Uluslararası Mimarlık Bienali Antalya (IABA) 2013

II. IABA Mimarlık Bienali 7 Eylül – 7 Ekim 2013 tarihleri arasında Antalya'da yapılacak.

Bienal Başkanı : Prof.Dr. Tülin GÖRGÜLÜ, Maltepe Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölüm Başkanı

Bienal Küratörü : Prof.Dr. C. Abdi GÜZER, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mim. Böl.Mimarlar Odası Antalya Şubesi Yönetim Kurulu, her üç yılda bir yapılan Dünya Mimarlık Kongresi’nin, 2023 yılında (Cumhuriyetimizin 100. yılında) Antalya’da yapılması için, 2008 yılından bu yana önemli çalışmalar başlatmıştır.

Bir çok konuda düzenlediği sempozyumları, her yıl uluslar arası düzeye taşıyarak hazırlık yapmaktadır. Diğer yandan Şubemiz, özellikle turizm kentlerinde, örneğin Venedik’te düzenlenen “Mimarlık Bienalleri”nin bir örneğini, iki yılda bir kentimizde düzenlemeyi hedeflemiştir.

İki yılda bir düzenlenecek Bienallerin, 2023 yılına kadar, Mimarlık Kongresi’nin düzenlenmesine katkı sağlaması, bu tarihten sonra da, iki yılda bir varlığını sürdürmesi düşünülmektedir.

Bienal kapsamında; bölgemizden, ülkemizden giderek dünyanın çeşitli ülkelerinden mimarları, sanatçıları ve mimarlık dostlarını, birikimlerini, hayallerini, başarılarını, direndikleri, direnemediklerini, mimarlık kültürünü, yapıları, kentleri ve çeşitli açılardan sorunları, doğru çözümleri , içtenlikle ortaya dökebildikleri, paylaştıkları bir ortam amaçlanmıştır.

Bienal; oluşturacağı uluslararası ve ulusal platformlarda, her iki yıl için belirlenecek teması ile geniş bir kitleye hitap edecek biçimde mimarların, tasarımcıların, plancıların, akademisyenlerin, sanatçıların, politikacıların, mimarlık öğrencilerinin, kentlilerin ve diğer katılımcıların birlikteliği ile önemli bir tartışma ve fikir ortamını yaratmayı hedeflemektedir.

Uluslararası Mimarlık Bienali Antalya (IABA-2011), Türkiye’de bir ilke imza atarak, “Ülkemizin ilk Mimarlık Bienali” olma özelliğinde, 26-27-28-29 Ekim 2011 tarihlerinde, Mimarlar Odası Antalya Şubesi önderliğinde, kentimizde başarı ile gerçekleştirilmiş ve sonuçlandırılmıştır.

II. IABA Mimarlık Bienali 7 Eylül – 7 Ekim 2013 tarihleri arasında daha çok uluslararası katılıma açık olarak Antalya’da yapılacaktır.

Kaleiçi’ne işlev kazandırmak amacıyla Kaleiçi – Yat Limanı – Kale kapısı ve Cumhuriyet Meydanı’nı da kapsayan bölge IABA Bienal alanı olarak belirlenmiştir.

IABA 2013 TEMA

“ŞABLON / TEMPLATE”
Küreselleşme kavramının arkasında itici güç olarak kabul edilen ve giderek ivme kazanan teknolojik gelişmeler yaşamın her alanında radikal dönüşümler yaşanmasına neden oluyor, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamı kendi öncelikleri içinde yeniden yapılandırıyor. Bu dönüşümler ‘geleneksel’, ‘yerel’ ve ‘bağlamsal’ değerleri bir yandan küresel ortama taşıyıp yaygın biçimde paylaşılmasını getirirken, öte yandan bu değerlerin küresel kültürün önceliklerine göre aşınmalarına, özgün niteliklerini yitirmelerine ve tüketime açılmalarına neden oluyor. Başta mimarlık olmak üzere sanat ve tasarımın hemen her alanında üretim ve tüketimin biçim ve ilişkileri yeniden düzenleniyor, yeni meşruiyet zeminleri oluşuyor.

