Panel: Öğrenim Mekanları

16 Kasım'da SALT Galata'da yapılacak, üç sunum ve bir değerlendirmeden oluşan bu panelde, okul içi ve dışında öğrenmenin mekânları detaylandırılırken, mimari uygulamalar tartışmaya açılacak.

İşveren Sergisi’nde incelemeye sunulmuş olan bir dizi eğitim yapısından hareketle düzenlenen panel, eğitimin temel bir bileşeni olarak öğrenim mekânlarında tarihsel dönüşümler, mimari uygulamalar ve imkânlara odaklanacak. SALT Galata’da 13 Eylül-26 Kasım tarihlerinde yer alan sergide, yarım binyıl önce İstanbul’da kadın banilerin yaptırdığı medreseler, 1960’lar Ankara’sında kurulan ODTÜ Kampüsü, 10 yıldır tasarım atölyeleri yürütülen Yahşibey Çalışmaları yapısı ve inşası süren Gökçeada Lise Kampüsü ile konu örneklenmişti. Üç sunum ve bir değerlendirmeden oluşan bu paneldeyse, okul içi ve dışında öğrenmenin mekânları detaylandırılırken mimari uygulamalar tartışmaya açılacak.

Alexis Şanal’ın İngilizce’den Türkçe’ye simultane çevirisi yapılacak olan sunumu dışında konuşma dili Türkçe’dir. Panel herkesin katılımına açıktır.

Program

14:00 – 14:10 Açılış konuşması
N. Müge Cengizkan (mimar ve editör)

14:10 – 14:40 Minderlerden Okul Sıralarına: Modernleşme Sürecinde Eğitim Mekânı ve Zihniyet İlişkisi
Doç. Dr. Selçuk Akşin Somel (Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi)

“Eğitimin modernleşmesi genellikle müfredatla bağlantılandırılır, ki bu tespit kısmen doğrudur. Her yeni hükûmet, kendine uygun kuşaklar yetiştirme umuduyla müfredatta birtakım düzenlemeler yapar. Ancak, zihinsel dönüşüm ve devamlılıkta müfredat dışı çeşitli yapısal ve kültürel unsurlar da kuşkusuz etkili olmaktadır. Bu sunumda, söz konusu unsurlar Osmanlı tarihi perspektifinden incelenecektir.”

14:40 – 15:00 Türkiye’de Okul Mimarisinin Asırlık Serüveni
Prof. Dr. Aydan Balamir (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi)

“Türkiye’de okul mimarisi üzerine yüzyıllık birikim, dönemlerin kültür profilini ortaya koymaktadır. Geç Osmanlı ve erken Cumhuriyet dönemlerinin modernleşme odakları olan eğitim yapılarında gözlenen nitelikli üretim, 1970’li yıllarda norm hâline gelen Bayındırlık Bakanlığı tip projeleriyle kesintiye uğramıştır. Yeni yüzyılın eğitim yapılarıysa, vasat mimarlık pratiğinin tarihî kostümlü türevleri olarak, barındırdıkları talim terbiye müfredatıyla örtüşmektedir. Öte yandan, kültürel profilin tekdüze olmadığını gösteren istisnai kimi örnekler, yerleşik pratiklerin aşılabildiği bir çeşitlenmeye işaret etmektedir. Bu sunumda, yeni bir kırılma noktasının habercisi olabilecek nitelikteki örnekler ile yerleşik dönem pratikleri, temsil ettikleri eğitim anlayışlarının mekânsal karşılıkları açısından değerlendirilecektir.”

15:00 -15:20 Architectural Practice of Contemporary Learning Spaces [Bugünün Öğrenim Mekânlarında Mimari Uygulamalar]
Alexis Şanal (ŞANALarc mimarlık stüdyosunun kurucu ortağı)

“Binyıl dönümünde, öğretici kontrolündeki ortamlardan öğrenen çevresinde kurgulanan ortamlara geçiş, mimarların sınıftan kütüphaneye ve hatta mahalle parkına uzanan tüm tipolojileri yeniden düşünmesini gerektirdi. Bu yeni ortamların kontrolü, öğrenen konumunda bulunan ve mekânı kendi beklentilerine göre düzenleyecek olan bireylere teslim edilmektedir. Mikro yerleşimler, çeşitli dolaşım olanakları ile kolaylık ve çabukluk sağlayan koşullar, kilit nitelikte tasarım parametreleridir. Şehir ölçeğinde öğrenme mekânı, temel olarak konumlandığı yerin kullanıcı topluluğuna odaklıdır ve bir okul için iyi olanın o bölgenin sakinleri için de iyi olacağı varsayımı sonucu okul ve şehir, öğrenme mekânlarının farklı ölçekteki örneklerini teşkil eder. Bu sunumda, ŞANALarc tarafından geliştirilen dört proje; İstanbul’da şehir merkezindeki bir devlet anaokulu, Medine banliyösünde özel bir ortaokul, Robert Kolej Öğrenci Birliği ve SALT Galata’daki SALT Araştırma temelinde ölçek ve öğrenen çeşitliliğine odaklanılacaktır.”

15:20 – 16:00 Değerlendirme
Moderatör: Pınar Gökbayrak (PAB Mimarlık)
Tartışmacılar: Aydan Balamir ve Alexis Şanal ile Batuhan Aydagül (Eğitim Reformu Girişimi Direktörü) ve Kayhan Karlı (YÖM Okulları kurucusu, eğitimci ve yazar)