Bir Türk Mimarın Bilmesi Gereken 250 Şey

Merdivengor.com’dan Ahmet Turan KÖKSAL tasarımı merdivenler.

“Bir Mimarın Mutlaka Bilmesi Gereken 250 Şey”, 26 Mart Perşembe günü vefat eden mimar ve mimarlık eleştirmeni Michael Sorkin’in 2018 yılında yayınlanan “What Goes Up, The Right and Wrongs to the City” kitabında yayınlandı.

Bu maddelerin bir bölümü Arkitera’daki bu haberde geçmekte.

Ben mimarlık eleştirmeni değilim ama bunları yarı şaka yarı ciddi Türk mimarlarına uygulamaya karar verdim. Bazı maddeler gerekli oldukları için listeye girdi. Bazıları güncel gibi gelebilir ama Türk mimarları tarafından da unutulmamalıdır. Bazı maddeler ise biz dinozor mimarların bilgileri sayılabilir. Siz kendi listenizi kendiniz yapabilirsiniz.

Bir daha tekrarlamakta fayda var. Bu liste Türk mimarlık tecrübelerine göre yapılmıştır. Ne kadar çok şey bildiğimizi göstermek için kendimizce ufak yollu kendi kendine övünmemiz olsa gerek. Bu işsizlikte ve endişeli günlerde bence hak ettik.

Bilmedikleriniz varsa araştırınız. Listede olması gereken ama girmeyenleri siz de yorumlar bölümüne ekleyiniz. Umarım haddimi aşmamışımdır. Karantina günleri malum…

