Ankara Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi (ADMMA)

1981 yılında YÖK’ün kurulmasıyla, daha önce yüksek okul ve akademi olarak eğitim veren kurumlar biçim ve isim değiştirmiştir. Bünyesinde mimarlık bölümlerinin bulunduğu ve bugün aynı isimle anılmayan bu okullardan mezun olduğum. Ankara Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi’ni ve orada aldığımız mimarlık eğitimini genç meslektaşlarıma tanıtmak amacıyla bu yazıyı yazmaya karar verdim. Katkıda bulunacak, anılarını paylaşacak, görüş bildirecek okul arkadaşlarıma şimdiden teşekkür ederim.

Kökeni; 1966 yılında Ankara’da öğretime başlayan Zafer Mühendislik ve Mimarlık Özel Yüksek Okulu, 1967 yılında öğretime başlayan Yükseliş Mühendislik ve Mimarlık Özel Yüksek Okulu ile 1968 yılında öğretime başlayan Anadolu Kimya Mühendisliği Özel Yüksek Okulu’dur.

1971 yılında özel yüksekokullar 1472 sayılı yasa ile kapatılmış, bu üç okul aynı yıl kurulan Ankara Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi’ne bağlanmıştır. Akademi, 1982 yılında kurulan “Gazi Üniversitesi” bünyesine alınmış ve halen Mühendislik Fakültesi ve Mimarlık Fakültesi olarak 2 ayrı fakülte çatısı altında eğitim ve öğretimine devam etmektedir.

O dönemde (1974-1980 yılları arası) mimar olmak isteyen gençler için mimarlık eğitimi veren okul sayısı iki elin parmaklarını geçmezdi. ADMMA dışında mimarlık eğitimi veren okullar:

ODTÜ – Orta Doğu Teknik Üniversitesi
İTÜ – İstanbul Teknik Üniversitesi
DGSA – Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi)
KTÜ – Karadeniz Teknik Üniversitesi
Ege Özel Mimarlık Mühendislik Yüksek Okulu – (Ege Üniversitesi / Dokuz Eylül Üniversitesi)
İDMMA – İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi (Yıldız Teknik Üniversitesi)
KDMMA – Konya Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi (Selçuk Üniversitesi / Konya Teknik Üniversitesi)

Hatırladığım kadarıyla, o dönemde açılan Edirne, Elazığ, Sakarya, Kocaeli, Zonguldak Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademileri’nde henüz mimarlık bölümleri kurulmamıştı.

VE… “ADMMA”

Okulumuzda; mimarlık, inşaat, makine, elektrik ve kimya mühendislikleri olmak üzere 5 bölüm vardı. Gündüz ve gece olmak üzere çift tedrisat yapılırdı. Genelde çalışan öğrencilerin tercihi gece bölümü olurdu. Gündüz bölümü 4 yıl, gece bölümü ise 5 yıl eğitim süreli idi. Ben 1974 yılı girişli, mimarlık gece bölümü öğrencisi idim. O dönem öğrenciliğim süresince önce kamuda daha sonra da özel mimari bürolarda çalıştım. İlk sene Beşevler’de, diğer yıllar Maltepe’deki ana binada eğitim gördük. Okulumuza, Maltepe’nin merkezinde ana caddeye dik, çıkmaz bir sokaktan ulaşılırdı. Bir kampus içerisinde olmayan, tek bir binadan oluşan okulumuzun estetikten yoksun hatta çirkin ve bakımsız bir cephesi vardı. Okula yeşili hiç olmayan geniş asfalt bir meydandan ulaşılırdı. Kantini veya yemekhanesi var mıydı hatırlamıyorum. Olsa bile kimsenin ne gidecek vakti vardı ne de o dönemki öğrenci olaylarından ötürü hevesi. Hala o bina orada mıdır, orada ise ne amaçla kullanılır bilmiyorum doğrusu.

