Atıklardan Özgün İnşa Malzemeleri

40. Yapı Fuarı - Turkeybuild İstanbul'da konuşan, StoneCycling kurucularından Ward Massa, ortağı Tom van Soest ile giriştikleri "atıklardan inşaat malzemesi üretme" hikayesini, yöntemlerini ve gelecek öngörülerini anlattı.

YEM Fuarcılık tarafından düzenlenen 40. Yapı Fuarı – Theybuild İstanbul kapsamında Arkitera Mimarlık Merkezi’nin düzenlediği, yapı malzemelerinin inovatif potansiyeline ve mimarlık ile malzeme ilişkisine dair alternatif bakış açıları sunması planlanan etkinliklerin ilki olan Ward Massa konferansı dün yapıldı. Genç Hollandalı girişimci Massa, ortağı Tom van Soest ile beraber kurdukları StoneCycling bünyesinde geliştirdikleri, atıklardan tuğla yapım yöntemlerini, ürünlerini ve geleceğe dair planlarını anlattı.

StoneCycling markasını tek cümlede özetlemek gerekirse, “Unique building materials from waste/ Atıklardan özgün inşa malzemeleri” denilebileceğini söyleyen Massa, söze Hollanda’da yılda 25 milyon ton inşaat atığı ortaya çıktığını ve bu atıkların şimdilik sadece araba yollarının yapımında kullanılabildiğini söyleyerek başladı. 2023 yılında tüm atıkların %50’sinin geri dönüşüme katılmasının hedeflendiği Hollanda’da bu konuya dair daha fazla girişim ve düzenleme olması gerektiğini söyleyen Massa, düzenlemelerin ümit verdiğini; fakat bir şekilde olması beklenenden yavaş kaldığını belirtti.

Massa, atık malzemelerden yeni inşaat malzemeleri üretme hikayesinin, ortağı Tom van Soest’in Design Academy Eindhoven’daki öğrencilik yıllarına dayandığını söyledi. Okulda üç çeşit farklı atığı öğüten (hafriyat, yıkılan binalardan çıkarılan az hasarlı malzemeler ve ıslak zeminlerde kullanılan elemanlar) bir mikser tasarlayan Soest, mezun olduktan sonra projeyi sunduğu bir fuarda projeye gösterilen yoğun ilgiden de yola çıkarak bunu bir işe dönüştürmeye karar vermiş.

İlk zamanlarda bu atık malzemeyi öğüttükten sonra nasıl yeni bir yapı malzemesine çevireceklerini bilemeyen ekip, sektörün tanıdık olduğu “tuğla”yı atık malzeme ile yeniden üretmekte karar kılmış. Atıkların farklı oranda karışımından kendi tuğla tariflerini hazırlayan küçük ekip, üretim miktarını arttırabilmek için tarihi bir tuğla fabrikası ile, kullanılmayan fırınlarında üretim yapabilmek için anlaşmış. Sektördeki diğer tuğlalardan daha pahalı olduklarını; fakat hem renk hem doku olarak daha “özelleşmiş” ürünler sunduklarını söyleyen Massa; ilk etapta mimarların, sonra yatırımcıların “geri dönüşüm” konusunda duyarlılıklarının artmasıyla ürünlerinin bir prestij sembolüne dönüşebileceklerini düşündüğünü söylüyor. Dahası gelecek yıllarda yapılacak düzenlemelerin de binalarda atık malzeme kullanımını zorunlu tutacağı görüşünde. Genç Hollandalı ekip, geliştirdikleri yöntemlerin, malzemenin ve fikrin dünyaya ve sürdürülebilirliğe katkı sağlayacağını ümit ediyor.

Bunun için, yeni malzemeleri denemeye açık mimarların projelerinde yer almak istediklerini belirten Massa, StoneCycling tuğlaların kullanıldığı ilk proje olan Amsterdam’daki bir ev projesinin de basında oldukça fazla ilgi gördüğünden bahsetti. Malzemenin taşıyıcılık kapasitesinin bugün yaygın olarak kullanılan tuğlalardan daha fazla olduğunu söyleyen Massa, yeni malzemelere tedirgin yaklaşan sektörün zaman içinde bu tedirginliği üzerlerinden atacağını umduklarını söyledi.