Tüketim, bilişim teknolojilerinin birincil var olma ortamını oluşturuyor. Sanal ortam, hemen her şeyde olduğu gibi, tasarım ve sanatı bir tüketim ortamı olarak algılıyor, geniş kitlelere ulaştırılmasını, buna yönelik olarak kolay ve hızlı üretilebilir, denetlenebilir ve tüketilebilir olmasını hedefliyor. Bu beklentiyi karşılamaya yönelen üretim biçimleri bir yandan tüketimi ivmelendirecek ‘çeşitlenme’, ‘özelleşme’, ‘kimlik yaratma’ gibi kavramları öne alırken öte yandan bunların öngörülen standartlar içinde kalmasını ve yeniden üretilebilir olmasını hedefliyor. Bir başka deyişle ‘özgürleşme’, ‘bireyselleşme’, ‘çeşitlenme’, ‘özgün olma’ gibi kavramlarla onlarla çatışması kaçınılmaz olan ‘standartlaşma’, ‘denetlenebilir olma’ ve ‘üretime yönelik tipleşme’ kavramları bir araya getirilmeye çalışılıyor. Bilişim teknolojisi bu çatışma ve çelişkiyi çözmek için “şablon” adı verilen bildik bir gereci, yeniden işlevselleştiriyor, daha “özgürce kullanılır ve kişiselleştirilebilir” gibi görünen “yeni bir şablon” kavramı yaratıyor. Yazım ve çizim işlerinden rapor ve dosya hazırlıklarına, sunumlardan, sosyal iletişime ve alışverişden bilgi üretmeye, aktarmaya ve değerlendirmeye hemen her şeyin bir şablonu var. Bu şablonlar biryandan işimizi kolaylaştıran, önümüzü açan, yol gösteren araçlar olarak sunulurken öte yandan bireysel katkılarımıza, kişiselleştirmelere ve yaratıcılığa açık bir ortamı temsil edermiş gibi gösteriliyorlar. Şüphesiz şablonların yaşamımızdaki varlığı sadece ekranlarla da sınırlı değil, dijital operatörlerle yaptığımız telefon konuşmalarından, otomobillerin göstergelerine, mesaj yazma biçimlerimizden duygu ve düşüncülerimizi ifade etme biçimlerimize kadar yaşamın her alanında belirleyici, kural koyucu ve gelenek oluşturucu oluyorlar, gündelik ve gerçek yaşamın bir parçası haline dönüşüyorlar. Sanal ortam ve onun değerleri ile gerçek yaşam arasındaki sınır ve farklar buharlaşıyor. Gündelik yaşamın kültürü içinde zaten var olan şablonlaşma olgusu giderek tüm yaşam alanlarını kapsıyor.

Sanal ortamın yarattığı şablonların gerçek yaşamı yeniden kurma, bu kurgunun sanata ve tasarıma yansıma biçimleri çok boyutlu bir tartışma zemini hazırlıyor. Özellikle mimarlık gibi bağlam ve yere bağlı bir üretim biçimi küreselleşme ortamında ait olduğu yerden bağımsızlaşan girdilerin baskınlığı altında yeniden tanım ve anlam kazanıyor. Mimarlığa yönelik olarak ‘çağdaş’, ‘özgün’, ‘güncel’, ‘modern’, ‘yenilikçi’ olmanın sınırları mesleğin kendi iç dinamiklerinden çok üretim biçimini yönlendiren şablonlar tarafından belirleniyor. Gelişmiş şablon formatları, şablon kavramının kısıtlarını ve tipleştirme özelliklerini saklayarak şablon düşüncesi ile yaratıcılık ve özgürlük arasındaki sınırları, kavram karşıtlıklarını yok etmeye çalışıyor.

