“Beyaz Yakalı Üretken İşçi” Olarak Mimar: Meslek Pratiği ve Sınıf Algısı

Gazi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi 2018-2019 Bahar Dönemi Lisansüstü Tez Seminerleri programı kapsamında, Beyza Onur'un tez sunumu 23 Mayıs 2019 tarihinde Mimarlık Fakültesi Yükseliş Salonu'nda yapılacak.

Beyza Onur’un, ‘ “Beyaz Yakalı Üretken İşçi” Olarak Mimar: Meslek Pratiği ve Sınıf Algısı’ başlıklı sunumundan;

Günümüzde mimarlık mesleğinin değişen şartlarında, mimarın sosyal sınıf konumunun da değiştiğini savunan bu çalışma, mimarların değişen sosyal sınıf konumlarını yeniden adlandırmayı hedefleyerek, özellikle ücretli çalışan mimarların giderek “beyaz yakalı üretken işçilere” dönüştüğünü vurgulamaktadır. Aynı zamanda çalışmada, mimarların kendi meslek pratikleri ve sınıf algılarına yönelik görüşlerini belirlemek önemlidir. Bu nedenle, Ankara’da 55 ücretli çalışan mimarla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yapılan derinlemesine görüşmeler sonucunda, ücretli çalışan mimarların sınıf algısını oluşturan etkenlerin; ekonomik gelir, mesleki deneyim, yapılan işin niteliği, yaşanılan çevre, mesleki itibar, mimari üretimdeki roller çerçevesinde belirlendiği tespit edilmiştir. Mimarların öznel sınıf algıları büyük ölçüde büro içindeki farklı iş kolu tanımlarına ve tasarımcı, özne- mimar kimliklerini koruyup koruyamama ölçütüne göre farklılaşabilmektedir. Özel bürolarda ücretli çalışan mimarların değişen sınıfsal konumları ve kendi sınıf algıları arasındaki ilişki bağlamında; mimarlık eğitiminin sağladığı meslek ideolojisinin genel olarak eğitim-pratik ekseninde rol çatışmalarını getirdiği görülmüştür. Mimar- tekniker rolleri bağlamındaki bu rol çatışmalarının ve mesleki demotivasyonun önüne geçebilmek için mimarlık eğitiminin dikte ettiği değer yargılarının sorgulanması ve bilinçli bir mimarlık pratiği yaklaşımının benimsenmesi gerektiği önerilmektedir.