20. Yüzyılın İkinci Yarısında Ankara’da Tasarım

“Modern Denemeler 4: SALON” kapsamında düzenlenen iki günlük konuşma serisinin ilki 5 Mayıs'ta SALT Galata'da gerçekleştirildi.

İlk konuşmacı olan Elvan Altan Ergut “Rahmi Bediz-Demirtaş Kamçıl: Modern Ankara’nın Yeniden İnşası, 1950-1980” başlıklı konuşmasında öncelikle II. Dünya Savaşı yılları sonrasında Ankara’nın modern bir kent olarak tekrar inşasına, dönemin kamu ve konut üretimi ile mimari ortamına değindi. İkili hakkında çok fazla bilgi yayınlanmayıp, bu dönem konusunda da fazla araştırma yapılmadığını dile getiren konuşmacı, mimarların eğitimlerini 1940’larda bitirip mimarlık ortamında katkı göstermeye başladıklarını ve 1952 senesinde bürolarını açtıklarını belirtti.

Fotoğraf: Mustafa Hazneci

“Ankara’yla Özdeşleşen İkili…”

1950’lerin modernleşmeci-gelişmeci anlayışına değinen Altan, Bediz-Kamçıl ikilisini anlayabilmek için Ankara’yı anlamanın oldukça önemli olduğunu dile getirerek, mimarların üretimlerinin yoğun olarak Ankara’da yer aldığını belirtti. Altan, 1955 senesinde Ankara’nın yeni planını gerçekleştiren Uybadin-Yücel ikilisinin öngördüğü üzere kent batı ve güneye doğru açılıma olanak sağlandığını, Bediz-Kamçıl ikilisi ise bu yeni yerleşim bölgelerinde dönüşümü şekillendiren ticaret, sanayi, eğlence ve konut gibi çeşitli yapı tipolojileri tasarladıklarını ifade etti. Konuşmacı, ikilinin tasarımlarından konut alanında Dikmen Yapı Kooperatifi ve Fikir İşçileri Yapı Kooperatifi, tüm ülkede özel sektör işveren olarak ağırlıklı olsa da Ankara’da devletin rolünün sürdüğü bir dönemde kamu yapılarından Maden Tetkik Arama Kampüsü, Türkiye Petrolleri A. O., Arı Sineması, Türkiye Radyo Televizyonu Genel Müdürlük Binası tasarımlarına değindi. Ayrıca konuşmacı, ikilinin Ankara’da yeni ticaret merkezlerinin gelişmesiyle 70’lerde ortaya çıkan çarşı ve iş hanı tasarımları olarak Soysal Pasajı, Yeni Konak, Moda Çarşısı, Kuğulu Pasajı yapılarına da yer verdi. Bunların yanı sıra Altan, ikilinin tasarımlarında yapı teknolojisi, sanat eseri kullanımı ve detaylar üzerine bilgi verdi.

Fotoğraf: Mustafa Hazneci

Butik A ve Çağdaşları

Gökhan Karakuş ise “Türkiye’de 20. yüzyılın ortalarında modern mobilya tasarımı” başlıklı konuşmasında Butik-A ve çağdaşı tasarım atölyelerinin aktörleri ve tasarımlarına yer verdi. Öncelikle “Modern Denemeler 4: SALON” başlıklı sergiye de konu olan Ulvi Cemal Erkin’in evi üzerinde duran Karakuş, sonrasında Türkiye’deki tasarım tarihi gelişimini Sadi Öziş, İlhan Koman gibi öncüler üzerinden izleyenlere aktardı. Bunun yanı sıra İstanbul ve Ankara’daki müşteri kitlesinin farklılıklarına da değinen Karakuş tasarımın el işçiliğinden sanayiye kayış sürecini de tartıştı.

Konferans Videoları