Başka yer mi yoktu TOKİ?

Dün Radikal’de Elif İnce’nin haberinden öğrendik.

Yalova’da 1999 depreminde en fazla binanın yıkıldığı, 2 binden fazla insanın enkaz altında kaldığı Hacı Mehmet Ovası’na TOKİ yüzlerce konut inşa etmiş.

Bu ova, eskiden bataklıkken 1980’lerin sonlarında dolduruldu ve üzerine binalar yapıldı.
Depremde buradaki konutlar bırakın yıkılmayı, resmen çiviyle çakılmış gibi toprağın içine gömüldü.
Tamam, bunlar çarpık çurpuk kof malzemeyle yapılmış binalardı.
Aksi olsaydı, hasar o derece olmayabilirdi.
Anadolu Üniversitesi’nden Jeoloji Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Can Ayday “En riskli yerde, bataklığın ortasında bile para vererek risksiz bina yaparsınız” diyor. Japonya’da denizin ortasına inşa edilen havaalanını, yine Dubai’de suyun üstündeki binaları örnek veriyor.
Evet, deprem riski yüksek bölgelere bina yapmak mümkün ama Ayday’ın da dediği gibi “MALİYETİ İNANILMAZ YÜKSEK OLUR!”
Hangi inşaat yüksek mühendisine isterseniz sorun, size aynı cevabı verecektir.
Beri yandan, TOKİ şöyle diyor:
“Maliyetin 4-5 katı bulduğu iddiaları gerçeği yansıtmıyor. Bazı binalarda maliyet artışı yüzde 10’u dahi bulmazken, diğerlerinde yüzde 2’yi geçmiyor.”
Hesapta bir hata olmalı.
Çünkü…
Burada zemin sağlam değil.
TOKİ, 11 metre aşağıda olduğunu varsaydığı sağlam zemine fore kazıklar çakıyor, binayı bunlara taşıtıyor.
Peki ya o sağlam zemin 11 değil de 20 metre aşağıdaysa?
O zaman, o kazıkların uçları havada kalır. Yani, üzerine yaptığınız bina havada, boşta durur. Yine bir deprem anında da tıkır tıkır aşağı iner.
“Sondaj yaptık, sağlam zemin tam 11 metre aşağıda” diyorlar.
Hatırlarsanız, Samsun’daki sel felaketinde de “Ama zemin etüdümüz yapılmıştı, elimizde ÇED raporumuz vardı” diyorlardı.
Nasıl güvenelim?
Hadi diyelim doğru, kazıklar sağlam zemine değiyor…
E o zaman bunları nasıl ucuza yaptılar?
Kazık temeller mühendisler arasında adı üstünde “kazık” diye bilinir.
Normal bir temel ile fore kazık çakılarak yapılan temel arasındaki fiyat farkının yüzde 10 olmasının imkânı yok.
Zemin kötüyse temel maliyeti, normal temel maliyetinin 3, hatta 5 katı bile olabilir. 3 katlı bir yapıya 11 metre (yapı yüksekliğinin daha fazlası) kazık çakacaksınız ve maliyet sadece yüzde 10 artacak… Gülelim bari.
Mühendisler “Temel maliyeti yüzde 100 artar” diyor.

Peki o zaman…
TOKİ’ye sorularım var.
1. Fore kazıkla yapılmış inşaatlar nasıl bu kadar ucuza mal oldu?
2. Fore kazık sayısı üstyapı yükünün tamamını taşıyacak sayıda (en az 10-15) olmalı. Bu binaların altına kaç tane kazık çakıldı?
3. Yalova’ya Bursa veya Orhangazi tarafından girdiğinizde konut yapılacak, deprem açısından çok daha az riskli sağlı sollu bir dolu yer var. Ayrıca, Yalova’nın içinde de sağlam zeminli iki tepe var. Niye ille de “ölüm ovası”nda konut yapmaya diretildi?
Son sorunun cevabına dair tahminim var.
Şehirler ne kadar yayılırsa belediye hizmetleri o kadar zorlaşır.
Belli ki burası da merkeze yakın olması açısından tercih edildi.
Lakin…
Siz bir yerde rant var diye, güvenlikten ödün veremezsiniz.
Zaten ekonomiyle güvenlik birbiriyle çelişir.
Ekonomi arttıkça güvenlik azalır, güvenlik arttıkça ekonomi kötüleşir.
Bu gerçeği kabul edelim.
Ve arada bir parayı değil de… Güvenliği öne koyalım.
Oldu mu TOKİ?