Mimari Projelerin Çizilmesinde Etkili Olan Faktörlerin Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma: Denizli

Büro tescili olan / olmayan mimarların cinsiyet dağılımı istatiksel olarak anlamlı sayılacak derecede farklılaşmaktadır. Büro tescil belgesi olan mimarların %71'i erkek iken % 29'u kadındır.

Washington D.C. mimarı Melita Rodeck, 1970

Giriş

Çalışmanın amacı, mimari proje çiziminde ve bedelinde etkili olan faktörlerin projeyi çizen mimarın cinsiyeti, yaş grubu, tecrübesi, gibi bir takım özelliklere göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemektir.

Çalışmanın, yukarıda belirtilen amacına ulaşabilmesi için TMOBB Mimarlar Odası Denizli Şubesi’nden veriler toplanmıştır. Denizli Mimarlar Odası’nın 2013 yılı verileri esas alınmıştır. Çalışmada hiçbir değişiklik yapılmadan kullanılan veriler odaya kayıtlı tüm mimarların;

• Yaşları (bu veri doğum tarihi gün/ay/yıl olarak alınmış ve sayısal veriye çevrilmiştir.)
• Cinsiyetleri
• Büro tescil durumları
• Mesleki Deneyimleri(Bu veri mezuniyet tarihi gün/ay/yıl olarak alınmış ve sayısal veriye çevrilmiştir.)
• Her bir mimarın 2013 yılı içinde çizdiği proje alanı (Bu veri her mimar için aylık veri olarak alınmış ve her bir mimar için her ay çizdiği proje alanları toplanarak yıllık veri elde edilmiştir.)
• Her bir mimarın 2013 yılı içinde çizdiği projelerin bedeli (Bu veri her mimar için aylık veri olarak alınmış ve her bir mimar için her ay çizdiği projelerin bedelleri toplanarak yıllık veri elde edilmiştir.)

Çalışmanın Yöntemi ve Kullanılan Analiz Teknikleri

Bu çalışmada veri toplama aracı olarak TMOBB Mimarlar Odası Denizli Şubesi 2013 yılı verileri kullanılmıştır. Veriler Excel programında birleştirilerek SPSS programına aktarılmıştır. Verilerle ilgili yapılacak olan analizler ve bu analizlerde kullanılacak istatiksel yöntemler aşağıdaki gibidir;

1. Genel istatiksel bilgiler:

• Toplam mimar sayısı
• Toplam kadın mimar sayısı
• Toplam erkek mimar sayısı
• Proje bedelleri : Ortalama…, SD …. Min….. Max ……
• Çizilen toplam proje alanı: Ortalama SD Min Max
• Büro tescili olan kadın ve erkek mimarların yaş ortalamaları
• Büro tescili olmayan kadın ve erkek mimarların yaş ortalamaları
• Çizilen proje bedeli ve proje alanının cinsiyete göre dağlımı
• Büro tescili olan/olmayan mimarların cinsiyete göre dağılımı

2. Kadın ve erkek mimarların çizdiği proje alanlarının farklılık gösterip göstermediğinin saptanması (T TEST)

3. Büro tescili olan / olmayan mimarların cinsiyet dağılımının farklılık gösterip göstermediğinin saptanması (Kİ KARE)

4. Toplam inşaat alanı ile proje bedelleri arasındaki ilişkinin saptanması (KORELASYON)

5. Proje bedelinin yaş, tecrübe ve cinsiyetten etkilenip etkilenmediğinin saptanması (REGRESYON)

6. Toplam çizilen proje alanının tecrübe ve cinsiyetten etkilenip etkilenmediğinin saptanması (REGRESYON)

SPSS Programında Yapılan Analiz Verileri ve Sonuçları

Genel İstatiksel Bilgiler

• Toplam Erkek mimar sayısı: 215
• Toplam Kadın Mimar sayısı:136
• Toplam kayıtlı mimar sayısı:351

• Proje Alanı: Ortalama: 1.372,42 m2 SD: 3.717,52 Min: 0 Max 28.083 m2
• Proje Bedeli: Ortalama: 13.646,33TL SD: 38.052,22 Min: 0 Max:310.105 TL

• Büro tescili olmayan erkek mimarların yaş ortalamaları: 44,27
• Büro tescili olmayan kadın mimarların yaş ortalamaları:35,21
• Büro tescili olan erkek mimarların yaş ortalamaları: 42,12
• Büro tescili olan kadın mimarların yaş ortalamaları:35,87

• Çizilen proje bedeli ve proje alanının cinsiyete göre dağlımı

o Erkek Mimarların çizdiği proje alanı: Ortalama: 1799,8 m2 SD: 4009,205
Min: 0 Max 22.491 m2
o Erkek Mimarların çizdiği proje bedeli: Ortalama: 18.087,61 TL SD: 41.492,54
Min: 0 Max:290.000 TL
o Kadın Mimarların çizdiği proje alanı: Ortalama: 696,77 m2 SD: 3098,22m2
Min: 0 Max 22.491 m2
o Kadın Mimarların çizdiği proje bedeli: Ortalama: 6.625,92 TL SD: 30.721,65
Min: 0 Max:310.105 TL