LİSTE

1- Ayasofya’nın zeminindeki mermerlerdeki çatlakları
2- Kubbenin nasıl yapılacağını
3- Betonarme döşemede “dal”, “hurdi” hesabı arasındaki farkı
4- Belediyeye verilecek konut projesine konan rögar detayını ozalitçiden istemeyi unutmamayı
5- Mükap, desi, metretül, götürü, yevmiye…
6- Building Information Modeling (BIM) yazılımlarını
7- Göbeklitepe’yi
8- Deprem yönetmeliğini ve depreme dayanıklı yapı tasarımını
9- AutoCAD blok kütüphanesi arşivi tutmayı
10- Hâkim rüzgâr için en yakındaki havalimanın pist yönünü kontrol etmeyi
11- Ozalitçide proje katlanırken çıkan korkutucu “şılakkkk” sesini
12- Artık onun yerine kullanılan makineden gelen “dangıl dungul” mekanik sesini
13- Elle perspektif çizmeyi
14- Bulut servislerini verimli kullanmayı ve düzenli yedek tutmayı
15- Karantina olmasa da uzaktan çalışmayı
16- Araçlardan önce yaya ve hatta bisikletli ulaşım için çözümler üretebilmeyi
17- Ankara’daki kapıları ve dinazorlu “batık” lunaparkı
18- Araç park yeri gerekliliklerini gerçekçi olarak hesap edip, doğru tasarlamayı
19- Kubbesiz ve hatta minaresiz de caminin de olabilirliğini
20- Seramik nasıl döşenir ve her mekân için seramik planı çizmenin gerekliliğini
21- Rölöve nasıl alınır ve restitüsyon detaylarını doğru tahmin yapabilmeyi ve tabii ki doğru Restorasyon Projesi çizmeyi
22- Proje yönetimi yazılımlarını (Primavera, MS Project vb.)
23- Dynamo ile Grasshopper arasındaki farkı
24- Venedik Tüzüğü’nü
25- “Ben yapmasam başkası yapacaktı” deyip haklı çıkmayacağını
26- Lazer metre, lazer terazi ve imkân yoksa hortum terazi ile kot almayı
27- Kapadokya’yı
28- Mimar Sinan’ın Mihrimah Sultan’a âşık olmadığını bunun gerizekalıca ve bencilce bir roman satma yöntemi olduğunu
29- Feng Shui hakkında hiçbir şeyi ciddiye almamak gerektiğini (Sorkin’in listesinde var)
30- Kısa kolon etkisini
31- Arkitera Forum zamanında Ayasofya ve Ömer Yılmaz’ın gazabından uzak durabilmeyi
32- Müşteriyle daha işe başlamadan sözleşme yapmayı
33- Ege’deki tüm antik şehirleri
34- “Bizde kimsenin parası kalmaz” lafını en fazla tekrarlayanın en fazla para takan olduğunu
35- Kışın yaprak dökmeyen ağaçları
36- El yıkarken musluğun altına el konulduğunda elin lavabonun çeperine değmemesi için gereken mesafeyi
37- Bidenin ne işe yaradığı
38- Lisanslı yazılım kullanmayı
39- Kırma çatı çözümünü
40- SketchUp, Formit gibi yazılımları gözü kapalı kullanmayı
41- Mimarlar Odası Seçimlerine oy vermeyi
42- Nazimi Yaver Yenal’ı
43- Vedat Dalokay, Ankara Kocatepe Camii ve İslamabad Pakistan, Şah Faysal Mescidi’ni
44- Üsküdar Meydanı ve Şemsi Paşa Camii
45- Kanal İstanbul’un vereceği tahribatı
46- Stajyerlere düzgün davranmayı
47- Ankara İller Bankası ve yıkılmasını ve yıkıldığı için yanında poz vereni
48- Ahşapta suyuna sokrasına kaplama çeşidi
49- Damlalık, lamba, seren
50- Isı köprüsünden kaçınmayı
51- Dönel merdivende eşek sırtı detayını
52- Masaya paralel cetvel bağlamayı
53- Vasistas adının nereden geldiğini
54- Süsün cinayet olduğunu
55- Cumba, payanda ya da eliböğründeyi
56- Safranbolu evlerini
57- Autodesk GreenStudio ve türevleri ile enerji etkin mekân simülasyonu yapmayı
58- Türkevinde “Hayat” mekanını
59- Kimseye sigortasız ya da maaşından düşük sigorta yatırmamayı
60- Siyaseten iş kabul etmemeyi, siyasi güç kullanarak iş almamayı
61- “Sunta”, Suni tahta kelimelerinin kısaltılmasıyla oluştuğu
62- ÇED raporu olumlu olmayan projeleri tasarlamayı reddetmeyi
63- Ayasofya’daki minarelerin yapılma sırasını
64- Sağlık yapılarında doğru tasarımı
65- Nezih Eldem’i
66- Sosyal konut hakkında kafa yormayı
67- Tasarı geometrinin en azından ne olduğunu
68- Düzgün bir mimari kütüphanenin değerini
69- Eskiz yapmanın önemini
70- Mimari proje yarışmalarına girmenin önemini
71- İlk elemede elendiğinde sebebini öğrenmeyi ve kolokyumda hakkını aramayı
72- Maket yaparken malzemeyi iyi kullanmayı, elinizi kesmemeyi
73- Yangın merdiveni ve yangın güvenliği hakkında tüm gerekenleri
74- Dezavantajlı kullanıcılara uygun tasarımlar yapmayı
75- Sedad Hakkı Eldem’i
76- Çok fazla yol yapmanın trafiği azaltmayacağını
77- 0.1 mm rapidoyu yere düşürmemeyi
78- Vitruvius’un mimarlık üzerine on kitabını
79- Saarinen’in TWA binasını
80- Kerpiçin neden değerli bir yapı elemanı olduğunu
