İzmir Büyükşehir Belediyesi Kemeraltı Çarşısı Üst Örtü ve Kent Mobilyaları Ulusal Fikir Yarışması

Tasarımların teslim tarihi 23 Temmuz 2008.

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği Kemeraltı Çarşısı Üst Örtü ve Kent Mobilyaları Ulusal Fikir Yarışması, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 23 ve 53 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmış olan “Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Mühendislik, Kentsel Tasarım Projeleri, Şehir ve Bölge Planlama ve Güzel Sanat Eserleri Yarışmaları Yönetmeliği” uyarınca düzenlenmekte ve serbest ulusal, tek kademeli bir fikir yarışmasıdır. Yarışmanın konusu, İzmir’in geleneksel tarihi kent merkezi olan Kemeraltı Çarşısı’nda yer alan yaya dolaşım alanlarında gerekli donatı elemanlarıyla birlikte bir üst örtü tasarımı olarak belirlendi.

Yarışmanın Amacı
Yarışma alanı içerisinde başta alışveriş olmak üzere dış mekân etkinliklerini gerçekleştirirken gerek kullanıcıların gerekse dükkânların karşılaştığı, özellikle güneş gibi, doğal koşullara dayalı olumsuz faktörlerin denetim altına alınması ve yaya mekânlarının gerektirdiği çağdaş donatı elemanlarının tasarım önerilerinin üretilmesidir.

Yarışmanın Yeri ev Sınırları
İzmir Kemeraltı Kentsel Sit Alanı ile üçüncü derece Arkeolojik Sit Alanında yer alan ve ekli paftada sınırları belirtilen Kemeraltı Çarşısı bütünü dikkate alınarak önerilecek tasarımlar aynı paftada işaretlenmiş üç farklı bölgede örneklenecektir.

Katılım Şartları
Yarışmaya katılacak yarışmacıların aşağıda sıralanan şartları yerine getirmesi gerekmektedir. Grup katılımlarda katılımcıların her birinin, bu maddenin (f) bendi dışında, diğer koşulların tümüne uymaları zorunludur. Grup katılımlarda, yönetim ile ilişkilerin yürütülmesiyle sınırlı olmak üzere, yarışmacılardan birinin grup temsilcisi olarak belirtilmesi gerekir. Katılımcıların her biri yönetime karşı müşterek ve müteselsilen sorumludurlar.

– Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne bağlı ilgili meslek odasının üyesi olması, tek katılımcıların ve ekip katılımlarda ekip başının TMMOB’a bağlı Mimarlar Odası üyesi olması ve meslekten men cezalısı durumunda olmaması zorunludur.
– Jüri üyelerini ve raportörleri belirleyenler ve atayanlar arasında olmamak,
– Jüri üyeleri (danışman, asil, yedek) ve raportörler ile bunların 1. dereceden akrabaları, ortakları, yardımcıları ve çalışanları arasında olmamak,
– Jüri çalışmalarının herhangi bir bölümüne katılmamak,
– Yarışma Şartnamesi’nde öngörülen özel koşullara uymak,
– Şartname alıp, isim ve adreslerini yarışma raportörlüğüne kaydettirmek (Ekip olarak katılanlardan bir kişinin bu şartı yerine getirmesi yeterlidir),
– Yarışmayı açan idarede, yarışma ile ilgili her türlü işlemleri hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olmamak,
– Yarışmayı açan idare adına hareket eden danışmanlar ile bunların çalışanları arasında olmamak.

Bu şartlara uymayanlar yarışmaya katılmış olsalar da, öneri projeleri yarışmaya katılmamış sayılır ve isimleri yarışmaya kabul edilmeme gerekçeleriyle birlikte üyesi oldukları meslek odalarına bildirilir.

Jüri
Danışman Jüri Üyeleri
– Aziz Kocaoğlu (İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı)
– Muzaffer Tunçağ (İzmir Konak Belediye Başkanı)
– Ali Rıza Gülerman (İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı)
– Fügen Selvitopu ( İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanı)
– Hasan Topal (Mimarlar Odası İzmir Şubesi Başkanı)
– Mehmet Gülaylar (Kemeraltı Esnaf Derneği Başkanı)

Asil Jüri Üyeleri
– Prof.Dr. Ahmet Eyüce (Jüri Başkanı)
– Prof.Dr. Emel Göksu
– Doç.Dr. Mehmet Asatekin
– Dr. Dürrin Süer Kılıç
– Y. Mimar Cem Açıkkol
– Y. Mimar Oktay Ekinci
– Y. Müh. Mimar Ersin Pöğün

