9/11 ile Başlayan 5 Farklı Yaşam Mücadelesi Beyaz Perdeye Yansıyor

“Rebirth”, 9/11 saldırılarında hayatları altüst olmuş 5 kişinin hayatını konu alan, "ground zero"'nun simgesi niteliğinde bir belgesel.

Bu diyalog, hayatları 9/11 saldırıları ile paramparça olan 5 insanın senelerdir süren yolculuklarını anlatan belgeselin ilk 5 dakikasına ait. “Rebirth” 11 Eylül’e dair tiyatro oyunları, belgeseller, romanlar ve diğer sanatsal faaliyetlerden apayrı bir yerde duruyor. Tüm bu sanatsal faaliyetler 11 Eylül gününe odaklanırken, “Rebirth”, saldırıdan sonraki yıllarda yaşananları kapsıyor. Hikayeleştirmeden, grafik imajlara başvurmadan ve uzman görüşü alınmadan oluşturulan bu nekahat dönemi belgeseli, tüm yalınlığına rağmen şiirsel bir derinliğe sahip.

“8 Mile” ve “Changeling” filmlerinin baş yapımcısı Jim Whitaker tarafından yönetilen “Rebirth”, 26 Ağustos’ta Los Angeles’ta, 31 Ağustos’ta New York’ta sahnelenecek. Mr. Whitaker 2002 ile 2009 yılları arasında gerçekleştirdiği tüm görüşmelerde “Benim için bu film bir gün sonrasını, ilerlemeyi, umudu, insanların fark edeceğine inandığım direnci anlatıyor,” diyor.

 “Nereye gidiyor olduğumuza ve her birimizin hikayesinin nasıl sonuçlanacağına dair hiçbir kesinliğin olmaması büyük bir özgürlük,” diyen Mr. Whitaker ekliyor: “İnsanların olayı anımsadıkları andaki hislerini yakalyabilirsem bunun oldukça etkileyeci olabileceğine inanıyordum.”

Yüzünde ve vücudunda 2. ve 3. derece yanıklar yüzünden oldukça derin izler bulunan Ling Young uçak Dünya Ticaret Merkezi’ni ikiye ayırırken New York Bölgesi, Vergilendirme ve   Finans Departmanı’nda çalışıyormuş.  Saldırıda, bir hediye dükkanının sahibi olan Tanya Villanueva Tepper itfaiyeci olan nişanlısını, inşaat işçisi Brian Lyons ise gene bir itfaiyeci olan genç erkek kardeşini kaybetmiş. Nick Chirls, Dünya Ticaret Merkezi’nde çalışan annesini saldırı sonucu kaybettiğinde henüz bir lise öğrencisiymiş. En yakın arkadaşı da dahil olmak üzere saldırıda hayatını kaybetmiş olan onlarca itfaiyecinin aksine Tim Brown, o gün o binalara nasıl yetişmeye çalıştığını anlatabiliyor.

Sözlerine “Bu tasarlanmış bir fikir,” diyerek başlayan Mr. Whitaker devam ediyor: “Seyircilerle iletişim kurarken aradaki her türlü engeli ortadan kaldırarak bu hikayelerden en az birine kendi hikayeleriymiş gibi bakabilmelerini istedim.”

İzleyiciler, 5 farklı kişi üzerinden yeni evliliklere, yeni doğan bebeklere, parçalanmış ailelere ve post travmatik olaylara tanık oluyor. Kamera, adeta amatör çekim için ufak çaplı bir kutlamayı bir töreni kaydedermişcesine, ameliyathane odasının, anma törenlerinin, düğün davetlerinin içine sokuluyor ve kişilerin hikayelerine, yaşantılarına bire bir tanıklık etmenizi sağlıyor.

Mr. Brown 49 yaşında. “Rebirth”e katılması oldukça zorlu olmuş. Fakat filmin, yaşanılan kederin ve yaraların nasıl sarıldığının diğer insanlarca anlaşılabilmesi açısından öncülük edeceğine inandığını söylüyor. İtfaiyecilikten yeni emekli olan Mr. Brown “Bunu gelecek nesillere aktarmamız gerektiğini biliyorum,” diyor ve ekliyor: “Jim ile anlaşmayı imazalarken tanıştım. Çok dürüst ve mükemmel bir insandı. Kısa bir süre sonra bizim için Dr. Jim’e dönüştü.”

Ms. Tepper, bu projeye 9/11 olaylarından sonra insanların göç etmeye başlayacağı korkusuyla katıldığını belirtiyor. Saldırıda kaybettiği nişanlısı Sergio’suz bir hayat duygusu kendisini sık sık hüzünlendirse de bir müddet sonra yeni insanlara kapısını aralamaya başlamış. Ms. Tepper şu an evli. Kocası ve iki çocuğu ile Miami’de yaşıyor.

10 katılımcıyla başlayıp 9 katılımcıyla devam ettiği projede Whitaker, çekim karelerini düzenlediği uzun saatler boyunca, filme odak olarak 5 yaşam öyküsü belirlemiş.

“Rebirth”deki bu hayat öyküleri, kamera açmaya değecek olmasına ve uzun bir projeye olanak tanımasına göre seçilmiş. Whithaker, çoğu 3 ila 5 saat arasında süren ve 9/11’in yıl dönümleri için düzenlenen bu görüşmelerde temel kriter olarak belgeseli sürdürebilecek kimyayı aradığını belirtiyor.

Ocak ayında Sundance Film Festivali’nde galası gerçekleşen “Rebirth” filmi, 2002’den beri “ground zero”‘nun çevresine konumlanmış olan ve belgeselin yenilenmesinde büyük katkıda bulunan kameralar ve projenin gerçekleşmesinde kullanılan diğer orijinal materyallerle birlikte birer anı olarak “ground zero”‘daki müzede sergilenecek.

“Rebirth” travma öncesi döneme yönelik hazırlıkları içeren ve kar amacı gütmeyen bir proje. Filmin ilk izleyicileri ise terapistler, akademisyenler ve hikayeleri filme konu olan görüşmeciler olmuş. Yönetim kurulu, Kodak gibi firmalardan ücretsiz film, malzeme ve hizmet temin ederek yaklaşık 9,4 milyon Dolar kar elde etmiş.

“Rebirth”, sonuç kısmında, her şeyin düzeleceğine dair düşüncelerin ve geride kalanlar için minnet duygusunun yeşermesine aracı oluyor. Tıpkı Ms. Young’un dediği gibi. “Yaşananlar yaşandı. Ama ben hala hayattayım.”