IAPS-CS Culture & Space Network: Kültür ve Mekan Buluşmaları 4

"Sonsuz Bir 'Kentsel Artikülasyon' Mekanı Olarak İstanbul" ana teması çerçevesinde düzenlenecek olan IAPS-CS Network serisinin dördüncüsü, Özyeğin Üniversitesi 10.Yıl Etkinlikleri çerçevesinde bir dizi etkinliğe ev sahipliği yapıyor.

IAPS-CS Kültür ve Mekan Buluşmaları, dört ayrı alt etkinlikten oluşmaktadır:

• IAPS-CS Culture & Space Network: Kültür ve Mekan Buluşmaları 4 – Makale Seçkisi

• IAPS-CS Kültür ve Mekan Tasarım Atölyesi 4

• IAPS-CS Culture & Space Network: Kültür ve Mekan Buluşmaları 4 – Ulusal Öğrenci Fikir Yarışması

• IAPS-CS Culture & Space Network: Kültür ve Mekan Buluşmaları 4

Detaylı bilgi ve başvurular için:

www.iaps-culturespace.com
www.iaps-culturespace.com/bulusmalar4
www.iapscsnetwork2018.tumblr.com
www.instagram.com/iapscultureandspace

“Sonsuz Bir ‘Kentsel Artikülasyon’ Mekanı Olarak İstanbul” ana teması çerçevesinde düzenlenecek olan IAPS-CS Network KÜLTÜR VE MEKAN BULUŞMALARI serisinin dördüncüsü, Özyeğin Üniversitesi 10.Yıl Etkinlikleri çerçevesinde Eylül 2018 – Şubat 2019 tarihleri arasında devam edecek olan makale seçkisi, tasarım atölyeleri, ulusal öğrenci fikir yarışması, sempozyum/ kolokyum/ sergi/ ödül töreni gibi birbiriyle ilişkili bir dizi etkinliğe ev sahipliği yapıyor.

Genç tasarımcılar, kente dair düşünce üretenler, akademisyenler, lisans ve lisansüstü öğrencileri ile birlikte İstanbul’un, kentin ‘artiküle edilebilen hali’ üzerinden sorgulanacağı etkinliklerin son buluşma günü 16 Şubat 2018. Etkinliklerinin ÖzÜ-X’te yer alacağı dördüncü Kültür ve Mekan Buluşmalarının son gününde ise buluşmaların sempozyum, sergi ve ödül töreni TAK Kadıköy’de gerçekleştirilecek.

Ana Tema: Sonsuz Bir ‘Kentsel Artikülasyon’ Mekanı Olarak İstanbul

IAPS – Culture & Space Network – 4. Kültür ve Mekan Buluşmaları, enformel faaliyetler ile formel mimarlık eğitiminin desteklenmesi amacıyla genç tasarımcıları, kente dair düşünce üretenleri, akademisyenleri, lisans ve lisansüstü öğrencilerini ‘Palimpsest’* bir kent olan İstanbul’un hızlı değişim ve dönüşümlerden geçmeye devam eden, çok katmanlı ve örüntülü yapısını irdeleyerek yorumlamaya davet ediyor. Yazınsal, etkileşimsel ve deneyimsel olarak bu bilimsel araştırma sürecine dahil olup, deneyimleme imkânı elde edecek katılımcıların İstanbul’u kentin ‘artiküle edilebilen hali’ üzerinden sorgulamaları bekleniyor.

Karmaşık bir ağlar sistemi ile birbirine bağlı ve sürekli bir etkileşim içinde olan İstanbul, “palimpsest” bir kent olarak giderek değişen, eskinin üzerine yan yana / üst üste / iç içe eklemlenen, örülen yeni katmanlarla geleceğe aktarılıyor. Her gün, birbirinden farklı biçimlerde kendini şekillendiren kentler geçmişin, bugünün ve geleceğin izlerini biriktiriyor. Çok katmanlı yapısıyla İstanbul, geçmişten geleceğe çeşitli önermelerin üretilip tartışılmasına, tüketilip yeniden inşasına sahne oluyor. Bu noktada da, ‘kentsel palimpsest’, ‘palimpsest kimlik’ ve ‘mimarlıkta palimpsest’ kavramlarını irdelemek önem kazanıyor. Palimpsest kavramı bu bağlamda bir metafor olarak geçmiş, bugün ve gelecek izlerinin üst üste okunmasının mümkün olduğu mekanlar ve kentler (Turgut, 2018)** için kullanılarak çok boyutlu okumalara da olanak tanıyor.