Yedek Jüri Üyeleri
– Yrd.Doç.Dr. Nursen Kaya
– Yrd.Doç.Dr. Ebru Yılmaz
– Y. Mimar Erdal Onur Diktaş
– Mimar Murat Özyılmaz

Raportörler
– Berna Bozkurt (Mimar)
– Emre Günday (Mimar)
– Dr. H. Gökhan Kutlu (Mimar)

Yarışma Takvimi
Yarışma Başlangıç Tarihi: 21 Nisan 2008
Son Soru Sorma Tarihi: 09 Mayıs 2008, 17:00
Yanıtların Verileceği Son Tarih: 19 Mayıs 2008, 17:00
Son Yer Görme Tarihi: 20 Haziran 2008, 17:00
Tasarımların Teslim Tarihi: 23 Temmuz 2008, 17:00
Jürinin Toplanacağı Tarih: 29 Temmuz 2008, 09:30
Yarışmanın Sonuçlarının İlan Tarihi: 07 Ağustos 2008, 17:00
Sergi Açılışı, Kolokyum, Ödül Töreni Tarihi ve Yeri: 06 Eylül 2008, 13:00 İzmir Enternasyonel Fuarı
Serginin Kapanış Tarihi: 14 Eylül 2008, 17:00

Yarışmacılara Verilecek Belgeler
– Yarışma Şartnamesi
– Yarışma alan sınırlarını gösteren harita
– Yarışma alanına ilişkin hâlihazır harita
– 1/5000 ölçekli İzmir Konak Kemeraltı ve Çevresi Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı
– 1/1000 ölçekli Kemeraltı Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı
– Kemeraltı Bölgesi Trafik Düzenleme Planı
– Yarışma alanı ve çevresine ait fotoğraflar
– İzmir Meteoroloji Bölge Müdürlüğü’nde 1938 yılından beri yapılan gözlemlerin klimatolojik özeti

Yarışmacılardan İstenenler
Alanın Tasarımı
Üst Örtü Tasarımı
Yarışmacılar yarışma alanında öncelikle güneş olmak üzere doğal koşullara dayalı sorunların önüne geçmek amacıyla idare tarafından belirtilmiş her üç bölgede üst örtü tasarımı geliştireceklerdir. Yarışmacılar üst örtü önerilerini geliştirirken aşağıda belirtilen tasarım önceliklerini göz önünde bulundurmalıdırlar.

Önerilen üst örtü;
– Yarışma alanı içerisinde yer alan yapılara ek bir yük getirmeden, yatay ve dikey stabilitesini kendi içinde sağlayacak bir taşıyıcı sistem çözümüne sahip olmalıdır.
– Mevcut yapı yüzeylerinin mimari özelliklerinin algılanmasının önüne geçmemelidir.
– Plan notlarında da belirtildiği gibi sabit bir örtü niteliğinde olmayıp, gerektiğinde gökyüzü ile ilişkilenmeyi sağlayacak açıklıkları içermelidir.
– Güneş ışığından koruma amaçlı çözümler, tarihi yapıların doğal aydınlanma olanaklarını kısıtlamamalıdır.

Üst örtü tasarımı 1/1000 ölçekli Kemeraltı Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı kapsamında hazırlanan ve Kentsel Tasarım Rehberi’nde belirtilen esaslara uygun olmalıdır. Kentsel Tasarım Rehberi’nde üst örtünün sahip olması gereken nitelikler aşağıda verilmiştir.

Yaya kullanım yoğunluğunun fazla olduğu (özellikle I. ve II. numaralı plan bölgelerinde yani ticari) bölgelerde, gündüz saatlerinde gölge oluşturarak kullanım rahatlığı oluşturmak amacıyla üst örtü sistemleri oluşturulmalıdır. Sıcak ve güneşli yaz iklimine sahip İzmir’de, Kemeraltı genelinde (özellikle ticaret bölgesinde) yaygın biçimde kullanılan güneşlik ve brandalar bu sistemin gerekliliğine işaret etmektedir.

Uygulanan üst örtü sistemleri hava hareketini durduracak şekilde tamamen kapalı ya da zemin katların güneş ışığı almalarını engelleyecek biçimde koyu ve kapatıcı olmamalıdır. Amaç güneşten (ve kısmen yağmurdan) korunmak ve daha tanımlı mekânlar oluşturmaktır.

