Nitelikli Yapı Yapma Testi

Mimarlık gündemiyle dopdolu günlerden geçerken, bu konuda bir söz söyleyecek son kişi olma durumuma aldırmadan (Bkz: Haline bakmadan Hasan Dağı’na oduna gitmek) ve biraz da zihin açıcı olması umuduyla çoktan seçmeli bir test hazırladım.

Sorularımızla bir çözüm bulmaya çalıştığımız konu şu: TÜRKİYE’DE KAMU İDARELERİ NİTELİKLİ YAPILAR ÜRETEBİLİR Mİ?

Cevabını peşinen söyleyeyim.. “Neden olmasın be birader, elbette üretebilir”

Ama aşağıdaki 14 sorunun “tamamında” doğru yanıtı bulmak koşuluyla.

Buyrun… İstediğiniz soru(n)dan başlayabilirsiniz.

NİTELİKLİ YAPI YAPMA TESTİ

1- Yeni bir yapı yapma kararını ne belirler?
a) Yöneticinin görevdeyken bir şeyler yapma isteği
b) Yöneticinin siyasi ve/veya maddi beklentileri
c) Siyasetçinin uluslararası finans aktörleriyle dans etme arzusu
d) Kamunun elindeki kupon arsa stoku
e) Stratejik plan kapsamında ihtiyaçlar ve olanaklar değerlendirildikten sonra belirlenmiş öncelikler

2- Yeni bir yapı yapma kararını kim verir?
a) Yönetici ya da yöneticinin kıramayacağı bir kişi
b) O yapının yapılmasından maddi yarar sağlayacak kişi ya da çevreler
c) Akil insanlar (dikkat buyurunuz, adamlar değil, insanlar)
d) Meslek odaları ve/veya halk
e) Yapının yapılma önceliği konusunda halk ve meslek odaları ile uzlaşma sağlamış yönetim kadrosu

3- Yapının yapılacağı yer nasıl belirlenir?
a) Plan değişikliği ile bölgedeki en gariban vatandaşın arsası, yapılacak yapının amacına uygun hale getirilir
b) Eldeki kupon arsa stokuna bakılır
c) Bi koşu beyefendiye sorulur
d) İte kaka vakfettirtme yöntemi uygulanır
e) Planlama disiplini zaten bu tür ihtiyaçları öngörmekle yükümlü olduğundan yapının yapılacağı yer çoktan bellidir

4- Yapının yapılacağı yerdeki yapılaşma koşullarını kim belirler?
a) Yönetici
b) Yapıyı ucuza ve hatta bedavaya mal etme hesabıyla sürece dahil edilmiş yatırımcı
c) Hem yapıyı bedavaya mal etmenin hem de zeminde avm, alt katta otopark, üstte de restoran çözümünün mümkün olduğunu savunan siyaset ve bürokrasi cingözü
d) En akil beyefendi
e) Hala ciddi bir iş olduğunu savunduğumuz planlama süreci

5- Yapının projelerini kimin hazırlayacağı nasıl belirlenir?
a) Yönetici karar verir
b) Yöneticinin kulağına ağır abiler tarafından bir isim fısıldanır
c) Yöneticinin yandaşı, yoldaşı, destekçisi, finansörü, görünmez ortağı buluşup bir toplantı yapar ve uygun bir isim belirlenir
d) İlk üç seçenekteki isimler içinden kik formatına en uygun kişi seçilir. Hala sıkıntılı bir durum söz konusu ise kik mevzuatı 138. Kere değiştirilir
e) Konuyla ilgili deneyimi ya da mimarlık adına söyleyecek sözü olan birkaç tasarım grubundan bedeli karşılığında konsept proje hizmeti alınarak, içlerinden amaca en uygun projeyi hazırlayan mimar seçilir

6- Hangi konsept projenin uygun olduğuna kim karar verir?
a) Yönetici
b) Yatırımcı ve/veya müteahhit
c) Girişimci siyasetçi
d) Nöbetçi eczane
e) Halkın ve ilgili meslek odalarının da belirlenecek uygun ağırlıkta temsil edildiği, her projenin içeriğine göre belirlenmiş ve konularında uzman kişilerden oluşmuş bir seçici kurul

7- En sonunda yapının projelerini kim hazırlar?
a) Yöneticinin bir yakını ya da en çok güvendiği mimar
b) Yurt dışında en çok dolanmış, hatta oralarda rapido mürekkebi yalamış mimar
c) Hazırladığı projelerin osmanlı ve selçuklu ile bağını en iyi açıklayan mimar
d) Marka ve hatta model olmayı başarmış ünlü mimar
e) Birkaç konsept proje içinde seçici kurul tarafından projesi amaca en uygun bulunmuş mimar

