50 metreden sonra itfaiye yok

Gökdelenler yangına karşı tüm silahlarını kuşanmış durumda. Dış cephede ise görev itfaiyenin. Ama 50 mt. üzerine çıkacak merdiveni yok.

İstanbul ‘un semalarını saran gökdelenlerin üzerinde yangın bulutları geziyor. Gökdelenler üzerine düşen görevi yaparak iç donanımında son teknoloji yangın güvenlik sistemleri kurdu. Ancak en büyük iş belediyelere düşüyor. Çünkü gökdelenlerin dış cephelerinde çıkacak olası bir yangını söndürecek donanımda itfaiye ekipmanı yok.

Dünyada gökdelenlerin yoğun olduğu bölgelerde uzun metrajlı köpük basınç sistemli merdivenler kullanılıyor. Gökdelenler kenti İstanbul Belediyesi’nin elindeki en iyi teknoloji ise ‘Koca Yusuf’ isimli itfaiye aracı. İşin uzmanlarına göre Polat Towers yangınına müdahale eden Koca Yusuf, son teknoloji olsa da gökdelenlerin ihtiyacını karşılamıyor. Buna rağmen dünyada gökdelen yangınları için satın alınan makinelere Türkiye ‘den tek bir sipariş bile yok.

35 gökdelen var
İstanbul ‘da 140 ile 270 metre arasında yüksekliğe sahip 35 gökdelen bulunuyor. 25’in üzerinde gökdelen de inşaat halinde. Birçoğu Türkiye ekonomisinin kalbi olan şirketlere ev sahipliği yapan gökdelenlerin içindeki yangın güvenlik önlemleri uzmanlardan geçer not alıyor. Sulu kolonlar, yanmayan kaplamalar ve boyalar, basınçla korunan alan, beton gömme, sprey yöntemi gibi yangın algılama ve söndürme sistemleri kullanılıyor. İçeride olası bir yangına her anlamda hazır olduklarını belirten gökdelen yöneticileri, dış cephede ise tedirgin.

Gökdelenler bölgesi Şişli-Levent hattında görüştüğümüz gökdelenlerin teknik ekipleri, “Dış cephede çıkan yangını kontrol altına almak çok uzun sürüyor. Çünkü itfaiye 50 metrenin üzerine çıkamadığı için yangın bizim kontrolümüz dışında ilerliyor” diyor.

Dünyaca ünlü markalarının Türkiye distribütörü ve araç üstü ekipman üreticisi Katmerciler Holding Yönetim Kurulu Üyesi Furkan Katmerci, “Dünyada gökdelen yangınları için yerel yönetimler önemli yatırımlar yapılıyor. Bunun için 60 metre uzayan köpük basınçlı son teknoloji ekipmanlar kullanılıyor. Yüzlerce gökdelenin bulunduğu Türkiye ‘de ise bu sisteme tek bir sipariş bile yok. Bu yatırımı yapacak olan da belediyelerdir” açıklamasını yapıyor.

VARYAP MERIDIAN
En yüksek bloğu 61 kattan oluşan Varyap Meridian kulelerinde alınan yangın güvenlik önlemleri de şöyle: Yangın sprinkleri, yangın dolapları, merdiven basınçlandırma fanları, duman dedektörleri ve fanları. Akıllı binalarda yangına erken müdahele yapılabildiğinin belirtildiği açıklamada şöyle denildi: “İhbar sistemi ile yangın uyarısı anında geliyor. Bu andan itibaren sistem devreye giriyor ve su akışı başlıyor. Kat sakinleri tahliye edilerek katlar boşaltılıyor.”

TRUMP TOWERS
Projenin yangın danışmanlığını yapan Dr. Müh. Kazım Beceren, iki kulenin de Türkiye ‘deki yönetmeliğin yanında uluslararası yönetmeliğe uygun olarak geliştirildiğine dikkat çekiyor. Beceren, şöyle anlatıyor: “Söndürme, otomatik algılama sistemleri Amerika ‘dan getirildi. Diğer önemli nokta da dış cephede kullanılan malzeme. Bunun zor yanıcı malzeme olması zorunlu. Trump’ta bunu yaptık ama uymayanlar var. Kattan kata yangın geçmesin diye döşemelerde yangın bariyerleri kullandık. Dış cephemiz zor yanıcı malzeme. Çünkü itfaiye yüksek katlara ulaşamıyor.”

