Geçtiğimiz on yıl boyunca, peyzaj mimarlarının kabuklarından çıktıklarını ve konut projelerinden, kentsel tasarıma, tasarım ya da şehrin herhangi bir boşluğunun yeniden düzenlenmesi gibi kentsel tasarım ve iklim değişikliği konularında giderek daha fazla projeye öncülük ettiklerini gördük. Peyzaj mimarlığı mesleğinin önemi artmış ve aynı zamanda şehirlerimizi ve çevreyi yeniden tasarlamada etkili olmuştur.
2018 sonuna doğru yaklaşırken günümüzde hızla gelişmekte olan peyzaj mimarlığı disiplinini yakın gelecekte etkileyecek konuların birkaçı aşağıda sıralanmıştır.
İklim Kontrolü
Hepimizin bildiği üzere, ortalama küresel sıcaklık ciddi derecede artmaktadır. İklimimizin değiştiği ve bu değişikliklerin insan faaliyetinin bir sonucu olduğu yaygın olarak kabul edilmektedir. 2007’de IPCC tarafından yayınlanan “İklim Değişikliği 2007: Sentez Raporu” (bkz. kaynak 1) genel olarak şu sonuca varmaktadır:
– CO2 seviyeleri 650.000 yılın en yüksek seviyededir.
– İklim değişikliği kesinlikle gerçekleşiyor.
– Bu durum muhtemelen %90 insan faaliyeti sonucudur.
– Emisyonları azaltmaya başlamak ve ciddi önlemler almak için 10-15 yıl kaldı.
İklim değişikliğinin azaltılması, sera gazı emisyonlarının kaynaklarını azaltmak veya bu gazları depolanma kapasitesini artırmak olarak tanımlanabilir. Peyzaj mimarları, azaltma stratejilerinin ve programlarının arazi kullanım bileşenlerini tasarlamak ve uygulamak için çalışır. Parklar gibi yeşil açık alanlar, düşük karbonlu kentsel yaşamı desteklemektedir. Ayrıca peyzaj mimarları, ağaçların stratejik olarak yerleştirilmesi, yeşil çatıların ve yalıtımlı duvarların birleştirilmesiyle binaların enerji verimliliğini artırmak için mimarlarla birlikte çalışmaktadır.
Sürdürülebilir Ulaşım
Ulaştırma hatları ve tesisleri bir ülkenin peyzajının ve kamusal alanın başlıca bileşenlerindendir. Sürdürülebilir kentler yaratmak için ulaşım planlamasının doğal sistemler ve arazi kullanımı ile bütünleştirilmesi gerekir. Bu sistemler şehir merkezinin ölçeğini, karakterini, kentsel formunu ve yerel algısını önemli bir ölçüde etkilemektedir. Sokaklar ve araç yolları, özellikle yayalar, bisikletliler ve engelli insanlar için birbiriyle bağlantılı seçenekler sunmalıdır. Tüm çok katmalı ulaşım sistemleri güvenli, verimli, kullanışlı ve görsel olarak güçlü olmalıdır. Sürdürülebilir kentler, çekici, güvenli, rahat, çevresel kaliteyi destekleyen, ekonomik, iyi bağlanmış, kolayca erişilebilen ulaşım ağlarına sahiptir.(sahip olmalıdır?)
Zidell Yards District-Scale Green Infrastructure Scenario, GreenWorks, 2014
Güvenlik
Global terörizmin çağımızın belirli bir faktörü haline geldiği günümüzde, tasarımcıların ve diğer profesyonellerin, işlevsel ve estetik olarak bütünleşik olan binaların ve kamusal alanların savunma ve güvenlik özelliklerinin ortaya çıkarılmasına ve tasarlanmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Özelikle büyük şehirlerde peyzaj mimarları, güvenliği arttırmaya yönelik alanlar yaratmak için daha yaratıcı yöntemler geliştirmeye başlamak zorunda kalacaklar.