Hanların avlularında ve küçük kent meydanlarında yapılarla bütünleşecek biçimde sabit sürgülü, açılıp kapanabilir perdeli sistemler tercih edilmeli, yer yer bu sabit örtüler örtücü-sarılıcı bitkiler ile bütünleştirilmelidirler. Ancak sembolik yapıların (cami, han, hamam vb.) yakın çevrelerinde, bunların perspektiflerini kapatacak şekilde sabit üst örtüler uygulanmamalı duvar cephelerine asılan modeller tercih edilmelidir.

Bazıları (Kuyumcular Çarşısı gibi) bir araya gelerek sokağı polikarbonat şeffaf örtü ile örtmüşlerdir. Birçok yerde ise, daha basit uygun ve beğenilen bir çözüme gidilmiş, birkaç noktada dikilen sarmaşıklarla sokak gölgelik hale getirilmiştir. Bu çözüm yaprağını kışın döken bitkiler sayesinde kışın sokağın aydınlanmasını sağlamaktadır. Hisarönü ve civarında, Kestelli caddesi girişinde iyi örnekleri vardır. Bu uygulamanın tarihi binaları kısmen de olsa görünür kılması nedeniyle de diğer uygulamalara üstünlüğü vardır. Tabiatıyla uygulamaların sokaklara itfaiye ve çöp arabası gibi yüksek araçların girmelerini engellemeyecek şekilde yapılmaları gerekmektedir.

Bunun yanı sıra 1/1000 ölçekli Kemeraltı Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı Plan Raporu ekinde yer alan Plan Notları’nda, Bölgelere Ait Özel Yapılaşma Koşulları başlığı altında üst örtüye yönelik bir takım sınırlamalar getirilmiştir.

c3- Tarihi niteliği bulunan avlulu yapılarda avluların üstü örtülemez.
c4- Avlulu olarak yapılaşmış (tarihi niteliği bulunmayan) veya yeni yapılacak yapılarda avluların üstü şeffaf veya yarı şeffaf olarak, hava sirkülâsyonu sağlanacak biçimde ve de estetik kurallara uygun olarak kapatılabilir.
c5- Tescilli yapıların yoğun olarak bulunduğu veya tarihi niteliği bulunan yapılara bitişik olarak geçen sokaklarda sabit çatı örtüsü yapılamaz. Gerekirse bu tür sokaklarda açılır kapanır örtüler veya bitkilendirme ile gölgelendirme sağlanır.
c6- Sabit sokak örtüleri araçların girme olasılığı bulunmayan sokaklarda ve sadece perakende ticaret bölgelerinde uygulanabilir.

Üst örtünün uygulanacağı sokaklar ekte yer alan haritada gösterilmiştir. Bu sokakların birçoğu hâlihazırda esnaf tarafından geliştirilen çeşitli yöntemler (branda, eternit vb. malzemeler) ile örtülmüş durumdadır. Bu durum bölgenin kentsel ve tarihi niteliğini olumsuz yönde etkilediği gibi yangın gibi faktörler özelinde halk sağlığını tehdit eden bir durum arz etmektedir. Bu kapsamda önerilecek üst örtüde seçilecek malzemenin yangın dayanımlı olması gerekmektedir.

Kentsel Donatılar
Yarışmacılardan, alan içinde kullanılacak zemin kaplaması (ana zemin kaplama malzemesi olarak ‘Bergama gri’ adıyla da bilinen patineli granit kullanılacaktır. Yarışmacılar, isteğe bağlı olarak ilave malzemeler kullanılabilirler.), oturma-dinlenme grupları, aydınlatma, çöp kutuları, çiçeklikler, plastik sanat öğeleri gibi kent mobilyaları özelinde çağdaş fikirler üretmeleri beklenmektedir. Tasarımın bütününde engelli kullanımları göz önünde bulundurulmalıdır.

Oturma-Dinlenme
Yarışmacılardan, uygun görülen alanlarda oturma ve dinlenme ihtiyacına cevap verecek eleman veya eleman gruplarının tasarlanması istenmektedir.

Aydınlatma
Yarışmacılardan, yarışma alanının fonksiyonel ve mekânsal yapısı ile örtüşen aydınlatma elemanı önerileri geliştirmesi beklenmektedir. Ancak aydınlatma salt armatür seçimine indirgenmeden temel kriterler çerçevesinde belirlenmeli, kararlar konu özelinde gerçekleştirilecek uygulamaya yönelik çalışmalara altlık olabilecek nitelik ve ölçekte ifade edilmelidir.