• Büro tescili olan/olmayan mimarların cinsiyete göre dağılımı
  o Büro tescili olan kadın mimar sayısı:60
  o Büro tescili olmayan kadın mimar sayısı:76
  o Büro tescili olan erkek mimar saysısı:145
  o Büro tescili olmayan erkek mimar saysısı:70

Kadın ve Erkek Mimarların Çizdiği Proje Alanlarının Farklılık Gösterip Göstermediğinin Saptanması (T TEST)

Kadın mimarların çizdiği ortalama proje alanı 696 m2 iken erkek mimarların çizdiği ortalama proje alanı 1799 m2 dir. t:2,733 df:349 p:0.007 < 0,05 Kadın ve erkek mimarların çizdiği proje alanları istatiksel olarak farklılık göstermektedir.

Büro Tescili Olan/Olmayan Mimarların Cinsiyet Dağılımının Farklılık Gösterip Göstermediğinin Saptanması (Kİ KARE)

Büro tescili olan/olmayan mimarların cinsiyet dağılımı istatiksel olarak anlamlı sayılacak derecede farklılaşmaktadır. ( X2 = 18,655 df= 1, p= 0.00<0.05). Bir başka ifade ile büro tescili olan erkek mimarların sayısı 145 iken, büro tescili olan kadın mimarların sayısı 60′ tır.

Toplam İnşaat Alanı İle Proje Bedelleri Arasındaki İlişkinin Saptanması (KORELASYON)

Toplam inşaat alanı ile proje bedeli arasında istatiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır. (r:0,935 df:351 p:0.00)

Proje Bedelinin Yaş, Tecrübe ve Cinsiyetten Etkilenip Etkilenmediğinin Saptanması (REGRESYON)

Bağımlı değişken: Proje Bedeli,

• Bağımsız değişkenler: Yaş, Tecrübe, Cinsiyet

Bağımsız değişkenlerdeki değişim bağımlı değişkendeki değişimi % 2,5 açıklamaktadır.
Proje Bedeli: 31832,326-238,753 yaş+385,193.tecrübe-10645,700.cinsiyet
Bağımsız değişken olarak tarif edilen yaş, tecrübe ve cinsiyet değişkenlerinin bağımlı değişken olan proje bedeli üzerindeki etkisi istatiksel olarak anlamlı değildir.

• Yaş için p:0.598> 0,05
• Tecrübe için p:0,431>0,05
• Cinsiyet için p:0.13>0.05

Toplam Çizilen Proje Alanının Tecrübe Ve Cinsiyetten Etkilenip Etkilenmediğinin Saptanması (REGRESYON)

• Bağımlı değişken: Çizilen Proje Alanı
• Bağımsız değişkenler: Tecrübe ve Cinsiyet
  Bağımsız değişkenlerdeki değişim bağımlı değişkendeki değişimi %2,6 açıklamaktadır.

Proje Alanı: 2382,334+20,690.tecrübe-965,248.cinsiyet
Bağımsız değişken olarak tarif edilen tecrübe değişkeninin bağımlı değişken olan proje alanı üzerindeki etkisi istatiksel olarak anlamlı değilken, bağımsız değişken olan cinsiyetin bağımlı değişken proje alanı üzerindeki etkisi istatiksel olarak anlamlıdır.

Tecrübe için p:0,168>0,05
Cinsiyet için p:0.021<0.05

Sonuç

Denizli Mimarlar Odası’na kayıtlı 351 mimarın 215’i erkek iken 136’sı kadındır. Yani odaya kayıtlı mimarların % 61’i erkek iken %39’u kadındır. Büro tescili olan / olmayan mimarların cinsiyet dağılımı istatiksel olarak anlamlı sayılacak derecede farklılaşmaktadır. Büro tescil belgesi olan mimarların %71’i erkek iken % 29’u kadındır. Yapılan analizlerde erkek mimarların çizdiği proje alanının kadın mimarların çizdiği proje alanından yaklaşık %60 oranında daha fazla olduğu görülmüştür. Bunun yanında yıl içinde erkek mimarların aldığı proje bedelleri kadın mimarların aldığı proje bedelinden yaklaşık %63 daha fazladır.

Toplam inşaat alanı ile proje bedeli arasında istatiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır. İnşaat alanı arttıkça proje bedelinin de arttığı görülmektedir. Proje bedelinin yaş, tecrübe ve cinsiyetten etkilenmediğini söyleyebiliriz. Bunun yanında toplam çizilen proje alanının tecrübeden etkilenmediği görülürken çizen mimarın cinsiyetinden ise etkilendiği saptanmıştır.