Ankara”ya 100 saat kulesi!

Sir Barry çok şişman olduğundan Big Ben denilmiş!

Siyasetin nabzının attığı Ankara”da geçtiğimiz hafta en çok konuşulan konulardan birisi, Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek”in açıkladığı “saat kuleleri projesi” oldu.

Gökçek, halihazırda tek saat kulesi bulunan Ankara”yı önümüzdeki iki sene içerisinde “dünyada saat kulelerinin en çok olduğu kent” yapacağını söyledi; “Minimum 50, hatta 100 tane…” Ardından “temalı saat kuleleri”nin nasıl olacağını anlattı; “Yurtdışında görmüşsünüzdür; saat başında bakarsınız balerinler çıkar dans eder, içeri girer. Bizim de Seymenler çıkıp her saat başı dans edecek…” İlk örnekleri, 13. yüzyıldan itibaren Avrupa kıtasındaki kilise ve saraylarda görülen saat kuleleri, Yeniçağ”ın başlamasıyla birlikte, modern hayatı belirleyen teknolojinin önemli bir göstergesi olarak yaygınlaşmış. Ülkemizde ise saat kulelerinin görülmeye başlandığı tarih, Osmanlı dönemine kadar uzanıyor. 16. yüzyılın sonlarında gündelik hayata giren saat kuleleri, 18. ve 19. yüzyıllarda kent ve kasabalarda giderek artan sayıda boy göstermeye başlamış. Özellikle saatçiliğe meraklı olan Sultan II. Abdülhamid devrinde yaygınlaşmış. Sultan, 1901 yılında tahta çıkışının 25. yılı kutlaması için kendine bağlı vilayetlerde saat kulelerinin yapımını emretmiş. 1928 Harf Devrimi”nin ardından saat kadranlarındaki Arapça rakamlar kaldırılmış. Çoğu meydanlarda bulunan saat kuleleri, zamanı göstermenin yanı sıra, yangın gözetleme kulesi, meteorolojik olayların ölçüm istasyonu, gözetleme kulesi gibi amaçlar için de kullanılmış. Saat kuleleri, günümüzde turistik birer figür ve buluşma mekânı… Ancak bu durum onların ilginç hikayeleri olduğu gerçeğini de değiştirmiyor.

Sir Barry çok şişman olduğundan Big Ben denilmiş!
Westminster Sarayı 16 Ekim 1834″te bir yangınla tahrip olunca, Sir Charles Barry tarafından yeni sarayın bir parçası olarak Victoria Gotik tarzında ve 96.3 metre yüksekliğinde bir saat kulesi inşa ettirilmiş. Rivayete göre Sir Barry çok şişman olduğundan “Big Ben” olarak anılırmış. Onun anısına saat kulesine de bu isim verilmiş. Big Ben günümüzde Londra, hatta İngiltere”nin en önemli sembollerinden birisi. Prag”a gidenlerin mutlaka ziyaret ettikleri yerlerin başında Eski Şehir Meydanı gelir. Her daim kalabalık olan bu meydan, saat başlarında daha bir kalabalık ve hareketlidir. Bunun sebebi ise dünyada bir benzeri daha olmayan ünlü saat kulesidir. İnsanlara, “Herkes bir gün geldiği yere dönecek, ölüp toprakla özleşecek” mesajını veren saat kulesi, Hunuş Usta tarafından yapılmış. Hunuş Usta, saati yapar yapmaz ünlenmiş. Avrupa’nın her yerinden insanlar Prag’a saati görmeye gelmiş. Hunuş Usta’ya başka ülkelerden saat yapması için teklifler gelmiş. Bu durum Kral”ın kulağına gidince, saati başka bir yerde yapmasını önlemek için Hunuş Usta”nın gözlerine mil çektirmiş. Kör olan Hunuş Usta da, kendini saatin mekanizmasına bırakarak intihar etmiş. Böylece saatin mekanizmasını bozarak Kral”dan intikamını almış. Saati 50 yıl çalıştırılamamış, daha sonra onarılmış…

Güneş’in, Dünya’nın ve Ay’ın konumlarını gösteren astronomik saatin etrafında 4 kukla bulunuyor. Bunlar insanlara neleri yapmamaları gerektiğini anlatıyor. Elindeki aynayla kendine bakan kukla, “kendini beğenmişliği”, elinde altın torbası olan “cimriliği”, iskelet olan; “yaşama karşı isteksizliği”, elinde bir müzik aleti bulunan ise “sefahate düşkünlüğü” sembolize ediyor. Yani insanlara; kendini beğenmiş, cimri, ve sefahata düşkün olmayın deniyor.

Glockkenspiel Münih’in iki önemli olayını anlatıyor
“Avrupa ülkelerindeki en renkli saat” olarak nitelendirilen saat kulesi ise adeta bir tiyatro sahnesi… Münih Marienplatz Meydanı”ndaki “Glockkenspiel Saati”, kent tarihinin iki önemli olayını anlatıyor. Turistler bunu her gün 11.00″de ve 17.00″te izleyebiliyorlar. İlkinde, gerçek boyutlarındaki 32 figür, Bavyera Dükü Wilhelm V.”nin evliliğinin hikâyesini canlandırıyor. At üstünde şövalyeleri ve Bavyera şövalyesini temsil eden figürler var. İkinci gösteri ise Münih”teki salgın hastalığı anlatıyor. Dijital saatlerin belki de en ilginci, Berlin”deki Worldtime Clock olarak anlatılır. Dünyanın önemli şehirlerindeki güncel zamanı gösterdiği için “Dünya Saati” olarak da adlandırılan Worldtime Clock, yapıldığı günden bu yana kentin en popüler buluşma noktası… Alexanderplatz Meydanı”ndaki saat; 10 metre yüksekliğe, 16 ton ağırlığında… Gezegen sisteminin basitleştirilmiş bir maketi olarak da tanımlanıyor. Şimdi iki sene sonrasını hayal edelim.

Her saat başı kentin dört bir yanındaki saat kulelerinden yükselecek oyun havalarını duyacak olan Ankaralılar ne yapacak? Saat başı dans eden Seymenler”i gördüklerinde hangi mesajı alacaklar?