Meydan Düzenlemeleri
Yarışmacılardan ekli paftada işaretlenen üç bölgede yer alan meydan-meydancıkların fiziksel niteliklerini ve kullanım düzeylerini artırmaya yönelik çözümleri önermeleri beklenmektedir.

Teslim Şartları
– 1/200 Ölçekli Öneri Proje: İdare tarafından belirlenen üç alan için 1/200 ölçekte plan, yakın çevrenin ifade edildiği kesitler ve perspektifler çizilecektir.
– Üst Örtü Önerisi: Üst örtü önerisini, uygulamaya yönelik olarak ifade edecek yeterlilikte ve ölçekte plan, kesit ve sistem detayları çizilecektir.
– Rapor: Yarışmacılar, şartname ve eklerinde verilen bilgiler ve paftalarda yeterli olarak açıklanan konuların yinelenmesinden kaçınarak, konu ile doğrudan ilişkili açıklamaları kapsamak üzere hazırlayacağı raporda, amaçlarını ve yorumlarını, konuyu nasıl çözümlediklerini, önerilerindeki tasarım ilkelerini ve çizimler aracılığıyla ifade edemedikleri düşüncelerini sunacaklardır. Resim ve şemalar ile desteklenebilecek olan rapor, 10 A4 sayfasını geçmeyecek şekilde düzenlenebileceği gibi, çizim paftaları üzerinde de yer alabilir. A4 formatında hazırlanmış rapor CD ortamında da teslim edilecektir.

Çizim tekniği ve renk kullanımı serbesttir. Çizimler yatay olarak kullanılan fotobloklanmış maksimum 4 adet A0’dan oluşacak ve ayrıca tiff formatında, 150dpi çözünürlükte, CD-DVD ortamında da teslim edilecektir.

Yarışmacılar proje ve eklerini, en son yarışma takviminde belirtilen tarih ve saate kadar olmak üzere İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı, Tarihsel Çevre ve Kültür Varlıkları Şube Müdürlüğü Yarışma Raportörlüğü, Cumhuriyet Bulvarı No:1 Konak İzmir 35250” adresine teslim edeceklerdir. Posta ve kargo ile gönderilen projelerin teslim gününde saat 17.00’ye kadar postaya veya kargoya verilmiş olması ve en geç 20.07.2008 (teslim gününden sonraki 2 gün) tarihine kadar yarışma raportörlüğünün eline geçmiş olması gerekmektedir. Kargo veya posta ile ilgili teslim alındı belgesinin projelerin teslim gününde saat 17:00’ye kadar yarışma raportörlüğüne ait 0232 2931317 numaraya fax çekilmesi zorunludur. Belirtilen zamanda yarışma raportörlüğüne ulaşmamış projeler yarışma dışı bırakılacaktır. Posta ya da diğer sebeplerden kaynaklanan gecikmelerden dolayı sorumluluk kabul edilmez.

Projelerin her paftasının ve raporlarda her sayfanın, zarfların her birinin ve ambalajların sağ üst köşelerine 5 rakamlı bir “RUMUZ” yazılacaktır. Rumuz, (yazı tipi‘Century Gothic’-kalın, yazı tipi boyutu 20 ile) 1cmx4cm ebadında, raporlar ve zarflar üzerine yazılacaktır. Rumuzda kullanılan karakterler tekrarlanmamalı ve sıralı olmamalıdır.

Ambalajların üzerine, projenin rumuzu ile “KEMERALTI ÇARŞISI ÜST ÖRTÜ VE KENT MOBİLYALARI ULUSAL FİKİR YARIŞMASI” ibaresi ile “İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı, Tarihsel Çevre ve Kültür Varlıkları Şube Müdürlüğü Yarışma Raportörlüğü Cumhuriyet Bulvarı No:1 Konak İzmir 35250” adresi yazılacaktır.

Projeler, Kimlik Zarfları ve Yer Görme Belgesi Zarfları ayrı ayrı kıvrılmadan ve düz olarak tek bir ambalaj içinde, dış etkenlerden zarar görmeyecek şekilde teslim edilecektir.