2. Uluslararası Antalya Mimarlık Bienali “Şablon / Template” temasından hareketle gündelik yaşamımızı, sanat ve mimarlığı şekillendiren şablonları, onların kültürel ortam içinde var olma ve meşrulaşma biçimlerini, şablonlara bağlı olarak gelişen üretim ve tüketim ilişkilerini, yapı ve kent ölçeğine yansıma biçimlerini tartışmaya açacak, alternatif varoluşlar, “anti-şablon ve şablon tanımazlık” için zemin oluşturmaya çalışacak. “Şablon / Template” başlığının kapsadığı zenginlik içinde küresel/yerel, doğu/batı, sanal/gerçek, kalıcı/geçici, gibi pek çok komşu kavram çiftini ve alt temaları birlikte içermesi bekleniyor. Çok girdili kültürel yapısı içinde Türkiye ve Antalya bu tartışma çerçevelerine yönelik olarak, küresel ölçeğe taşınabilecek, özgün bir örnekleme zeminini temsil ediyor.

Danışma Kurulu:
Eyüp MUHCU – Mimarlar Odası Genel Başkanı,

Prof. Dr. Deniz İNCEDAYI – UIA II. Bölge Başkan Yardımcısı – – MSGSÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölüm Başkanı

Prof. Dr. Fusun ALİOĞLU – Kadir Has Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi

Emre AROLAT, Y. Mimar

Prof. Dr. Emre AYSU – Maltepe Üni. Mimarlık Fakültesi Dekanı

Michel BARMAKİ – UIA Genel Sekreteri

Doç. Dr. Şebnem YALINAY ÇİNİCİ – Bilgi Üniversitesi Mimarlık Bölüm Başkanı

Boğachan DÜNDARALP, Mimar

Doç Dr. M. Ebru ERDÖNMEZ – Yıldız Teknik Üniversitesi Mim. Fakültesi

Prof. Dr. Ahmet EYÜCE – Bahçeşehir Üni. Mim. ve Tas. Fakültesi Dekanı

Prof. Dr. Zekai GÖRGÜLÜ – IABA 2011 Bienal Başkanı

Prof. Dr. Orhan HACIHASANOĞLU – İTÜ Mim. Fakültesi Dekanı

Doğan HASOL, Y. Müh-Mimar

Andrei KAFTANOV – UIA II. Bölge Konsey Üye.- Ulus. Mim. Aka. Moskova Şb. Öğr.Üye.

Yrd. Doç Dr. Hüseyin KAHVECİOĞLU – İTÜ Mimarlık Fakültesi

Tomaz KANCLER – UIA Uluslararası Yarışmalar Komitesi Direktörü

Juani KATAINEN – Avrupa Mimarlar Konseyi Eski Başkanı/ Finlandiya

Yrd. Doç. Dr Kemal Reha KAVAS- Akd. Üni. GSF Mim. Böl. Öğr. Üyesi

Prof. Dr.Mehmet Şener KÜÇÜKDOĞU – İstanbul Kültür Üni. Mim. Fakültesi Mim Böl. Bşk.

Prof. Dr. Kamuran ÖZTEKİN – Kocaeli Üni. Mim. Ve Fak. Mimarlık Bölüm Başkanı

Prof. Dr. Jane RENDELL, UCL-Bartlett School of Architecture, London

Prof. Dr. Ayşen SAVAŞ SARGIN – Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi

Taner YEDİKARDAŞLAR , Mimar

M. Osman AYDIN- Mimarlar Odası Antalya Şube Başkanı

Bilal ATEŞ- Mimarlar Odası Antalya Şubesi Üyesi

Recep ESENGİL – Mimarlar Odası Antalya Şubesi Üyesi

İsim Listesi Soyadına göre alfabetik olarak sıralanmıştır.

