Mansiyon (Eş Değer 1), Ytong Ulusal Mimari Tasarım Yarışması: “Çatılar ve Sürdürülebilirlik”

Proje Açıklama Raporu

GENEL KARARLAR
Bugün; renkleri, dokuları ve biçimsel özellikleriyle şehirlerin kimliklerinde önemli yerleri olan, atmosferik etkileri en akılcı yolla kendinden uzaklaştırabilecek, yine bu etkilere karşı maksimum mukavemet ve yalıtım sağlayabilecek formuna ulaşan çatılar, ne yazik ki bir çok yapıda yaşanılabilir mekanlara imkan vermemektedir. Ayrıca çatılar yağmur suyu ve güneş gibi doğal ve dönüştürülebilir enerjilere direkt maruz kalmalarına rağmen bu enerjilerden gerektiği gibi faydalanamamaktadır.

“Çatılar ve Sürdürülebilirlik” Konulu Ytong Mimari Tasarım Yarışması için önerilen projede ana yaklaşım, mevcut çatı örtüsünü yoksayıp yeni bir örtü sistemi önermek yerine, öncelikli olarak binaların eğim, yükseklik ve diğer konstruktif nedenlerden dolayi iyi kullanılamayan çatı katlarını; hem özel hem de yarı kamusal alan olarak değerlendirmek ve çatıların halihazırda sahip olduğu bir takım ekolojik potansiyelleri (yağmur suyu kullanımı ve güneş enerjisi) daha fazla kullanabilmektir.

Önerilen projede de insan hareketleri incelenip analiz edilerek çatı aralarında ekonomik ve akılcı yollarla yaşanılabilir mekanlar oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla :

Mevcut çatı olanaklarını (eğim, yükseklik ve konstrüksiyon) maksimumda kullanan, mekan özelliklerine göre boyutlarında esneklik gösterebilen, çeşitli açıklıklarla ışık alabilen, yüksekliği, malzemesi ve konumlanışıyla çevreye ve kurallara uygun AÇIKLIKLAR ve MODÜLLER tasarlanmıştır. Modüller ve açıklıklar çatı eğiminde farklı varyasyonlar halinde önerilmiştir.

AÇIKLIKLAR:
Açıklıklar, daha çok seyir terası, sinema gibi yarı kamusal işlevlere hizmet etmektedir. Önerilen açıklıklarla mekan-manzara ve mekan-komşu cephe ilişkileri önerilmiştir.

MODÜLLER:
Projede önerilen modüller temel olarak insanın yatma, yeme-içme, çalişma, yıkanma gibi temel ihtiyaçlarının sonucu olarak ortaya çıkan ortalama boyutlardan hareketle oluşturulmuştur. Modüller düz veya farklı açılarda kapalı veya şeffaf üst örtülerle örtülebilir. Modüllerin dışı farklı doku ve renk özelliklerine sahip malzemelerle kaplanabilirken, modüller üzerindeki pencere açıklıkları farklı genişlik ve yüksekliklerde önerilmektedir. Bütün bu özellikler modülleri morfolojik olarak zengin ve çeşitlenebilir kılar.

Modüller; farklı bir araya gelişlerle farklı işlevlere cevap verebilirler, konut, sanatçı konutu, öğrenci konutu gibi özel işlevlerin yanı sıra anaokulu, kitaplık, çamaşırhane, depo ve sosyal toplanma alanları gibi birtakım yarı kamusal işlevleri karşılayabilecek şekilde organize edilebilir. Bu yarı kamusal işlevler sayesinde semt-mahalle-yapı adası ölçeğinde catı mekanları değerlendirilerek kente eklemlenir.

EKOLOJİK KARARLAR:
Ekolojik kararlar verilirken; projenin özellikli ve halihazır ekolojik potansiyellere sahip bir doku üzerinde yapıldığı unutulmamalıdır. Dolayısıyla ekolojik olma çabasıyla bu özellikli dokuya uymayan, ekonomik olmayan ekolojik tutum ve teknolojilerden özellikle kaçınılmıştır.

Projede öncelikli ekolojik karar yağmur suyu kullanımıdır. Bilindiği üzere yağmur suyu yenilenebilir, doğal, temiz ve bedava bir kaynaktır. Yağmur suyu evsel kullanım için çatıdaki oluşturulan alanlarda depolanır ve yerçekimin etkisiyle herhangi bir pompaya ihtiyaç olmadan binaya verilir.

İkincil bir ekolojik karar ise şeffaf fotovoltaik pencere camlarıdır. Günümüzde fotovoltaikler her ölçekte binalarda yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Gelişen teknolojiyle fotovoltaikler şeffaf hale getirilerek pencerelerde ve diğer cam yüzeylerde kullanılabilir hale gelmiştir. Modüllerde kullanılan pencereler bu şekilde değerlendirilerek elektrik ihtiyacının bir kısmı karşılanabilir.