MİMAD Seminerleri: Batılılaşma Dönemi Osmanlı Resminde Natürmort

Deniz Çalışır Pençe'nin sunum yapacağı seminer, 19 Aralık Pazartesi günü saat 18:30'da İTÜ Taşkışla Doktora Seminer Salonu'nda.

Batılılaşma Dönemi Osmanlı Resminde Natürmort

Resim sanatında natürmort, doğa öğeleri ve/veya insan yapımı nesneleri konu edinen, biçimsel ve anlamsal kurguların bu imgeler aracılığı ile üretildiği bir resim türüdür. Batılılaşma Dönemi Osmanlı sanatında manzaradan sonra en çok tercih edilen resim türü natürmorttur. Bu tercih, figür geleneği olmayan bir toplumun ilgilerini yansıtmanın yanı sıra, Batılı anlamda resim ilkelerini uygulama alanı olarak natürmort türünün sunduğu olanaklar ile de ilişkilidir. Osmanlı resim sanatında Batılılaşma, iki boyutlu resimsel düzlemde dış dünyanın gerçekliğine benzer yanılsama yaratma çabalarının görülmeye başladığı yeni bir estetiğe geçişi ifade etmektedir. Osmanlı resminde, perspektif, ışık-gölge, renk ve doku gibi resim tekniklerinin kullanılmasına yönelik denemeler 17. yüzyılın ikinci yarısından itibaren görülmeye başlamış, ancak resmin bütününde programlı olarak 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren uygulanabilmiştir. Seminer kapsamında, Batılılaşma dönemi Osmanlı natürmortları iki grupta incelenecektir. İlk grubu geleneksel Osmanlı sanatları kapsamında ele alınabilecek resimler; ikinci grubu ise, Osmanlı resmi içinde yeni bir tür olan tuval resim oluşturmaktadır.

Bu döneme ait örnekle iki ana eksen üzerinde değerlendirilecektir. İlk eksende, dönemin resimleri analitik bir yaklaşıma ele alınarak dönemin ve sanatçıların (Şeker Ahmet Paşa, Osman Hamdi, Süleyman Seyyid, Halil Paşa, Hüseyin Zekai Paşa gibi) biçimsel yaklaşımları belirlenmeye çalışılmıştır. İkinci eksende ise, Osmanlı kültürü, İslam inanışı, sosyo-ekonomik yapı ve dönemin dünya görüşü bütünlüğünde nesneler aracılığıyla kodlanan anlamın/anlamların ortaya konulmaya çalışılacaktır.