IAPS-CS Network, Kültür ve Mekan Buluşmaları 4 Aktivitelerinin ana odağını ‘kentsel artikülasyon’ kavramının her yönüyle İstanbul bağlamında sorgulaması ve tartışması oluşturuyor. Bu noktada kentsel artikülasyonun rastlantısallık, kendiliğindenlik ve eklemlenebilirlik kavramları ile ilişkileri de önemli görülüyor. Kentle ilişkili olarak artiküle edilme ya da edilebilme durumu bir araya gelebilen, eklemlenebilen, değişip dönüşebilen anlamları ile kendine bir karşılık buluyor.

Fahrelnissa Zeid, “My Hell” (1951), (Raad bin Zeid / Istanbul Museum of Modern Art).

Kent araştırmalarında bir analoji olarak ele alınan artikülasyon kavramı; Fransızca articular kökünden türeyen “bir parçayı diğerine bağlamak, bir şeye eklemlenme eylemi; iki parça arasındaki bağlantı/ilişki”*** anlamına gelmektedir. Bu kavramın sanat ve mimaride kullanılma biçimi ise genellikle çeşitli ölçeklerdeki kütlelerin birbirleriyle olan ilişkisi, pozisyonu veya dispozisyonu ile ilgilidir. Fahrelnissa Zeid’in, zihinsel birikimini yansıtan Ortadoğu ve Avrupa’dan etkilenerek türlü figüratif biçimlerin bir araya gelmesi ve uç uca eklenmesiyle oluşmuş “My Hell” isimli eseri, artikülasyon kavramını anlatan en iyi örneklerden biri olarak kabul edilmektedir.

Artikülasyon her ne kadar kavramsal olarak bir bütün veya küme dahilindeki parçaların kusursuz ve ahenkli bir biçimde eklemlenerek bir zincir oluşturması, düzene katılması anlamına gelse de, kent çalışmaları bağlamında tartışıldığında bu ilişki çok daha fazla çatışmayı içerisinde barındıran bir zeminde ele alınmaktadır. Bir kentin mevcut fiziksel, sosyal, politik, ekonomik ve çevresel tüm dinamikleri, artikülasyonu gerçekleştiren veya bunu tetikleyen aktörleri ve zaman faktörü, kente yeni bir parça daha ekleme ihtimalini de içinde barındırır. Her yeni ihtimal, aynı zamanda yeni bir ayrışma, bozukluk, dönüşüm ve çatışmanın da ihtimalidir. Müdahalenin kent üzerinde nasıl bir etki bırakacağı ve var olanla nasıl bir ilişki kurgulayacağı sorgulanırken, kentin yalnızca fiziksel bir yapılı çevre bütününden oluştuğu değil aynı zamanda yaşayan bir varlık olduğu, sosyal ve kültürel bir değeri de barındırdığı unutulmamalıdır.

İstanbul’a yapılan doğrudan, dolaylı, istemli, istemsiz tüm müdahaleler İstanbul’u “kentsel” artikülasyon kavramının çalışma alanı haline getirir. Defalarca artiküle edilen ya da bozulan bir kentsel gerçeklik çerçevesinde irdelenen İstanbul’un iç içe geçen, kimi zaman eklemlenen ya da ayrılıp çoğalarak ortaya çıkardığı tüm parçaları, yeni birleşim ve oluşumlara olanak veren yapısı, kenti sonsuz bir tasarımın odağı kılmaktadır. Bir tür çokluk ortamı olarak kent sonsuza uzanan sarmal bir döngüde eklenerek çoğalır, artiküle olur. Bu özelliğiyle de kent çok katmanlı ve boyutlu yapısıyla, kolektif kentsel ve mekansal deneyim ve üretimlerinin elde edilmesine yönelik önemli bir çalışma alanını da tanımlamaktadır.