Büyük Ölçekli Projeler
Kentlerdeki yoğunluklar arttıkça, artan nüfusların (barınma, ulaşım, sosyal, yeşil alan, iş yaratma) ihtiyaçlarını yerel düzeyde karşılamak adına daha büyük ölçekli projeler de artacaktır. Ancak, bu projeler, yerel düzeyde özel sektör ve belediyeler desteği ile oluşturulacak ve metropollerin yanı sıra daha küçük ve orta ölçekli şehirlerde daha yaygın hale gelecektir. Bu şehirler, artan nüfusların baskısı ile birlikte çoğalan altyapı ve çevre sorunlarına parça parça çözüm bulacaklardır. Aynı zamanda daha iyi bir şehirler ve toplum yaratmak için profesyonellerin yanı sıra hükümetlerin desteğini alan halktan girişimciler de olacaktır.
Tianjin Qiaoyuan Park, Turenscape, 2008
Sürdürülebilir Kentsel Planlama
Günümüz gelişen şehirlerinde kentsel gelişim, birbirine bağlı yeşil alan, çok katmanlı bir ulaşım sistemi ve karma kullanımlı gelişmeyi destekleyen sürdürülebilir bir planlama ve yönetim vizyonuyla yönlendirilmelidir. Tarihsel, kültürel ve çevresel kaynakları koruyan sürdürülebilir ve yaşanabilir topluluklar oluşturmak için kamunun ve özel sektörün bir anlamda iş birliği geliştirmeleri gerekiyor. Buna ek olarak, politikacılar ve iş geliştiriciler, kirliliği azaltan, yerel ve doğal sistemler arasında bir denge yaratabilen sürdürülebilir planlama ve yapım tekniklerini desteklemelidir.
Bu yenilikler, peyzaj mimarları ve mimarların, sürdürülebilir şehirler ve kamusal alanlar yaratmak için daha yaratıcı çözümler geliştirmelerini gerektirecektir.
Konut Peyzajı
İnsanların bahçelerde dinlenmelerini ve rahatlamalarını sağlayan yeşil duvarlar, geniş su öğeleri, sert zeminden çıkan nozzlelar, ateş çukurları, oled aydınlatmalar gibi unsurların kullanımı giderek artacak. Ayrıca, yapay yüzeylerin kullanımını artacak ve aynı zamanda yabani otların kullanımı ile düşük bakım gerektiren bahçelerin sayısı artmaya devam edecektir. Genel olarak, temiz ve mat yerel elemanlar ve değişen dokular üzerinde daha fazla vurgu yapılacaktır.
BIM
BIM (Yapı Bilgi Modellemesi) tasarımcılara, farklı kompleks datalardan oluşan tasarımları müşterilere, danışmanlara, yüklenicilere, ortaklara 2D veya 3D formatında paylaşma olanağı verir. Özellikle uluslararası projelerde BIM kullanımını teşvik edilmekte ve bu eğilimle birlikte, peyzaj mimarları BIM’i projelere adapte ederek giderek daha fazla kullanılmaları gerekeceği görülüyor.
Ancak arazi ve alan modellemesi, tasarımcıların istediği kadar pürüzsüz olmadığı için BIM hala soru işareti olarak kalmış ve genellikle peyzaj mimarları için iyi geliştirilmiş bir Sketchup modelinden çok farklı değildir.
Jack Layton Ferry Park, West 8, 2015
Sahil Parkları
Özellikle büyük şehirlerde sahil bantları, kentliler, turistler, ziyaretçiler ve her yaştan insan grupları giderek ilgi odağı haline geliyor. Peyzaj mimarlığındaki önemli alanlardan biri, kullanıcılar için dinlenme, rekreasyon, spor, manzara seyir alanları içeren yeni gelişen anlayışa göre tasarlanmış sahil parklarıdır. Gelişen ekolojik yaklaşımı kıyı ile entegre etme, alan ile ilişkili ulaşım ağalarının geliştirilmesi ve yaygınlaşması, toplumun benimseyebileceği alanların oluşturulması, esneklik ve yeşilin yaygın olarak kullanılması bu başlıktaki önemli noktalardır.
Bunlar, peyzaj mimarlığı konulardan sadece birkaçıdır. Akıllı şehirler, artan şehir yoğunluğu, su kıtlığı, sosyal eşitsizlik, iklim değişikliği gibi kentlerde meydana gelen dönüşümlerin sağlıklı yaşanması adına görüşlerimizim dile getirmemiz önem arz etmektedir. Aynı zamanda peyzaj mimarları bu sorunlara çözüm bulmak için mesleğimizin geniş ve kapsamlı becerilerini, bilgisini ve uzmanlığını kullanmalıdır.
Kaynaklar: