28. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, "Yarışmaları Okumak" temasıyla 12-13 Mayıs 2017 tarihlerinde Mimarlar Odası Bursa Şubesi Konferans Salonu'nda gerçekleşecek. Bildiri göndermek için son tarih 20 Nisan.
Yarışma kavramı genel anlamıyla bireyler, gruplar, uluslar, canlılar vb. arasında bir alan ya da kaynaklar için yapılan mücadele olarak tanımlanabilir. Bu mücadele eş zamanlı ve eşit koşullarda vuku bulduğunda bir yarışmadan söz etmek mümkündür. Mimarlık ya da genel anlamıyla tasarım yarışmaları ise 2 veya daha fazla profesyonelin aynı proje için, aynı alanda ve aynı zamanda ortaya koyduğu tasarım işi olarak tanımlanabilir.
Mimarlık yarışmaları batı kültüründe oldukça eski ve köklü bir geleneğe sahiptir. Örneğin Atina Akropolü bundan 2500 yıl önce bir yarışma sonucu ortaya çıkmıştır. Orta Çağ’da ise katedrallerin mimari tasarımları için yarışmalar düzenlenmiştir. Bu bağlamda mimarlar önlerine konmuş hazır bir problemi çözmek, aynı konu için ortaya konmuş farklı fikirleri keşfetmek ve kritikler almaktan entelektüel bir uğraş olarak keyif almışlar ve almaktadırlar.
Mevzuat açısından yarışmalar, ihale yöntemi ile ele alınır ve formüle edilirler. Klasik ihale yöntemleri daha kapalı ve aktörler arası etkileşimin minimize edildiği süreçler olarak kurgulanmıştır. Ancak yarışmalar dünyanın her yerinde ufak tefek farklılıklar barındırmakla birlikte özünde aktörler arası etkileşimin daha sağlıklı tanımlandığı, şeffaflık içeren, kamusal izlemeye açık süreçler olarak tanımlanmakta ve yasal bir mevzuatla da bu süreçler garanti altına alınmaktadır.
Yarışma süreçlerine farklı pozisyonlardan ve değişken saiklerle dahil olan aktörler yarışmaları farklı biçimlerde tarif edebilir. İşveren bunu daha iyi ve ekonomik tasarım elde etme yöntemi olarak görürken, yarışmacılar mesleki becerilerini geliştirmek, tanınmak ve kendilerine yeni alanlar açmak olarak değerlendirebilirler. Örneğin jüriler hazırladıkları raporlarla mesleki alanın gelişimine katkı koymayı önemserken sürece dolaylı yoldan müdahil olan yerel dinamikler ise sürecin katılımcılık metodunu tartışmaya açabilirler. Bu da demektir ki çok farklı pozisyonlardan sürece dahil olan farklı aktörler farklı okumalar ve farklı katmansallıklarla süreci ve eleştiri kültürünü zenginleştirme olanağına sahiptirler.
Yarışmalar, kimi yerde teorik olarak meslek disiplini içerisinde kırılma noktalarını işaretleyip paradigmatik kaymaların zeminini oluşturmaya vesile olabilirler. Örneğin 1982 yılında Parc De la Vilette için açılan proje yarışmasını kazanan Bernard Tschumi önemli yapısökümcü filozof Jacques Derrida ile çalışmış, aynı yarışmada Rem Koolhaas’ın projesi ise sonradan ortaya çıkan Landscape Urbanism akımı için öncü bir çalışma olmuştur. Bu anlamıyla yarışmalar teorik tartışmaların derinleştirilebileceği mecralar olarak da öne çıkabilirler.
Bazen yarışmalar bir vaka olarak bir ulusun kaderini etkileyecek güce ulaşabilirler. Örneğin 1957 yılında Jorn Utzon’un kazandığı Sydney Opera Binası, yapım maliyetinin tahmin edilenin çok üstüne çıkması nedeniyle ulusal ölçekte krize neden olurken, diğer yandan küresel ölçekte yarattığı simgesel etkiden dolayı bulunduğu kente ve ülkesine çok büyük katkı sağlamıştır.
Özetle yarışmalar çok aktörlü, çok katmanlı karmaşık süreçlerdir ve içerisinde bulundukları toplumsal gerçeklikle bazen uyumlu bazen de onu aşan bağlamlar üretebilme potansiyeline sahip mekanizmalardır.
Bu bağlamda “Yarışmaları Okumak” teması etrafında şekillenecek 28. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi’nin, ulusal ve uluslararası alanda akademisyenlerin, araştırmacıların, yerel yönetimlerin, sivil toplum örgütlerinin, girişimcilerin ve kentlilerin katılımıyla kapsamlı ve çok boyutlu bir tartışma ortamını oluşturmasını bekliyoruz.
Bu bağlamda yarışma olgusunu 4 farklı ve birbirini tamamlayan çerçeve üzerinden okumayı olanaklı görüyoruz.
1- YARIŞMALARI AKTÖRLER ÜZERİNDEN OKUMAK
Yarışma süreçleri farklı aktörlerden ve onların eylemselliklerinden bağımsız olarak var olamazlar. Bu okuma seansında süreçlere farklı pozisyonlardan müdahil olan aktörler kendi deneyimlerini aktaracaklardır.
2- YARIŞMALARI VAKALAR ÜZERİNDEN OKUMAK
Yarışma süreçleri zaman mekânda vuku bulan önemli vakalardır. Bu okuma seansında yarışmalar gerçekleşmiş ya da kurgulanmış vakalar olarak ele alınacaktır.
3- YARIŞMALARI TEORİ ÜZERİNDEN OKUMAK
Yarışma süreçleri diğer yandan üzerinde farklı teorik yaklaşımların geliştirilebileceği birer akademik faaliyet alanıdır. Bu okuma seansında yarışmaları teorik düzlemde ele alan çalışmalar ortaya konacaktır.
4- YARIŞMALARI MEVZUAT ÜZERİNDEN OKUMAK
Yarışma süreçleri yasal bir düzlem üzerinde tanımlanmadan hayat bulamazlar. Bu okuma seansında yarışmalar mevzuat üzerinden ele alınacaktır.
Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, 28. yılında da Dünya mimarlık ortamına katkı koyacak bir bilimsel tartışma ortamını sağlayabilme hedefiyle, 12-13 Mayıs 2017 tarihlerinde Mimarlar Odası Bursa Şubesi Konferans Salonu, Bursa Akademik Odalar Birliği Yerleşkesi’nde gerçekleşecektir.
Kongre Tarihleri: 12 – 13 Mayıs 2017
Bildiri özetlerinin iletilme tarihi: 20 Nisan 2017
Bildiri özetlerinin kabul / red / ilan tarihi: 25 Nisan 2017
Bildiri tam metinlerinin iletilmesi: 28 Nisan 2017
12 MAYIS 2017 CUMA
9.30 – 10.00 Açılış Konuşmaları
10.00 – 12.00 1. Oturum
Oturum Başkanı: Nilüfer AKINCITÜRK / Prof. Dr. Mimar
10.00 – 10.30 Türkiye’de Yarışmalar Üzerine Konuşmanın Arkeolojisi
Burak ALTINIŞIK / Yrd. Doç. Dr. Mimar
10.30 – 11.00 Berlin Kent Dönüşümünün Yarışma Projeleri Aracılığıyla Başarılması
Evin ERİŞ / Dr. Mimar
11.00 – 11.30 Mimarlık Yarışmalarının Biyopolitika Üzerinden Sökümü
Zeynep Melike ATAY / Y.Mimar
11.30 – 12.00 Mimarlığın Yapılma Biçimlerini Sorgulamak:
Araştırma Mimarlığı, Şema Ezberine Karşı
Nizam Onur SÖNMEZ / Dr. Mimar
Onur KESKİN / Mimar
12.00 – 12.30 Soru-Cevap
12.30 – 13.30 Öğle Yemeği
13.30 – 15.00 2. Oturum
Oturum Başkanı: Özgür Ediz / Prof. Dr. Mimar
13.30 – 14.00 Belediye Hizmet Binası Elde Etme Yöntemleri; Yarışma ve İhale Yönteminin Karşılaştırmalı Analizi
Can HAZAL / Mimar – Araştırma Görevlisi
14.00 – 14.30 Mimari Proje Yarışmaları Üzerinden İdeolojik Okumalar
Gizem Kuçak TOPRAK / Mimar – Öğretim Görevlisi
14.30 – 15.00 Köy Enstitülerine Giden Yolda Mimari Proje Yarışmaları
“Akçadağ Köy Enstitüsü Örneği”
Emine Ekinci DAĞTEKİN / Yrd. Doç. Dr. Mimar
15.00 – 15.30 Soru-Cevap
15.30 – 15.45 Kahve Molası
15.45 – 16.30 FORUM
Forum Yöneticisi: Devrim Çimen / Dr. Mimar
13 MAYIS 2017 CUMARTESİ
10.45-11.30 KONFERANS 1 – Samuli William WOOLSTON
“5 Generations – 5 Nesil”
11.30-11.45 Kahve Molası
11.45-12.30 KONFERANS 2 – Jose Zabala ROJI
“New Bauhaus Dessau Museum – Yeni Bauhaus Dessau Müzesi”
12.30-14.00 Öğle Yemeği
14.00-14.45 KONFERANS 3 – Peter Mill OBORN
“Adding Value By Design – Tasarım ile Değer Katmak”
14.45-15.00 Kahve Molası
15.00-15.15 “Yarışma İstatistikleri”
Elif DEMİROĞLU / Şehir Plancısı
15.15-15.30 “Bir Yarışma Organizasyonu Hikâyesi: Uluslararası Bandırma Park Yarışması’nın Organizasyon Süreci”
Bilge KOBAŞ / Mimar
15.30–15.45 “Bir Kentsel Tasarım Yarışması Üzerinden Yarışmaları Okumak”
Doğu KAPTAN / Mimar
15.45 – 16.00 “Mimarlık Yarışmaları: İş mi, Oyun mu?”
Adnan AKSU / Doç. Dr. Mimar
16.00-16.15 Kahve Molası
16.15-17.15 PANEL – 1
“Genç Mimarlar Gözünden Yarışmaları Okumak”
Sıddık GÜVENDİ Mimar (Moderatör)
Tolga HAZAN Mimar
Büşra AL Mimar
Cihan SEVİNDİK Mimar
17.15-17.30 Kahve Molası
17.30-18.15 PANEL – 2
“Geçmiş Deneyimler Üzerinden, Gelecek Konut Yarışmalarını Tasarlamak”
Özgür BİNGÖL Yrd. Doç. Dr. Mimar (Moderatör)
Hüseyin KAHVECİOĞLU Doç. Dr. Mimar
Oknur ÇALIŞKAN Y.Mimar
18.15– 19.00 TARTIŞMA
“Mimarın Para ile İmtihanı”
Ömer Selçuk BAZ Mimar
Ömer YILMAZ Mimar
Kongreyle ilgili detaylı bilgiye ve kayıt sayfasına buradan ulaşılabilir.