Bu noktada tema kente ilişkin rastlantısal ve ansızın ya da planlı ve sistematik biçimde beliren durum ve oluşumların süreç içinde tüketip, ürettiği yeni yaşam biçimlerini, buradaki dönüşen zihinsel süreçleri irdelerken, ‘İstanbul’un sonsuz kez artiküle edilebilen halini’ çeşitli kavramlar üzerinden tartışmaya açmaktadır. Kentin tıpkı Fahrelnissa Zeid’in eserindeki gibi parçaların irili, ufaklı, uyumlu ya da uyumsuz biçimde bir araya gelişleri üzerinden irdelenmesi bu anlamda önemli bulunmaktadır.

Sonsuz bir ‘kentsel artikülasyon’ örneği olarak İstanbul’un çok katmanlı ve boyutlu yapısı ile “tasarım” arasındaki yakın ilişkinin ele alınacağı IAPS Culture & Space Network – Kültür ve Mekan Buluşmaları 4. aktivitelerine aşağıda belirtilen kavramların yol gösterici olacağı beklenmektedir.

Katılım Koşulları

Etkinlikler, Mimarlık ve Tasarım Fakültelerinin Bölümlerinden (Mimarlık, İç Mimarlık, Şehir ve Bölge Planlama, Peyzaj Mimarlığı, Endüstri Ürünleri Tasarımı, İletişim Tasarımı, Grafik Tasarım gibi…) mezun genç araştırmacılar ve öğrencilerin (lisans, yüksek lisans ve doktora) bireysel ya da ekip olarak katılımına açıktır. Oluşturulan/ önerilen ekipler psikoloji, sosyoloji, gibi alanlardan ortak ya da danışmanlar alarak oluşturulabilir.

Danışma Kurulu

• Tony Craig – IAPS, Yönetim Kurulu Başkanı
• Peter Kellett – Newcastle University, School of Architecture, GB, IAPS-CS Network Eş Koordinatörü

Bilim ve Organizasyon Kurulu

• Orhan Hacıhasanoğlu – ÖZÜ, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, IAPS-CS network kurucu üyesi
• Hülya Turgut – ÖZÜ, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, IAPS-CS network koordinatörü
• Alper Ünlü – ÖZÜ, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, IAPS-CS network kurucu üyesi
• Nagehan Açımuz İşbakan – ÖZÜ, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Na-Md Mimarlık
• Nevşet Gül Çanakçıoğlu – ÖZÜ, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi
• Demet Mutman – ÖZÜ, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi

Görsel Tasarım

 Ceren Bayazitoğlu – IAAC, Institute of Advance Architecture Catalunya, Doktora öğrencisi

Raportörler

• İrem Bayraktar – ÖZÜ, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi
• Hande Tunç – ÖZÜ, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi
• Özge Özkuvancı – ÖZÜ, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi
• Ezgi Çiçek – ÖZÜ, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi
• Pelin Günay – ÖZÜ, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi

* Orta Çağlarda kâğıt kıtlığından dolayı eski papirüslerdeki yazıların silinip yerine yenilerinin yazılmasıyla ortaya çıkan üst üste bindirilmiş, eski yazılanların silik olarak görüldüğü ve her iki metnin birbirine karıştığı yazı. Palimpsest kavramı, burada İstanbul’un, yazılıp silinen, üst üste yeniden ve yeniden kurulan çok katmanlı yapısına ve bu katmanlar arasındaki ilişkilerine işaret etmektedir.

** Turgut, H. (2018). Culture and Space Workshops as an İnformel Activity in Architectural Design. In Hacıhasanoglu, O, Turgut, H, & Bayazıtoglu, C. (Eds.), Memory,Traces and the City . Pasifik Ofset, Özyegin Üniversitesi Yayınları, Mayıs,2018.

*** https://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/articulation/5560