81- SGK pirimi ödemesi, KDV beyannamesi, gelir vergisi ve hatta geçici gelir vergisi hakkında genel teamülleri
82- Peter Zumthor’u
83- GardenCity ve Ebenezer Howard’ın üç mıknatıs diyagramını
84- Kamondo merdivenlerini ve Kamondo Ailesi’nin akıbetini
85- Mangala Oyununu
86- Giulio Mongeri ve Bimarhane Nizamnamesi’ni hazırlayan babasını
87- Levon Nafilyan’ı
88- Biyomimikrinin önemli bir anlam ifade etmediğini
89- Masanın üzerinde bir şey kesince masayı rezil edeceğinizi
90- Isı pompalar ve daha çok toprak kaynaklı ısı pompasını
91- Dere yatağında bina yapılmamasını
92- Cem evlerindeki Kırlangıç Çatıyı
93- Trabzon’daki Memiş Ağa Konağı’ndaki tavan detaylarını
94- Coğrafi yönlere göre mekân tasarlamayı
95- Kars Manhuçher Camii’ni
96- Hakkı Atamulu ve Derinkuyu Park Camii’ni
97- Seyyid Abdülhalim Efendi ve Mühendis Abdülhalim Efendi’yi ayrıca Balyan Ailesi’ni
98- Sıfır karbon emisyonu konut tasarlama yöntemlerini
99- Fossati kardeşlerin Ayasofya Restorasyonunu
100- Şahıs Şirketi ile Limited, Anonim Şirket arasındaki farkları
101- IFC kavramını
102- Pavlonya Ağacını
103- Doğru mimari eleştirinin nasıl olacağını
104- T planlı sahne ve sofita detayları
105- Lazer kesimde malzemeyi verimli kullanabilmeyi
106- Parametrik tasarım kavramlarını
107- Az, çoktur lafının anlamını
108- Kentinizdeki en iyi kırtasiyeyi
109- Jürilerde bulunmayı ve mimari eleştiri stillerine dikkat kesilmeyi
110- Photoshop ya da Illustrator ile pafta düzenlemesi yapmayı
111- Kahveyi çizim masasına dökmemeyi
112- Üç saatte bir 15 dakika uyuyarak ayakta durmayı
113- Bizans’taki hipodromun o zamanki halini
114- Keşif ve hakedişin nasıl yapıldığını
115- LEED, BREEAM’ın ne anlama geldiğini
116- Milli Mimari akımları
117- Bir bakışta, kavak, meşe ve cevizi tanıyabilmeyi
118- Neufert kullanmayı
119- Kristalize su yalıtımı
120- Her türlü UHU, yapıştırıcı, Bally ve sprey gibi kimyasallara alışık olmayı, kafayı hemen bulmamayı
121- Pasif iklimlendirmeyi
122- Doğal ışık kullanımı tasarımını
123- Cami kelimesinin nerede iki “i” ile nerede tek “i” ile yazılacağını
124- Dünyanın 7 harikasını
125- Big.dk sitesini
126- Fotogerçekçi render’ın nasıl yapıldığını
127- Türkiye’deki fay haritasını
128- Yağmur iniş borularının kanalizasyona bağlanmaması gerektiğini
129- Ekrem Hakkı Ayverdi’yi
130- Monofaze, trifaze elektrik hattı arasındaki farkı
131- Çatı feneri, ışık tüpü, güvercinlik, ışık rafı ve açılı camları
132- Konferans salonlarındaki temel akustik kaplamaları
133- Amcazade Yalısı’nı
134- SketchUp ile güneş ve gölge simülasyonu yapabilmeyi
135- 200gr/m² gramajlı aydıngerin bıçak gibi keskin olduğunu
136- Etriye ile piliye arasındaki farkı
137- İshak Paşa Sarayı’nı
138- www.ayasofya.com’u
139- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı poz numaralarının nasıl kullanacağını
140- Mühendis tayfasıyla ilişkileri doğru kurmak ve her iki disiplinin veri alışverişini
141- Brütalizm, Bowellism ve Barok’u
142- Emin Halid Onat ve Ahmet Orhan Arda’yı
143- Mimarların siyah giymeyi sevdiğini
144- Durduk yere Hatchleri Explode etmemeyi
145- Arkitekt Dergisinin 1931’den beri olan tüm nüshalarını internette bulunabileceğini
146- Kuranglezi park etmiş araçların kapatmamasını sağlamayı
147- Binanın kitabesinin ne gibi bilgi içerdiğini ve okutmanın gerekliliğini
148- Inch, feet gibi ölçülerle gelmiş projeyi metrik hale çevirmeyi
149- Clemens Holzmeister’i
150- Drone ile fotoğraf çekip PhotoScan ve benzeri yazılımlarla ortografik sonuç almayı
151- Alem, şerefe, Türk üçgeni, pandantif, mihrap, kürsü, minber, harim gibi terimleri
152- Süleymaniye Camii’ndeki is odasını
153- Vedat Tek ve Mimar Kemalettin’i
154- Coğrafi Bilgi Sistemlerini (GIS)
155- Mimarlık Felsefesini
156- Subasman kelimesinin “Subbasement”tan geldiğini
157- Letraset ile paftalarına yazı yazan bir kuşağın olduğunu
158- Ali Saim Ülgen’i
159- Bakkal tavanı kavramını ve farelerin neden bu tür tavanda barınamadığını
160- Öngerilmeli beton ile geçilecek açıklığın tahminini
161- Bağdadi sıva altındaki çıtanın göz kararı aralıklarını
162- “Kirnas”ın “Kademhane”den farkını
163- “Harpuşta” (Farsi), “küpeşte” (Yunanca) terimlerinin etimolojik bağının olmadığını
164- D’Aranco’nun Karaköy Mescidi ve Kınalıada’daki hazin sonunu
