Eskişehir’de Belediye ile Mimarlar Odası Arasında Hamamyolu Projesi Krizi

Odunpazarı Belediyesi'nin Hamamyolu'nda yaptığı projeye Mimarlar Odası Eskişehir Şubesi'nin tepkisi büyüyor.

Eskişehir’de Odunpazarı Belediyesi tarafından hayata geçirilen Hamamyolu Park ve Meydan Düzenlemesi Projesi’nin Oda’nın görüşü alınmaksızın inşa edilmeye başladığını ifade eden Mimarlar Odası Eskişehir Şubesi, ağaçların sökülmesine tepki göstererek “‘ağaçları kesmedik, taşıdık’ bilgisi ve ısrarı samimi değildir.” dedi. Konuyla ilgili bir basın açıklaması yayınlayan Oda, şunları dile getirdi:

Tartışmaya neden olan ağaçlarımızın yerinden tard edilmesi konusunda aldığımız bilgiler şöyledir:

Kesilen ve /veya transplante edilen (taşınma – yer değiştirme) ağaçlar 50-60 yaşına gelmiş, belirli boy ve çapa ulaşmış, kök yapısı oluşturmuş, çevresiyle etkileşimi olan canlı bir varlıktır.

Yarattığı katma değer gölgesi ile miktoklimatik iklim verisi oluşturması, boylu ve geniş taç yapısı ile oluşturduğu hacim ve gövde/yaprak etkisi sosyolojik ve psikolojik olumlu veri oluşturması ve kentsel ekosistem servis alanı karakteri taşıyarak aslında bir ekolojik eşik niteliği taşıyor olması ile o kentin önemli bir bileşeni ve toplumun ortak varlığı olmuştur.

Kesildikten ve veya yer değiştirildikten sonra yerine dikilecek fidanın aynı işlevi görebilmesi için 50-60 yılın geçmesi gerekecektir. Bu kadar süre geçse bile büyüyüp ağaç boyutlarına gelebilmesinin garantisi yoktur. O nedenle “biz ağacı kesiyoruz ama onun iki katı kadar dikiyoruz” ya da “bir parkta veya bir sokakta kesilen ağaçların karşılığı olarak başka bir parka veya sokağa ağaç dikiyoruz” savları yanıltıcı olduğu gibi “biz ağacı kesmiyoruz taşıyoruz” savlarının teknik bir altyapı ve bilgiye ihtiyacı olduğu kesindir.

TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ

Mimarlar Odası Eskişehir Şubesi olarak; Hamamyolu projesi özelinden bakarak, kentlerin planlanması ve tasarımında bazı önemli ölçütlerin çoğunlukla gözden kaçırıldığına bir kez daha dikkat çekmek isteriz.

Hamamyolu projesinin genel açıklamasını, sağlıklı kentler yaratmak ve sağlıklı yaşama gösterilen ilgi ve çaba olsa bile kentsel yaşam kalitesi için gerekli birçok özelliği dışarıda bırakmakta olduğunuzun altını çizdik aslında yaptığımız tüm açıklamalarda. Bu işlevsel konuların yararlı olmadıkları ve bunlardan vazgeçilmesi gerektiği konusunda bir tartışmadan daha çok, genellikle ihmal edilen önemli konulara dikkat çekmek istedik.

Biz mimarlar biliriz ki; mekân duygusu yaratmada mekânın önemi vardır. Kentsel yaşam kalitesinde mekân duygusuna ilişkin düşüncelerde sadece insan unsurunu temel alamaz. Çok önemli unsur mekândır. mekânların insan olduğunda ve olmadığında farklı hisler uyandırdığını biliriz. Yarattığı hisler o mekanı oluşturan bileşenlerin niteliği ile oluşur. Hamamyolu tam da belediye Başkanın tariflediği hali ile tarihi dokunun bir parçası ve yeşil alan karakteridir. İşte biz o mekânı üzerinde taşıdığı ağaç varlığı ile tanımlarız.

Aşağıda belediye tarafından duyuruları yapılan projede ve eski hali ile aynı alan fotoğraflarını yan yana getirdiğimizde ne hissettiğimizi bir kez daha düşünmenizi isteriz.
Tüm kamuoyu bilmelidir ki, “yer” inden sökülerek nakledilen tüm ağaçlarımızın takipçisi olacağız.