerçekleştirilmiştir:

Ordu Caddesi’nin trafik yükü minimize edilerek Uzunçarşı Kavşağı’ndan Atatürk Stadyumu ve Afyon Garı’na kadar ulaşan güçlü bir yaya arteri yaratılmıştır. Bu arter, Alparslan Türkeş ve Atatürk bulvarlarını az eğimli rampalarla alttan geçmektedir.

Batı yönünde ise; Uzunçarşı kavşağından çarşı içine giden Millet ve Basın caddeleri yayalaştırılmış, önemli bir dağılım noktası olan Mevlana Meydanı’na bağlanmıştır. Buradan kentsel sit alanı içinde devam eden yaya arteri kesintisiz şekilde Ulu Cami’ye ulaşmaktadır.

TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Yeni kent merkezi güçlü bir yaya ağı ile kentsel sit alanına bağlanarak bu bölgede hareketlilik yaratılması hedeflenmiştir. Afyon Ulu Camii ile Tren Garı arasındaki kesintisiz yaya arteri, alandaki Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi yapılarının daha etkin ziyaret edilmesini ve kullanımını teşvik edecektir.

Kentsel Sit Alanı içindeki konut bölgesine termal su altyapısının kurularak pansiyonculuğun teşviki, hem kent turizminin gelişimini hem de yapıların kullanılarak korunmasını sağlayacaktır.

YENİ AÇIK VE YEŞİL ALANLARIN YARATILMASI
Tasarım alanı içindeki yapılanmamış tüm kamu alanlarının yeşil alan olarak kente kazandırılması öngörülmüştür. Bu alanların bir bölümü zemin altında otopark olarak kente hizmet etmektedir.

CUMHURİYET MEYDANI KÜLTÜR MERKEZİNİN TASARIMINDAKİ TEMEL YAKLAŞIMLAR
Meydanın tamamen yaya kullanımına ayrılması, motorlu araç trafiğinden arındırılması.

Zafer Müzesi – Zafer Anıtı – Kale arasında var olan görsel ve fiziksel aksın güçlendirilerek korunması.

Alanın topografyasına ve geçmişten gelen görünümüne saygı gösterilmesi.

Düzenleme alanındaki insan ölçeğine baskın gelen yüksek yapıların yıkılması sonucu oluşacak boşlukların yeni yapı alanı olarak değil, kentsel açık alan ve yeşil alan olarak değerlendirilmesi.

Alanda var olan su öğelerinin geliştirilerek ve süreklilik oluşturacak şekilde meydanın yaşantısına katılımı.

Programda hedeflenen otopark kapasitesinin yakın çevrenin ihtiyacına da cevap verecek şekilde geliştirilmesi.

Bu ilkeler doğrultusunda tasarlanan yapılar bütünü, var olan zemin kotlarının tamamıyla altında çözümlenmiştir.

Meydanda, alanın topografyasıyla uyum içinde, anıt kotundan meydana doğru inerek oluşturulan kademeler; hem etkinlikler esnasında hem de diğer zamanlarda oturarak seyir ve dinlenme olanağı sunmaktadır.

Şu anda hem ticari yapılar tarafından kuşatıldığı için, hem de çevresindeki zemin kotunun yükselmesi ile çukurda kaldığı için meydandan kopuk durumda olan Alaca Hamam, çevresindeki yapılardan arındırılarak ve hamamın giriş kotunda (1015) yapılan düzenleme ile kent yaşamına kazandırılmıştır. Asli fonksiyonunda bir değişiklik önerilmemektedir.

Hamamın zemin kotunda yapılan bu düzenleme, meydanın alt kotlarındaki mekânların doğal aydınlanma ve havalanmasına katkı sağlamaktadır.

Eski Belediye ( Valilik) ve Çetinkaya Kız Meslek Lisesi binaları arsındaki lineer havuzdan başlayarak, 1029 kotundan kademeler halinde düşerek süreklilik içinde 1015 kotundaki havuza kadar ulaşan bir su öğesi tasarlanmıştır. Bu süreklilik ve kademelenme; ışık, müzik ve diğer su hareketleri ile desteklenerek alanın gündüz ve gece kullanımına önemli görsel katkılar sağlamaktadır.

Meydanın altında Milli Birlik ve Ordu caddelerinin devamlılığı sağlanması yanında; 250 araç kapasiteli otopark, toplu taşıma durak yerleri ve tur otobüsleri için indirme-bindirme, geçici park olanakları sağlanmıştır. Bu alanın meydan ve kültür merkezi ile düşey ilişkisi etkin şekilde kurulmuştur (rampalar, merdivenler, asansörler).

Meydanın kuzey ve güney uçları arasında var olan yaklaşık 4.00 metrelik kot farkından yararlanılarak ve hamamın giriş kotundaki düzenleme ile bütünlük içinde 1015 kotunda oluşturulan bir ara kata bağlanan köprü, kültür merkezi girişinin meydanın doğu bölümü ve otoparkla ilişkisini sağlamaktadır.

Kültür Merkezi binası, çoğunlukla sert zeminlerin ve havuzun yer aldığı alanda tasarlanarak; mevcut yeşil doku büyük ölçüde korunmuştur.