Kimlik Zarfı
Yarışmacıların, proje ile aynı rumuzu taşıyan ve üzerinde “KEMERALTI ÇARŞISI ÜST ÖRTÜ VE KENT MOBİLYALARI ULUSAL FİKİR YARIŞMASI” (büyük harf ile yazı tipi ‘Century Gothic’-kalın, yazı tipi boyutu 12) başlığı bulunan bir zarfın içine;
– Yarışma Şartları’nı okuduklarını ve aynen kabul ettiklerini belirten imzalı Belge’yi,
– Ad ve Soyadlarını,
– Mezun oldukları okulun adını ve diploma numaralarını,
– Üyesi oldukları oda sicil numaralarını,
– İlgili meslek odasınca düzenlenmiş, yarışmacıya ilişkin Oda Üye Belgesi’ni (2008 yılı için),
– Posta adresi ve e-posta adreslerini,
– Şartname Bedeli’ne ait makbuzun (ya da dekontun) fotokopisini,
–  Yer görme bedelinin ödenmesi için banka hesap numarası, koymaları gereklidir.

Grup katılımlarda, grup temsilcisi belirtilerek, ortakların her birinin ismi yazılacaktır.

Jüri yarışma sonuçlarını ilan edinceye kadar, tüm yarışma süresince yarışmacıların kimliği gizli tutulacaktır. Yarışma sonunda, ödül kazanamasa da projesinin adı açıklanarak sergilenmesini isteyen yarışmacılar kimlik zarfı üzerindeki rumuzun altına büyük harf ile yazı tipi ‘Century Gothic’-kalın, yazı tipi boyutu 14 olacak şekilde “AÇILABİLİR” sözcüğünü yazacaklardır.

Ödüller
Ödül (8 adet, her birine):  25.000 YTL

Yarışma sonucunun açıklanmasından itibaren en geç 30 iş günü içinde kazananların ödülleri İzmir Büyükşehir Belediyesi’nce net olarak ödenecektir.

Yarışma Dışı Bırakılma
– Şartnamenin 2. maddesine uyulmaması ve 6. maddesinde tasarımla ilgili olarak istenilenler ile 7. maddede istenilen kimlik zarfından herhangi birinin eksik olması,
– Paftaların ve raporun herhangi bir yerinde proje sahibinin kimliğini somut olarak belirten bir işaret bulunması halinde proje yarışma dışı bırakılır.

Başvuru Koşulları
Yarışmaya katılmak isteyenler, İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Tarihsel Çevre ve Kültür Varlıkları Şube Müdürlüğü Yarışma Raportörlüğü’ne başvurarak ad, soyad ve adreslerini yazdırıp 50 YTL karşılığında Yarışma Şartnamesi ve eklerini alabileceklerdir.

Yer Görme Zorunluluğu
Yarışmacılar, yarışma alanını görmek zorundadırlar. Yer görme belgesi, 20 Haziran 2008 tarihine, saat 17:00’ye kadar, İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Tarihsel Çevre ve Kültür Varlıkları Şube Müdürlüğü Yarışma Raportörlüğü’nden alınacaktır. Yarışmacılar bu belgeyi üzerinde rumuz ve “KEMERALTI ÇARŞISI ÜST ÖRTÜ VE KENT MOBİLYALARI ULUSAL FİKİR YARIŞMASI YER GÖRME BELGESİ” (büyük harf ile yazı tipi ‘Century Gothic’-kalın, yazı tipi boyutu 12) ibaresi yazılı bir zarf içine koyarak proje ve kimlik zarfları ile birlikte yarışma raportörlüğüne teslim edeceklerdir.

Yarışmalar Yönetmeliğine dayanarak, yarışmaya katılanların yer görmeye ilişkin yollukları 35YTL’dir ve idare tarafından, yarışma sonucunun açıklanmasından itibaren en geç 30 iş günü içinde, yarışmacıların banka hesap numaralarına ödenecektir.

Sorular

Yarışmacılar, yarışma takviminde belirtilen tarihe kadar, açıklanmasını istedikleri konularla ilgili sorularını Yarışma Raportörlüğü’ne veya (tarihselcevre@gmail.com)adresine yazılı olarak ileteceklerdir. Yanıtlar, yarışma takviminde belirtilen tarihte, soru soranın kimliği belirtilmeksizin İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin internet sitesinde yayınlanacak, şartname almış kişilere posta ile gönderilecektir. Yanıtların yayınlanmasından sonra yarışma verileri ve koşullarında hiçbir değişiklik yapılamaz.