8- Hazırlanan projeleri kim onaylar?
a) İlgili kamu idaresi
b) İlgisiz kamu idaresi
c) TOKİ ve/veya özelleştirme idaresi
d) Üstü başı henüz kirlenmemiş üst beyefendi ya da baş beyefendi
e) Meslek odaları ile halkın görüşlerini de dikkate alan, görevi (yetkisi değil ) proje incelemek ve onaylamak olan kurum

9- Yapıyı yapacak müteahhit nasıl seçilir?
a) Havuz sporlarında en iyi isim bulunur
b) Vatandaşın neresine ne yapacağını en iyi bilen kişi seçilir
c) Müteahhitler birliğine sorulur
d) Beynelminel beyefendiye sorulur
e) Yapılacak işe benzer deneyimleri olan ve konunun önemine uygun olarak belirlenmiş yeterlik koşullarını sağlayan kişiler arasında düzenlenecek bir ihale ile seçilir

10- Müteahhit’in onaylı projelere uygun bir yapı yapmasını kim denetler?
a) Yönetici
b) Yöneticinin şantiye ziyareti yapan amiri
c) Müteahhitin iç sesi ve vicdanı
d) Yapıyı yaptıran kamu idaresinin kendi çalışanlarından oluşan kontrol teşkilatı
e) Görevi kamu yapılarının yapım sürecini denetlemek olan özerk kamu kurumunun kontrol teşkilatı

11- Kontrol teşkilatının inşaat sürecinden beklentileri nelerdir?
a) Bedava yemek ve bedava tatil
b) Bazı küçük operasyonlarla müteahhite sağlanan avantajlardan pay almak
c) Amirlerinden aferin ya da terfi almak
d) Ne pahasına olursa olsun en ekonomik ve en hızlı çözümleri üretmek
e) Yapının hazırlanan projelere uygun olmasını ve zamanında tamamlanmasını sağlamak

12- Mesleki uygulama sorumluluğu nedir?
a) Proje ekiplerine ilave para kazandırma yöntemi
b) Bir tür projeci kaprisi
c) İnşaat sürecindeki en gereksiz kalem
d) Sorumlu insanların kendini tatmin yöntemi
e) Nitelikli yapıların olmazsa olmazı, inşaat sürecinde karşılaşılan güçlüklere anında müdahale olanağı

13- Müteahhitin inşaat sürecinden beklentileri nelerdir?
a) İşi alabilmek üzere verdiği sözleri yerine getirebilmek için ekstra karlılık durumları yakalamak
b) Dolaylı yoldan ülke siyasetine finansman yaratmak
c) Daha sonra yapacağı daha büyük işler için uygun bir zemin yaratmak
d) Türk’ün gücünü bütün dünyaya duyurmak
e) İhale sürecinde verdiği teklifle tutarlı karlılık hedeflerini yakalayarak nitelikli bir yapı üretmek

14- Yapı tamamlandığında ortaya iyi bir eser çıkarılmışsa bu başarı kime aittir?
a) Yöneticiye
b) Müteahhite
c) Kontrol teşkilatına
d) Proje ekibine
e) Ortak amaçlar için samimi, önyargısız ve dürüst bir çaba harcayan herkese

Ve testle ilgili kısa bir değerlendirme:
1) Eğer çoğunlukla a yı tercih ettiyseniz, kusura bakmayın da, siz bu konuda çözüme katkı sağlayacak doğru kişi değilsiniz. Hiç üzülmeyin, ama kamu adına bu kadar sorumluluk taşımayacağınız başka işlere yönelin en kısa zamanda.

2) Eğer çoğunlukla b yi tercih ettiyseniz, çözüm sizden de gelmeyecektir, kimseyi kandırmaya çalışmayın.. Bir şeyler yapabilecek olsaydınız, zaten yapardınız bugüne kadar.. Buyrun, çıkış şu tarafta.

3) Eğer çoğunlukla c yi tercih ettiyseniz, tercihlerine saygı duyulamayacak birisiniz. Siz en iyisi kısa yoldan bir danışmanlık falan kapıp keyfinize bakın kardeşim. Adresi zaten biliyorsunuz. Soldan dönünce ilk sağa balıklama dalacaksınız.

4) Eğer çoğunlukla d yi tercih ettiyseniz, siz çoğunlukla d yi tercih eden birisinizdir zaten.. Birisi size “şunu şöyle yap hektor” dediğinde sorgulamadan yaparsınız. Sahibinin sesi olduğunuz sürece, kısa zamanda yükselirsiniz. Lakin aldığınız takdir mi yoksa vebal mi daha fazladır, işte onu biz bilemeyiz.

5) Eğer çoğunlukla e yi tercih ettiyseniz, az zamanda bu kadar çok sayıda niteliksiz işi kim ortaya çıkardı kardeşim? Sizin hiç mi haberiniz olmadı olan bitenden? Yoksa görmezden mi geldiniz bazı şeyleri? Size dokunmayan yılan şimdi kaç yaşında? Hadi bakalım, kıpırdayın biraz.