16/9’u Kurtarma Yasası!

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı "3194 sayılı İmar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmündeki Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı" isimli torba yasa taslağı ile 16/9 gibi imar planları mahkeme tarafından iptal edilen yapıları kurtarıyor.

3194 sayılı imar yasasının ruhsat mühleti ile ilgili 29. maddesi değiştirilerek, ” Plan değişikliği veya iptali yapıldığı tarih itibari ile taşıyıcı sistem seviye tespit tutanağı düzenlenir. Tespit edilen bu seviye ruhsat eki proje ve eklerine uygun olmak şartı ile müktesep (kazanılmış) hak sayılır” deniliyor.

İstanbul ‘un Tarihi siluetine etki ettiği gerekçesiyle İstanbul 4. İdare Mahkemesi tarafından, etki eden katların yıkımı kararı verilen ve Danıştay’ca da onaylanan 16 / 9 kuleleri yeni torba yasa teklifi ile yıkılmaktan kurtulacak. Zeytinburnu Belediyesi tarafından yıkım ihalesine çıkılmış ancak ihaleye kimse katılmadığı için yıkım uygulanmamıştı. İhale şartnamesine konsorsiyum yasağı getirilmişti.

3194 sayılı İmar yasasının 29. Maddesi ruhsat mühleti ile ilgiliydi. İlgili madde aynen korunurken ek bölümler getirildi. İşte o ek bölümde şu ifadeler yer veriliyor; ”İnşasına başlanmış yapılarda, uygulama imar planında değişiklik yapılması veya planın iptal edilmesi sonucunda plana aykırı hale gelen yapılar; Plan değişikliği veya iptali yapıldığı tarih itibari ile taşıyıcı sistem seviye tespit tutanağı düzenlenir. Tespit edilen bu seviye ruhsat eki proje ve eklerine uygun olmak şartı ile müktesep hak sayılır. Yeni uygulama imar plan kararında bu yapılara ilişkin hüküm getirilmemişse, parselin niteliği değişmemiş ise yapı bu seviye itibari ile tamamlatılır. Ancak umumi hizmet alanı olması halinde her türlü masrafı tazmin edilerek plan kararlarına uyulur.”

Bu madde ile birlikte imar planları yapı ruhsatları mahkeme kararıyla iptal edilen tüm inşaatlar legal hale gelecek. 16 /9 gökdelenleri gibi Atatürk Orman Çiftliği’nde yapılan Aksaray’da bu yasa ile birlikte kazanılmış hak kabul edilecek. Danıştay 6. Dairse Aksaray’ın yapımına temel oluşturan Nazım İmar Planlarını iptal etmişti.

Yine bu tasarı yasalaştığında Ataköy Sahilde devam eden inşaatlarla ilgili nazım imar planlarına açılan davalar kazanılsa da inşaatlar kazanılmış hak kabul edilerek yıkılmayacak. Gökçeada’da yapımı tamamlanan ve mahkeme kararları ile kaçak olduğu ve imar planlarına aykırı olduğu kesinleşen Masi otel de kazanılmış hak statüsüne kavuşacak.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Şubesi konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı; ”Plan iptali ve ya değişikliği söz konusu ise mevcut yapı kazanılmış hak olarak tanımlanması yargı kararlarını yok edici bir uygulamadır. Bu düzenleme; Planlamayı boşa düşüren ve mevcut yapılaşmayı planlamanın önüne geçiren bir anlayıştır. Üstelik düzenleme çelişkili ifadelerle dolu olduğundan uygulamada farklılıkların ortaya çıkmasına yol açacağından kamu yararına da aykırıdır. Bu düzenleme ile örneğin İstanbul’da tarihi yarımada siluetine etkisi ve diğer nedenlerle yıkım kararı olan 16:9 gibi binalar; hakkında yargı kararları kesinleşen, AOÇ’de yapılmış kaçak binalar yasallaşmış olacaktır.”

Ocak ayı sonunda TBMM’ye gelmesi beklenen torba yasa içinde; “3194 sayılı İmar Kanunu, 4708 sayılı Yapı Denetimi Kanunu, 4736 sayılı Kamu Kurum Ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri Kanunu, 5543 sayılı İskan Kanunu, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, 2872 sayılı Çevre Kanunu, 2644 sayılı Tapu Kanunu, 6083 sayılı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Kanunu, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu, 6107 sayılı İller Bankası Kanunu, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nda değişiklikler,6235 sayılı TMMOB Kanunu değişikliği” bulunuyor.