Okulumuz; özellikle 1975 yılından itibaren o dönem hepimizin içini çok acıtan öğrenci olayları nedeniyle sık sık ve uzun aralıklarla eğitime ara verirdi. Hatırladığım kadarıyla 1976 yılında 1 sene kadar kapalı kalmıştı. Daha sonra 1 öğretim yılına 3 sömestre sıkıştırılarak telafi edilmeye çalışıldı. İnternet’te ulaştığım ADMMA Mezunları Portalı’nın ilk sayfasında şöyle diyor:

“Biz A.D.M.M.A öğrencileri zor dönemlerde eğitim almaya çalıştık. Bazılarımız bu şartlar altında eğitimlerini tamamlayıp mezun oldular, bazıları ise okulu bırakmak zorunda kaldı. Bu yüzden normal bir üniversite arkadaşlığı oluşturamadık. Birbirimizle bağlarımız koptu.

Şimdi bu sayfa aracılığıyla kopan bağları yeniden sağlayabilmek, dostluklarımızı, arkadaşlıklarımızı, sevinçlerimizi, üzüntülerimizi paylaşmak istiyoruz. Sizde aynı duygu ve düşünceleri paylaşıyorsanız aramıza hoş geldiniz.”

Gerçekten ilk sene tanışıp, dost ve arkadaş olduğumuz pek çok yetenekli genç eğitimlerine devam edememişti. Umarım daha sonra hepsinin şansı yanlarında olmuştur.

EĞİTİM

Halen uygulanan sistemden farklı değildi, her sömestre yeni dersler alırdık. Ders geçme sistemi vardı. Gece bölümü 5 sene idi. İlk sene sonunda 2. sınıftan başlayarak kalan 4 senede 8 mimari proje yapardık. 7. proje “diploma öncesi” 8. proje ise “diploma projesi” idi. Yalnızca diploma projesinde jüriye girdik. İlk projelerde grubumuzun mimari proje hocasından tashih alırken, projeler ilerledikçe asistanları olan proje hocalarımızdan tashih almaya başladık. Klasik konut/villa tasarımından başlayıp, kreş, çarşı, ofis, otel vb. projeler yaptık. Diploma öncesi hastane, diploma projesinde ise çok amaçlı kapalı spor salonu tasarladık. Her öğrenci aynı arsada aynı projeyi yapardı.

O dönem devlet dairelerinin yanı sıra özel sektör ve banka genel müdürlüklerinin de Ankara’da olması nedeniyle “mimarlık ve yarışma” denince akla Ankara gelirdi. Çokça mimari proje yarışması açılırdı. Bizim hocalarımız; proje büroları olan, yarışmalara giren, dereceler alan, önemli mimari eserler tasarlamış üstadlardı. Mimari proje hocalarım arasında; Güven Bilsel, Mahmut Tuna, Fevzi Akansel, Ülgen Arıkök, Melih Baturalp, Nuran Karaaslan, Yüksel Erdemir, Eren Boran, Halis Pektaş, Yurdanur Sepkin, Öner Olcay gibi çok önemli mimarlar vardı. Bizleri yetiştiren ve bugün aramızdan ayrılmış olan tüm hocalarımızın mekanı cennet olsun. Yaşayanlara sağlıklı uzun yıllar dilerim.

İlk sene Grafos kalemi ile çizimlere başlamıştık. Daha sonra 50×70 Schoeller kağıtlara Rapido ile çizdiğimiz projeleri teslim ediyorduk. Karton kağıtlarda jiletle kazıma çok kötü sonuçlar verdiği için hataya yer yoktu. O dönemler çizgimizin güzelliği önemliydi. Teslimlerde yazılarımızı yazı şablonu ile yazardık. Daha sonra Letraset ve Letratone’u keşfettik. Letraset ile ağaç ve insan figürleri çıkartmaya, Letratone ile gölge, tonlama ve tarama yapmaya başladık.

Meslek dersleri ön koşullu idi. 4. Sınıfa geçtiğimizde alt sınıflardaki meslek derslerinden başarılı olmak zorunda idik. Yoksa 4. ve 5. sınıfın meslek dersleri ile mimari projelerin devamını alamıyorduk. Her dersten 4 sınav hakkımız vardı.

1971-1982 yılları arasında çok kısa süre adı ADMMA olmuş, ama öncesi ve sonrası ile 53 yıldır ülkemize pek çok başarılı mimar/mühendis yetiştirmiş ve yetiştirmekte olan okulumuzla her zaman iftihar ettim, gurur duydum. Umarım o dönemlerin mühendislik ve mimarlık akademileri unutulmaz, bilinirlikleri ve saygınlıkları devam eder.