İŞ KULELERİ
13 yıldır İstanbul ‘un semalarında gezinen 184 metre yüksekliğindeki İş Kuleleri’nin yangına müdahale ekibi 7/24 iş başında. Yangın algılama sisteminin en ufak dumanı bile algılayarak otomasyonu harekete geçirdiğini belirten Mühendislik Departmanı Müdürü Süleyman Yaşar, kulelerdeki sistemi şöyle anlatıyor: “Kulelerde her noktada sulu söndürme sistemleri kullanılıyor. Hassas sistemler için de gazlı sistemler. İçeride çıkacak bir yangını kolaylıkla kontrol altına alabiliyoruz ancak dış cephede daha uzun sürüyor. Çünkü itfaiyede 50 metrenin üzerine çıkan merdiven yok. Dışarısı bizim kontrolümüzün dışında ilerliyor.”

ASTORIA
Yüksek binaların tamamının kendi söndürme sistemini kullandığını ifade eden Astoria’nın Teknik Müdürü Tekin Kaysı, itfaiyenin yüksek kulelere çok müdahale edemediğine dikkat çekiyor. Bu tip akıllı binalarda her noktalarda soğutma ve söndürme işlemi yapan sistemler olduğunun altını çizen Kaysı, sistemlerini şöyle anlatıyor: “Sulu ve gazlı özel sistemlerimiz var, bunlar 7/24 aktif. Çok hassas olan algılama sistemlerimiz, dumanı ve artan ısıyı nokta atışıyla tespit ediyor. İtfaiyeci gibi çalışan 60 kişilik ekibimiz var. Her kulede iki tane yangın merdiveni bulunuyor, bunların 2 saat korumalı basınçlı kapıları var.

SAPPHIRE İSTANBUL
Türkiye ‘nin en yüksek gökdeleni Sapphire Teknik Müdürü Coşkun Özkoçan, yangın algılama ve söndürme sistemlerinin yanında diğer birçok gökdelenden farklı olarak dış cephe için her katta itfaiye hortumu bağlama noktalarına sahip olduklarının altını çiziyor. İtfaiyenin 50 metrenin üzerine çıkamadığını belirten Özkoçan, şöyle devam ediyor: “İçeriye müdahele kolay. Dış cephe çok daha zor. İtfaiye 50 metreyi geçemediğinden hortumları her kattan uzatmak için bağlama noktaları kurduk. Ayrıca Beşiktaş itfaiye ekibini davet edip bir hafta boyunca binanın kritik noktalarını tanıttık.”

Gökdelenlerde kullanılan sistemler
Betona Gömme
En eski koruma yöntemi. Örneğin, çelik bir eleman 40 mm kalınlığında C 16 sınıfında beton ile kaplandığında 90 dakika yangın dayanımı elde edilir.

Spreyler
Son yıllarda en yaygın kullanılan yöntem. Yalıtım malzemesi vermikülit veya perlit parçacıklarından oluşur. Çimento baz, yapışmayı sağlar.Kuru ya da yaş olarak uygulanır. Birkaç katta kullanılabilen sprey yöntemi ile 240 dakikaya kadar yangın dayanımı sağlanabiliyor. Dünyaca ünlü Sears Binası, Petronas Kuleleri’nde kullanıldı.

Kaplama malzemeler
Çelik elemanları levhalar halinde satılan kaplama malzemeleri ile korumak en yaygın yöntem. En incesi 30 dakika, en kalını 225 dakika korunma sağlıyor.

Özel boyalar
Özel boyalar normal yangınlarda 30 ila 60 dakikalık dayanım sağlıyor.

Su ile doldurma
İçi boş (boru, kutu vs.) kesitler kolon olarak kullanılıyor ve suyla dolduruluyor.