Düzenleme ve Yürütme Kurulu :
Necip MUTLU – Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu Genel Sekreteri

Prof. Dr. Celal Abdi GÜZER – Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü

Doç Dr. M. Ebru ERDÖNMEZ – Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi

Recep ESENGİL – Mimarlar Odası Antalya Şubesi Üyesi

Neslihan KAMALAK- Mimarlar Odası Antalya Şubesi Yönetim Kurulu Sekreter Üyesi

Hasan ÇERÇİLER- Mimarlar Odası Antalya Şubesi Yönetim Kurulu Sayman Üyesi

Funda KAYA- Mimarlar Odası Antalya Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi

Deniz BÜYÜKKURT- Mimarlar Odası Antalya Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi

Serap KAYA- Mimarlar Odası Antalya Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi

Pelin TABAK – Mimarlar Odası Antalya Şubesi Üyesi

Cem ALCAN – BİENAL SEKRETERYASI – Mimarlar Odası Antalya Şubesi

BİENAL ETKİNLİKLERİ

SERGİLER:

Akdeniz Mimarlığı Sergileri
2. Uluslararası Antalya Mimarlık Bienali kapsamında UIA ve UMAR (Akdeniz Mimarlar Birliği) ile ortaklaşa olarak hazırlanacak 2 ayrı sergi planlanmaktadır.

1.”Geleneksel Akdeniz Mimarlığı” Sergisi
Akdenize kıyısı olan ülkelerin bugüne kadar oluşturdukları mimari birikim ve gelenek içinde temsil ettikleri süreklilik ve farklılıkları öne çıkaran bir geleneksel mimarlık sergisi düşünülmektedir. Bu sergide katılımcı olacak her ülkenin geleneksel mimari birikimini temsil eden seçilmiş örnekleri sergilemesi, böylelikle “akdeniz mimarisi” olarak isimlendirilen ve büyük ölçüde iklim, malzeme, kültür gibi ortak bölenlerin yansımasını temsil eden mimarlık birikiminin coğrafya bazında farklılık ve benzerlikleri ile tartışmaya açılması beklenmektedir.

2.”Çağdaş Akdeniz Mimarlığı” Sergisi
Akdeniz ülkeleri iklim, kültür ve malzeme bazında benzerlikler göstermekte, bu benzerlik mimari birikimlerine yansımaktadır. Yeni teknolojik olanaklar bir yandan mimarlığı özgürleştirirken ve yerden bağımsız kılarken öte yandan kültürel bağlam ve iklim mimarlığın ana belirleyicisi olma özelliğini korumaktadır. Bugün Akdeniz ülkelerinde yer alan çağdaş mimarlık ürünleri de bir yandan uluslararası ortamın öncül yaklaşımları ile süreklilik kurarken öte yandan içinde yer aldıkları coğrafyadan kaynaklanan bir özgünlük barındırmaktadır. Akdenize kıyısı olan ülkelerin çağdaş mimarlık örneklerinin derlenmesi ile oluşturulacak bu sergi bu coğrafya içinde yer alan çağdaş mimarlık çalışmalarını süreklilik ve farklılıkları içinde belgelemeyi ve tartışmaya açmayı hedeflemektedir.

“Çağdaş Anadolu Mimarlığı” Sergisi
Çağdaş Türkiye Mimarlığı ağırlıklı olarak İstanbul, Ankara gibi metropollerde gerçekleştirilen örneklerin üzerinden belgelenmekte ve tartışılmakta, Anadolu’da yer alan örnekler mimarlık ortamında yeterince temsil edilmemektedir. Öte yandan özellikle son yıllarda Anadolu’da çağdaş mimarlığa yönelik önemli ve nitelikli bir birikim oluştuğu gözlenmektedir. Mimarlar Odası Antalya Şubesi bu gerçekten hareketle 1. Uluslararası Antalya Mimarlık Bienalinde bir “Anadolu Mimarlığı” sergisi düzenleyerek bu birikimi derlemeyi ve tartışmaya açmayı hedeflemişti. Türkiyede ilk kez gerçekleştirilen bu çalışmanın ardından 2. Uluslararası Antalya Mimarlık Bienalinde bu serginin daha kapsamlı, daha çok örneği içerecek biçimde ele alınması öngörülüyor. Bu sergi sadece sonuç ürünü ile değil, süreci ile de bir etkinlik olarak planlanıyor. Anadolu’da örgütlenen mimarlar odası şubelerinin katılımı ile oluşturulacak bir tartışma ve değerlendirme platformunun işlevselleştirilmesi, böylelikle derlenecek ürünlerin sergiye dönüştürülmesi hedefleniyor. Bu serginin Çağdaş Türkiye Mimarlığına yönelik birikim ve tartışmanın tamamlayıcı parçası olması hedefleniyor.