165- Çap, istikamet rölövesi, aplikasyon krokisi, röperli krokiyi
166- Venturi Efektinin Robert Venturi ile ilişkisinin olmadığını
167- Gabion ile riprap arasındaki farkı
168- Seyfi Arkan ve Florya Köşkü’nü
169- Şantiyede duvara üretim detayı çizebilmeyi
170- Otto Wagner ve Camillo Sitte arasındaki tartışmayı
171- Çemberlitaş, Valens kemeri, Markianos Sütununu
172- Material take off kavramını
173- Modernizmi
174- Postmodernizmi
175- 1957 İstanbul Yıkımını
176- Bauhaus Ekolünü
177- Novelty Mimarlık akımını
178- Alvar Aalto’yu
179- Selülozik, Sentetik ve su bazlı boyaları, tiner gibi incelticilerin ne zaman lazım olduğunu
180- TMMB Camii’ni
181- Estağfurullah kelimesinin gerçek anlamını
182- Hukukçular Sitesi’ni, Mecidiyeköy
183- Trabzon Ayasofya’sının tavanına çakılan kontraplakları
184- Aya İrini’yi
185- Ağırlık kulesini
186- Yapay Zekanın mimarlık mesleğine getirdiği tehdidini
187- Bruno Taut’u
188- Surlar varken her akşam hava karardığında İstanbul’un kapılarının kilitlendiğini
189- Işık kirliliğini
190- Ernst Arnold Egli’yi
191- Mimar Sinan’ın mezarının açılması, kafatasının ölçülmek için yerinden alınıp sonra kaybolmasını
192- Hacopulo Pasajı’nı
193- Richard Sennett’in Ten ve Taş isimli eserini
194- Darülhilafe, Asitane, Dersaadet, Nova Roma, Byzantion’un ne anlama geldiğini
195- Satın alacağınız aydınlatma elemanının IES dosyasını edinmeyi
196- Sosyal mesafeyi korumaya yarayan tasarım yöntemlerini
197- Divriği Ulu Camii’ni
198- Hatıl ve lentoyu
199- Barselona Pavyonu’nu
200- Osmanlı-Selçuklu mimari kırmasıyla mimarlık kültürü oluşturulamayacağını
201- Etimesgut Camii’ni
202- Falçata’nın ucunu kırarkenki gerginliğin gereksizliğini
203- Galataport’u birilerinin çizdiği ama o “entelektüel” mimarların kimliğini bilmenin imkansızlığı
204- İş güvenliğini
205- Pinterest isimli fikir deryasını ama ondan esinleneceğim derken kopyacı olmamayı
206- Leke şeması iyi çıkan yapının, uygulama projesinin bile rahat çizileceğini
207- Modelspace yerine Paperscape kullanmayı
208- Altın Oranı
209- İsteyince güzel el yazısıyla yazabilmeyi
210- İngilizce dışında başka bir dil bilmeyi
211- Sonuç değil süreç odaklı çalışmayı
212- Art Nouveau, Art Deko ve hatta De Stijl hakkında genel bilgiler ve örnekleri
213- DIAlux, Relux ve Agi32’nin ne işe yaradığını
214- CAT5 ile CAT6 kablo arasındaki farkı
215- Terasman işlerini ve yığma bina yaparken gerekenleri
216- Bir anaokulu tasarlarken ergonomik farkları gözetmeyi
217- 2019 yılında Türkiye’de Mimarlık Bölümü olup öğrenci alan 111 adet üniversite olduğunu
218- Böyle giderse 2023 yılında Türkiye’de yaklaşık 85.000 mimarlık diplomalı mimar olacağını
219- Sinaüddin Yusuf bin Abdullah veya Atik Sinan veya Âzadlı Sinan’ı
220- Archigram’ı
221- Alexandre Vallaury’i
222- Burning Man Etkinliğini
223- Boğaziçi köyleri ama daha çok Kuzguncuk’u
224- Titus Tüneli’ni
225- Yapı camları ve detaylarını
226- Çelik binalarda yangın güvenliğini
227- Francesco Borromini’nin Palazzo Spada’sını
228- Dünyanın tek metal kilisesinin Haliç’teki Bulgar Kilisesi olduğu ve Viyana’da yapılıp deniz yoluyla getirilip yerine monte edildiğini
229- Hermann Jansen, Paul Bonatz, Carl Christoph Lörcher, Gudrun Baudisch, Rudolf Belling, Martin Elsaesser, Anton Hanak, Franz Hillinger, Werner Issel, Theodor Jost, Heinrich Krippel, Robert Oerley, Bernhard Pfau ve Josef Thorak
230- Mardin Ulu Camii
231- Aşık, mertek, dikme, mahya, damlalık aşığı, kuşak, yastık, saçak, furuş, çinko dere, göğüsleme ve mansart makasını
232- Uzay sistem taşıyıcılığını
233- Limon kirişi, Çiroz donatıyı
234- Zemin emniyet gerilmesi ve zemin mekaniğini
235- Temel tasar ilkelerini
236- Trilin, Graphos, Kobra cetvel, pistole takımını
237- Mimarlık hizmetlerindeki en az bedel hesabını
238- Kuldesakı
239- Mevzi imar planını
240- Hidrolik asansör detaylarını
241- Osmanlı Hat Sanatı malzemeleri ve stillerini
242- Su jeti ile kesim metotlarını
243- Endüstri mirasını
244- Yangına dayanıklı boya tiplerini
245- Sunta, MDF, HDF, OSB, lake, ahşap kaplama ve masif mobilya üretimini
246- Tezküretü’l Bünyan’ı
247- Kariye Camii’ni
248- Camigor.com, merdivengor.com ve mimarol.com sitelerini
249- Hırslı ve enerjik olmayı ama bunu gösterirken mesleki ahlakı gözetebilmeyi
250- Portmin kalemi.