Kullanıcıyla Etkileşime Geçen Bir Tasarım: Imitata

Sayısal ve fiziksel materyal strüktür araştırmaları ve sanat üretimleri yapan Epitome, kullanıcıyı algılayarak hareket eden, mekansal bir yerleştirme çalışması olan Imitata*'yı şu sözlerle anlatıyor.

Mimarın tasarısıyla ilişkisi ve tasarım süreci farklı dönemlerde irdelenmiş farklı kalıplara sokulmuş ve sürekli yeniden yorumlanmıştır. Tasarının kendisini çevreleyen etmenlerle olan ilişkisi ise çoğunlukla mimarın dikte ettiği haliyle bir kararlar mekanizması sonucu şekillenir. Her mekan kullanıcısı ve çevresiyle ilişki kurduğu anda dönüşmeye ve kendi kimliğini oluşturmaya başlar çoğu zaman mekanlar, mimarlarının öngörüsünü aşar ve öznesinin / kullanıcının o tasarıyla etkileşimiyle şekillenir.

“Imitata”, mimarın rollerini bu etkileşim üzerinden sorgular ve değişkenler üzerinden etkileşimlerin tasarlanması gerektiğini savunur. Böylelikle, mekan ya da çevre etkenleriyle var olurken, öznelerin çoğullaşmasıyla tasarlananın ömrü süresince devam eden bir dönüşüm meydana gelir artık kristalize olmuş bir an değil haller ve anların akışı söz konusudur.

Imitata, akışkan mekanın sürekli bir özdevinim içinde anlık değişkenlere tepkisiyle var olur ve sürekli dönüşür. Statik olanın tasarımı değil hareket setlerinin tanımlanmasının söz konusu olduğu, böylelikle farklı etmenlerin bir arada yeni davranışlar doğurduğu (emergence) bir yapma biçimini ortaya koyar. Bu hareket setleri; elektronik, mekanik ve programlama gibi mimarinin yeni tanıştığı arayüzlerle çevresel etki ve bu etkenlere verilen tepkilerin oluşumundan meydana gelir.

Imitata adını, suda yaşayan bir yumuşakça olan “P hreatodrobia Imitata”dan alır. Doğal etkenlerle şekillenen bir grotto yorumu olan Imitata, beşgen ve dörtgenlerden oluşan yarı düzenli bir parametrik tesselasyondan oluşur. Hareketli beşgen yapıların oluşturduğu sarkıtlarla yapay bir grotto meydana gelir. Düzlemsel malzemenin varolan yapısı bozulmadan farklı kesim teknikleriyle üç boyutlu hacimler yaratırken, hareket kapasitesi sağlanmıştır.

Sarkıtlar, kullanıcıyı algılayarak onlara doğru uzarlar. Izgara sisteme entegre olan ışık yerleştirmesi, hem hareketli yüzeylerin hem de farklı yansıtıcılık özelliklerine sahip malzemelerin kullanımıyla her an yeniden tariflenen gölgeler oluşturur. Bu durum doğal grottolarda, suyun gelgitiyle oluşan yansıma etkisinin yorumu olarak işe farklı bir katman kazandırırken, genel mekansal deneyimi kuvvetlendirir.

Imitata, 2015

“Imitata” from Epitome on Vimeo.

Tasarım ve Üretim: Epitome {Collaborative Network}
Cemal Koray Bingöl
Deniz Tümerdem
Gamze Gündüz
Metin Şahin

Epitome Hakkında

Epitome, sayısal ve fiziksel materyal strüktür araştırmaları ve sanat üretimleri yapan bir iş birliği ağıdır. Süreç tasarımları, yerleştirme ve deneylerle sergi ve eğitim etkinlikleri yapan grup araştırmalarını disiplinlerarası alışverişle geliştirir. Elektronik, mimari, mekanik, plastik sanatlar gibi farklı dalların kesişiminde kentsel, postendüstriyel üretim araçlarını ve malzemelerini bir araya getiren ekip, yeni materyal, yapısal deneyimsel ve mekansal potansiyelleri keşfeder. 

Cemal Koray Bingöl, Deniz Tümerdem, Gamze Gündüz, Metin Şahin, Osman Koç

*Imitata, Vitra Çağdaş Mimarlık Dizisi #4: “Dikkat! Kaygan Zemin!” kapsamında, İstanbul Modern (26 Mart-31 Mayıs 2015) ve TSMD Ankara’da (12 Kasım-31 Aralık 2015) sergilenmiştir.