“Mimarlar Odası Mimarlık Ödülleri” Sergisi
Mimarlar Odası 1988 yılından beri Türkiye Mimarlık Birikimini belgelemek, öne çıkan çalışmaları ve mimarları ödüllendirmek amacı ile bir ödül programı gerçekleştirmekte, her iki senede bir ulusal bir sergi düzenlemektedir. 2. Uluslararası Antalya Mimarlık Bienalinde ilk kez 1988 den beri her iki yılda bir düzenlenen bu sergilerden oluşturulacak bir seçme ile ödül almış yapı ve mimarlar biraraya getirilerek yakın dönem çağdaş Türkiye Mimarlığının ve Mimarlar Odası ödül programının bir panoraması sunulacaktır.

“Türkiye’de Mimarlığın Bugünü” Sergisi
1. Uluslararası Antalya Mimarlık Bienalinde Mimarlar Odası Antalya Şubesi TSMD (Türk Serbest Mimarlar Derneği) ile ortaklaşa olarak Türkiye’nin önde gelen mimarlarının çalışmalarından oluşan bir dizi sergi düzenlemişti. 2. Uluslararası Mimarlık bienalinde gene TSMD ile ortaklaşa olarak bu serginin daha kapsamlı bir hale getirilmesi ve mimarlardan çok ürünler üzerinden hareket ederek Türkiye mimarlık ortamının çağdaş ve öncü örneklerini belgeleyerek tartışmaya açması beklenmektedir.

Bienal sergileri içinde Mimarlar Odası Ulusal Mimarlık Retrospektif Sergisi ve ACE Sürdürülebilir Mimarlık Sergileri yer alacaktır.

Yurtdışında yaşayan Türk Mimarların eserlerinden oluşan ve/veya yurt dışında Türkler için yapılan eserlerden oluşan, Anadolu’da Mimarlık Sergisi’nin yanında ikinci bir sergi planlanmaktadır.

“Enerji Etkin Yapılar” ile ilgili Avrupa Mimarlar Konseyi’nin sergisi, UNDP yapı ve kentlerde enerji verimliliği çalışmaları ile ilgili bir sergi hazırlanması düşünülmektedir.

Behiç AK Karikatür Sergisi.

Mayıs 2013 de gerçekleştirilecek Uluslararası Genç Mimarlar Fikir Projesi Ödülleri ve Sergisi’nin Bienal’de sergilenecektir.

2011 Bienali’ne sergi gönderen Mimarlar Derneği 1927 ve SMD ile yeni sergiler planlanmaktadır.

ÖDÜLLÜ FİKİR PROJELERİ:
İki adet uluslar arası katılıma açık ve jürisi de uluslararası olan UIA programı dahilinde fikir projesi ödülü ve sergisi etkinliği düşünülmektedir. Bunlardan bir tanesi Antalya yerelini konu alan diğeri ise ulusal bir gündemi konu alan fikir projesi ve ödülleridir.

Yerel Konu: EXPO 2016 ANTALYA

2016 yılında “Çocuk ve Çiçek” teması ile Antalya’da yapılacak olan Botanik EXPO’su için IABA 2013 içeriğinde Uluslararası katılıma açık Fikir Projesi Ödülleri ve Sergisi etkinliği düzenlenecektir. UIA programı kapsamında yapılacak bu etkinliğin uluslararası bir jüri tarafından değerlendirilmesi düşünülmekte, EXPO 2016 için hazırlanacak projelere katkı koyması amaçlanmaktadır. Etkinlik sonucunda 4 adet eşdeğer ödül verilmesi ve ödül sahiplerinin Bienal tarihlerinde davet edilerek proje sunumlarını gerçekleştirmeleri öngörülmüştür.

