VitrA ve Türk Serbest Mimarlar Derneği'nin iş birliğiyle açılan Mutluluk Fabrikaları Sergisi kapsamındaki Ticari Yapılar Panel serisinin dördüncüsü olan "Ankara: Alışverişin Başkenti?" paneli 2 Kasım Cuma günü TSMD Mimarlık Merkezi'nde yapıldı.
Celal Abdi Güzer’in moderatörlüğündeki panele Cem Alfar (Yatırımcı- Corio Türkiye CEO’su), İhsan Ayrancıoğlu, Bünyamin Mutlu (Pasifik Grup Proje Geliştirme Md./NEXTLEVEL Projesi), Nihat Sandıkçıoğlu (AYD Genel Sekreteri) ile mimar Enis Öncüoğlu ve Ali Osman Öztürk konuşmacı olarak katıldı.
Panelin konusu AVM’ler olup, Ankara kenti özelinde AVM’lerin gelişimi ve önemi masaya yatırıldı. Moderatör Celal Abdi Güzer açılış konuşmasında AVM’lerin Türkiye genelindeki hızlı yayılımından ve bu durumun kentlerdeki ekonomik yansımalarından bahsederek, “AVM’lerin kentsel bağlama etkileri nelerdir?” sorusunu konuşmacılara yöneltti.
Panelin en çarpıcı haberi ise Ankara Eskişehir Yolu üzerine 13 tane daha AVM’nin yapılmasının planlanması oldu.
Panelin genelinde AVM’lerin karlı bir yatırım olduğu fakat Ankara özeline bakıldığında kentin kamusal alanı olmadığı ve planlanmadığı için insanların AVM’leri tercih ettiği tespiti ortaya çıktı.
Panelin ilk konuşmacısı Ali Osman Öztürk, AVM gelişiminin Türkiye’de planlı olarak gerçekleşmediği, o nedenle de kentte olumsuz etkilerinin ortaya çıkabileceğini söyledi. Avrupa örnekleri ile AVM’lerin kente kazandırdıklarını ifade eden Öztürk, Ankara’da kamusal alanın planlanmasına yönelik hiçbir projenin olmadığını söyledi. Ankara’da yeni yapılacak alışveriş merkezlerinin de bu ihtiyaçları giderecek şekilde tasarlanması gerektiğinin altını çizdi.
Bünyamin Mutlu konuyla ilgili olarak, AVM’lerin insanların ihtiyaçlarını gidermelerine ve vakit geçirmeleri için iyi bir mekan sağlayarak yardımcı olduklarını söyledi. AVM’lerin mimari tasarımlarının da hem müşterileri cezbetmesi hem de mağazaların her türlü ihtiyaçlarına cevap verebilmesi açısından önemli olduğunu belirtti.
AYD Genel Sekreteri Nihat Sandıkçıoğlu, Türkiye’deki AVM’ler hakkında istatistiki bilgiler verdi. Türkiye genelinde 35 Milyar Dolar’lık AVM yatırımı olduğunu, toplamda 308 adet aktif AVM ve bunların 34 tanesinin Ankara’da yer aldığını belirtti. Yoğunluk (1000 kişiye düşen alan) açısından bakıldığında ise Ankara’nın Türkiye ortalamasının çokça üstünde olduğunun altını çizdi.
İhsan Ayrancıoğlu ise insanların AVM’lerde mutlu olduğunu, ihtiyaçlarını giderme konusunda önemli mekanlar olduğunu söyledi. Sadece alışveriş değil, sergi gibi kültürel etkinliklerin de AVM’lerde yer aldığını belirtti. Fakat her sektörde olduğu gibi AVM’lerinde çok olmasının o sektöre zarar verdiğini belirten Ayrancıoğlu, AVM’lerin iyi işletilmesinin sürdürülebilirliği açısından önemli olduğunu vurguladı.
Corio Türkiye CEO’su Cem Alfar, Avrupa ve Türkiye’deki AVM gelişimlerini karşılaştırmalı olarak ele alarak, Avrupa’da her şeyin daha planlı ve programlı olduğunu açıkladı. AVM’lerin yatırım için en önemli gayrimenkul olduğunu ifade eden Alfar, Eskişehir Yolu üzerinde yeni yapılması planlanan AVM yatırımlarını incelediklerini, fakat bu konuda çok istekli olmadıklarını belirtti.
Panelin son konuşmacısı Enis Öncüoğlu ise, AVM’lerin karlı bir yatırım olduğunu fakat sürdürülebilirliklerinin sorgulanması gerektiğini söyledi. Ankara’da kentsel-kamusal alanların azlığı, merkezinde bulunan fiziki mekanların yetersizliği (kat yükseklikleri, bina derinlikleri, vs.) nedeni ile AVM’lerin çoğaldığını ve buna etmen olarak da kent içinde eski sanayi alanlarının büyük parsellerinin olanak sağladığını belirtti. Ankara’da AVM gelişiminde temel sorunun yoğunluk olduğunu, emsallerin çok yüksek verildiğini söyleyen Öncüoğlu, kentli ve yönetenler arasında diyalog eksikliği olduğunu vurguladı.
Panelde tartışılan konuları özetleyen Güzer, plansızlık, disiplinlerarası diyalog sorunu ve AVM’lerin her fonksiyonu üstlenme çabası gibi konuların ele alınması gerektiğinin altını çizdi.
VitrA Çağdaş Mimarlık Dizisi’nin tartışma platformunu oluşturan, daha önce İstanbul, Kayseri ve İzmir’de düzenlenen panellerden 4.sü olan Ticari Yapılar Panel Serisi: “Ankara: Alışverişin Başkenti?” dinleyicilerden gelen sorular ve görüşler ile sona erdi.