MİMAD Semineri: 19. Yüzyılda Topkapı Sarayı – Değişim, Dönüşüm ve Müzeleşme

Nilay Özlü'nün "Terk-i Hümayun: 19. Yüzyılda Topkapı Sarayı - Değişim, Dönüşüm ve Müzeleşme" başlıklı sunumu 21 Mart Perşembe günü saat 18:30'da Taşkışla Seminer Salonu'nda yapılacak.

19. yüzyıl ortalarında Abdülmecid’in Dolmabahçe Sarayı’na taşınması, dört asırdan fazla süredir Osmanlı hanedanına ev sahipliği yapmış olan Topkapı Sarayı için de yepyeni bir dönemin başlangıcıdır. Bu tarihten itibaren “Saray-ı Cedide-i Amire” padişah ve ailesinin ikameti olmaktan çıkıp, zamanla törensel bir mekana, bir müzeye, bir tarihi esere ve bir turistik mekana evrilecek ve Cumhuriyet’in ilanından sonra 1924 yılında ise resmen müze ilan edilecektir. Bu çalışma, 1856-1924 yılları arasında hem Sur-ı Sultani içerisinde yer alan bu oldukça geniş alanın fiziksel ve mimari dönüşümüne ışık tutmayı hedeflerken, bir yandan da Topkapı Sarayı’nın sembolik, işlevsel ve anlamsal dönüşümünü Osmanlı modernleşmesi ve ideolojik kırılmaları bağlamında ele almayı amaçlamaktadır. Daha önce araştırılmamış olan bu döneme ışık tutmak amacıyla Türkiye, İngiltere, Fransa ve Amerika’da bulunan pek çok arşiv taranmış, birincil ve ikincil kaynaklardan, görsel belgelerden ve yerli ve yabancı ziyaretçilerin seyahatnamelerinden istifade edilmiştir.

Nilay Özlü, ODTÜ Mimarlık Fakültesi’nden 1998 yılında lisans derecesini aldıktan sonra University of San Francisco’da yüksek lisansını almış ve Amerika ve Türkiye’de profesyonel olarak mimarlık kariyerine devam etmiştir. 2009 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Tarihi ve Teorisi Anabilimdalı’nda “Pera’nın Yersizyurtsuz Kahramanları: Vallauri Ailesi, Edouard Lebon, Alexandre Vallauri ve M. Vedad Tek” başlıklı tezi ile ikinci yüksek lisans derecesini tamamlamıştır. 2010-2013 yılları arasında Boğaziçi Üniversitesi ve Paul Getty Vakfı tarafından ortak yürütülen “Getty Connecting Art Histories Initiative” programında görev almıştır.

Halihazırda Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü’nde doktora çalışmalarına devam etmekte olan Özlü, Topkapı Sarayı’nın 19. ve 20. yüzyıl arasındaki dönüşümünü araştırmaktadır. Topkapı Sarayı restorasyonlarında Proje Koordinatörü olarak görev yapmakta olan araştırmacı ayrıca, İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi ile İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde mimari tasarım ve mimarlık tarihi ve kuramı üzerine dersler vermektedir. Araştırmacının pek çok ulusal ve uluslararası konferanslarda sunumları ve çeşitli dergi ve kitaplarda İstanbul kent tarihi, Osmanlı mimarisi, sanat tarihi, müze araştırmaları, mimarlık tarihi ve teorisi üzerine yayınları bulunmaktadır. Nilay Özlü’nün, M. Gahripour ile beraber editörlüğünü üstlendiği “The City in the Muslim World” isimli kitabı 2015 yılında Routledge tarafından yayımlanmış, ayrıca akademik çalışmaları Society of Architectural Historians ve The Barakat Trust tarafından ödüle layık görülmüştür.