Ulusal Konu: ŞABLONLAŞAN KENTSEL DÖNÜŞÜMDEN, ŞABLON

KENTLER YARATMAYAN KENTSEL DÖNÜŞÜME
Ülkemizde son yılların en tartışılan konusu kentsel dönüşümün kentlerimizi şablonlaştırdığı açıktır. Bu konunun “Şablonlaşan Kentsel Dönüşümden, Şablon Yaratmayan Kentsel Dönüşüme” başlığında UIA programı kapsamında dünyadaki mimarlar tasarımcılar ve plancılarla tartışılması amacıyla UIA programı kapsamında uluslar arası kapsama açık fikir projesi ödülleri etkinliği ve sergisi düzenlenecektir. Projelerin uluslar arası bir jüri tarafından değerlendirilmesi düşünülmektedir. Etkinlik sonucunda 4 adet eşdeğer ödül verilmesi ve ödül sahiplerinin Bienal tarihlerinde davet edilerek proje sunumlarını gerçekleştirmeleri öngörülmüştür.

IABA 2013 DENEYSEL MİMARLIK İŞLERİ:
Deneysel Mimarlık, mimariyi deneyimleyen meslek ortamını farklı disiplinlerle bütünleştiren, soyut, felsefi yönünü ortaya koyan bir alan olarak tanımlanabilir. Bu çerçevede ortaya konulan mimarlık sosyal, kültürel, eleştirel fütürist bakışlarla içerikler oluşturmaya çalışmaktadır.

2011 yılında 1.si yapılan 2013 yılında 2.si gerçekleştirilecek IABA Mimarlık Bienali’nin teması “ŞABLON/TEMPLATE” olarak belirlenmiştir. Bu tema içeriğinde katılımcı mimarlar ve tasarımcılar da gerek yer ile ilgili gerekse soyut işler yapacak ve kentin çeşitli yerlerinde sergileyeceklerdir.

Deneysel Mimarlık İşlerindeki projelerin mimarlarının ve tasarımcılarının belirlenmesi amacıyla kamuoyuna açık çağrı ile duyuru yapılacak “şablon” teması çerçevesinde basın ve internet aracılığıyla belirlenen başvurular kabul edilecektir.

İki etaplı bir sistem olarak düşünülen proje başvuruları seçici kurul tarafından değerlendirilerek seçildikten sonra karşılıklı görüşülerek (timetable, bütçe, sponsor vb. ) eser sahipleri ve projeler kamuoyuna ilan edilecektir.

Ayrıca kendi aralarında tanınan yenilikçi, teorik altyapı ile birlikte uygulama alanlarında da eserleri bulunan belirlenmiş sayıda davetli mimar/tasarımcıların mekan ile ilişkili deneysel çalışmalarına da yer verilecektir.

TOPLANTILAR:
2011 Bienalinde ve devamında gerçekleştirilen “Mimarlık Forumu”nun 2013 Bienali’nde de “ŞABLON/TEMPLATE” başlığında tekrarlanması sağlanacaktır.

Uluslar arası alanda tanınırlığı yüksek ve Bienal’de mimar olarak Alvaro Siza, felsefeci ve sosyolog olarak David Harvey’in konferansları düşünülmektedir.

2011 Bienali açılış oturumundaki gibi mimarlık dışı sanat dalları ile mimarlığın buluşturulması amacıyla “Mimarlık ve Sanat Forumu” düzenlenecektir.

ÖĞRENCİLERE YÖNELİK ÇALIŞMALAR:
UMAR’ın yaz okulu formasyonunda UIA I. ve II. Bölge’de duyurusu yapılarak yaz okulu düzenlenmesi.

2011 Bienali’nde başarı ile gerçekleştirilen öğrenci workshoplarına yine devam edilmesi.

Yerel halkın Bienale daha çok ilgisini çekmek adına ilk ve ortaöğretim öğrencilerine yönelik fotoğraf veya resim yarışması düzenlenmesi.