Türkiye'nin Mimarlık Arşiv'i ARKİV'de yer alan inşaatı tamamlanmış projelerden oluşturduğumuz seçkide bu seferki durağımız Erzincan.
Erzincan’ın Fevzi Paşa Mahallesi’nde yer alan Erzincan Terzibaba Camii ve Külliyesi‘ni Danyal Tevfik Çiper tasarladı.
Hazan Mimarlık tarafından tasarlanan Erzincan Havalimanı İç ve Dış Hatlar Terminali ARKIV Seçkileri 2011’de yer alıyor.
“Erzincan Havalimanı İç Hatlar ve Dış Hatlar Terminali projesinin deprem bölgesinde yer alması nedeni ile yapının boru şeklindeki kavisli formu etkin ve yapısal bir çözüm oluşturmak amacıyla tercih edilmiştir. Yapının inşaat mantığı, yerel malzemelerden ve yerel yapı stratejilerinden yararlanmak üzerine kurulmuştur. Bununla birlikte, projenin ana fikri geleneksel kaideleri tekrarlamaktan öte, yenilikçi bir yapı mantığı üzerine kuruludur. Fonksiyonel olmanın yanı sıra, yapısal ve altyapısal unsurlar aynı zamanda tasarımın bir parçası olarak kullanılmış ve ön plana çıkartılmıştır. Tasarımın genel yapısı, Türkiye’nin doğu bölgesinde yer alan bir ilin gelişmesine ve modernleşmesine yönelik bir adım olarak kurgulanmıştır.
Çağdaş bir çizgi yakalamak amacıyla gerçekleştirilen yorum ve kapsam, yerel ve geleneksel yapı sistemlerinden ve mantığından koparılmamıştır. Çelik yapı, tamamen yerel uzmanlık detayları ile üretilmiş ve inşa edilmiştir. Yapı, farklı ölçeklerde, birbiri ile iç içe geçmiş bağlı tüplerden oluşmaktadır. Havalimanı tasarımında kullanılan boru şekilli yapı fikri ticari uçaklardan esinlenerek kurgulanmıştır. Yolcuları taşıyan bir kanal görevi gören tüpler, terminal binasının temel konseptini oluşturmaktadır. Tüp içerisinde oluşturulan alan yolcuların dikey dolaşım ihtiyacını en düşük seviyeye indirgeyerek, hızlı ve rahat hareket edebilecekleri, kesintisiz ve etkin bir dolaşım imkanı yaratmaktadır. Bu bütüncül yapı, üç farklı ölçekteki tüpün iç içe geçmesi ile oluşmuş, ölçeklerdeki farklılık, eylemler arasındaki birlikteliği ve ayırımı da sağlamıştır.”
2016 yılında yapımı tamamlanan, KA Evi Erzincan’da bulunan çağdaş bir konut örneği.
“KA Evi uluslararası sanat çalışmaları yapan, sıklıkla sergiler açan bir film yönetmenine ait. Bu işlerine ilaveten çiftçilik ve hayvancılık ile ilgilenmeye başlayınca ailesinden kendisine intikal etmiş arazilerden birinde bir ev yaptırtmaya karar verir. Evi hem çiftlik işleri ile ilgilendiği zaman kalabileceği bir konut hem de sanat ve film çalışmalarına konsantre olabileceği bir inziva noktası gibi düşünmektedir. Diğer taraftan bir proje için mekana ihtiyacı olan uluslararası sanatçılara dönemlik ev sahipliği yapacak bağımsız bir atölyeyi/ odayı da programa dahil eder.”
“Arazi Erzincan’ın biraz dışında kaldığı için kolay inşaat yapmaya imkan vermemiş, bu sebeple bina taşıyıcı sistemi çelik ile tasarlanmış, Kocaeli’nde imal edilip yerinde monte edilmiştir. Tüm dış duvarlarda ve çatıda yine kuru imalat sistemleri kullanılarak inşaat kalitesini arttırmak hedeflenmiştir.”
“Erzincan’ın 1939 ve 1992’de geçirdiği iki büyük deprem ve yaşadığı kayıplar hafızalarda hala canlı olduğu için, hem ev sakinleri hem de gelecek misafirler için psikolojik olarak sağlam bir noktada olma hissini yaratmak projenin ana fikirlerinden birini oluşturmuştur. Bu sebeple evin çelik strüktürünün iç mekanda da algılanması sağlanmış, bu durum atölye/ev hissinin oluşmasına da katkı sağlamıştır.”
Tavuklar Evi, Erzincan’da sanatçı-yönetmen Kutluğ Ataman tarafından planlanan Palanga Mimarlık ve Sanat Çiftliği’ndeki yapılardan biri olarak tasarlandı.
“1888 yılında inşa edilen ancak 50’lerdeki yoğun kentleşme döneminde terk edilen çiftliğin yeniden canlandırılması, holistik tarım anlayışı ile tüm çevrenin elden geçirilmesi, 15.000 m2’lik bir kuş çiftliği ve her sene 5.000 yeni fidanla beraber canlandırılacak bir korunun da projeye dahil edilmesi, Ataman’ın bölgeyi canlandırma projesinin tamamlayıcı öğeleridir. Tavuklar Evi projede tamamlanan ilk yapıdır.”
“Kent merkezine yakın ancak göz önünde olmayan bir alanın sanat ve mimarlık aracılığı ile yeniden ele alınması için tasarlanmış olan çiftlikteki kümes yapısı da tasarımı dönüştürücü bir araç olarak kullanmayı amaçlıyor. Tavuklar Evi projesinde yanıt aranan temel sorulardan biri şudur: “Tasarım kırsal çevrenin dönüşümünde, doğa üzerinde hakimiyet kurmadan dönüştürücü bir rol oynayabilir mi?”.
“20. yüzyıl boyunca tasarım modernitenin kentsel yaşamlara uyarlanması için güçlü bir araç olarak kullanıldı. Bugün kent ve kır arasındaki ikilik keskinleşti ve kırsal çevrelerin uzun zamandır göz ardı edilen değerleri ön plana çıktı; kırsal artık sadece bir kaçış alanı değil, insanların kentin bitmek bilmeyen kaosu yerine tercih edebilecekleri bir yaşam biçimi alternatifi olarak konuşulmaya başladı. Tüm bu tartışma ile beraber kırsal çevrede yapı yapmak da bugün mimarlığın yeniden keşfedilen konularından biri olarak açığa çıkıyor.”
Erzincan’da bulunan ve ARKIV’de yayınlanan, uygulanmamış projelerin tümünü buradan inceleyebilirsiniz.