Bauhaus Tipografisinin Yaşadığını Kanıtlayan Yazı Tipleri

1933’te kapanmasına rağmen Bauhaus’un tipografik gelenekleri, günümüzdeki tasarımlarda etkisini devam ettiriyor.

Mohol Type, Hungarumlaut

2019’da Bauhaus okulunun kuruluşunun yüzüncü yılı kutlanıyor. İncelenen altı yazı biçimi, dünyanın çeşitli yerlerinden Bauhaus’a atıfta bulunuyor.

Tasarım dünyasının Bauhaus’a ilgisi sayesinde, birçok tipografi tasarımcısı yıllar boyunca okuldaki eğitim anlayışını ve tasarımlarını yansıtan yazı tipleri geliştirdiler. Tasarımcılar, Bauhaus’un hocalarından öğrencilerinden, eskizlerden ve arşivlerden ilham aldılar.

Joost

Joost yazı biçimine adını, Bauhaus’ta hoca olan tipografi tasarımcısı Joost Schmidt’ten alıyor. José Manuel Urós, 1995’teki ilk tasarımlarında Schmidt’in “bauhaus im gewerbemuseum basel” posteri ve Bauhaus’un farklı stilleri üzerinden yazı biçimini geliştiriyor.

Urós, bu proje ile deneysel ama bir o kadar da düzenli harf biçimlerini derinlemesine çalışma ve işlevsel yazı tipleri geliştirme fırsatı buluyor.

Joost Yazı Tipi, José Manuel Urós

Joost’un ilk sürümü, doğrudan Herbert Bayer’in yalnızca küçük harfleri içeren tipografi tasarımı Universal Alphabet (1925) ile ilgiliydi. Joost, Bayer’in alfabesinin kapsamını aksanları, noktalama işaretlerini ve ASCII (American Standard Code for Information Interchange) kod tablosunun sembollerini ve işaretlerini içerecek şekilde genişletti.

2009’da yayımlanan ikinci sürümde yazı tipi ailesindeki (typeface) yenilikler arasında büyük harfler de yer aldı. Schmidt’in posteri tasarlamasından 86 yıl sonra 2016’da yazı tipi Joost, Central European ve OpenType özelliklerinin tüm karakter setini içerecek şekilde güncellendi.

Julien

Typotheque’in kurucusu Peter Biľak, 2011’de Julien’i tasarladı. Tasarımcı, Bauhaus’u doğrudan referans olarak göstermiyor. Bunun yerine Julien‘i şöyle tanımlıyor: 

20. yüzyılın başlarında avangarttan esinlenerek yaratılmış eğlenceli bir geometrik yazı tipi ailesi

Julien Yazı Tipi, Peter Bil’ak

Julien yazı tipi ailesi, daire ve kare biçimleri üzerinde kalın (bold) ve ince olarak çeşitleniyor. Stiller içinde çoğunlukla kullanılan biçime göre adlandırılıyor. Bu sayede kelimelerin görsel niteliği, en çok kullanılan harflere göre belirlenebiliyor.

Her harf için çok sayıda değişken bulunuyor: stil başına 1000 gliften (glyph) daha fazla.

Mohol Type

Bu yazı tipi, ismini Macar asıllı Bauhaus hocası ressam ve fotoğrafçı László Moholy-Nagy’den alıyor. Avusturya merkezli Hungarumlaut’tan Adam Katyi’nin tasarladığı Mohol, ilk olarak 2016 yılında László Moholy-Nagy Design Grant için oluşturuldu. Moholy-Nagy Art and Design University’de ders veren Katyi: “László Moholy-Nagy’nin çalışmaları ve mirası ile ilgili yeni bir yazı tipi ailesi geliştirmeyi amaçladık.”

Katyi’ye göre Mohol Type yazı tipi, grafik tasarımcı ve tipograf Áron Jancsó tarafından ortaya atılan bir sorudan ilham alıyor: “Broad nib pen gibi klasik bir araçla serifsiz (sans serif) ve mono-lineer yazı tipi tasarlamanın en iyi yolu nedir?”

Mohol Type Yazı Tipi, Hungarumlaut

Pilot Parallel Pen kalemlerinin çeşitli uç genişlikleri, yazı tipi ailesinin kalınlıklarını (weight) tasarlamaya yardım ediyor. Bu tür kalemlerle ve fırçalarla yapılan deneyler sonucunda yüksek kontrastlı serifsiz yazı tipi geliştirildiğini belirten Katyi:

Benzer yatay ve dikey vurgularla (stroke) serifsiz (sans serif) harfler çizmek istedim. Fırçayı ve kalemi yalnızca dikey ya da yalnızca yatay tuttum. Yuvarlak bir şekil iki biçimden oluşuyor: dikey eksende neoklasik bir yapı ve ters kontrast biçim. Bu ikisi mono-lineer bir harf oluşturuyor. 

Moholy-Nagy’nin konstrüktivist eğilimli yaklaşımı harflerin temel şekillerden oluşturulması ile yansıtılıyor. Örneğin standart bir “n” küçük harfi, optik kareye sığıyor ve yuvarlak şekillerin karşılığı düzgün bir daire oluyor.

Mohol Type Yazı Tipi, Hungarumlaut

Laslo

Hungarumlaut’un tasarladığı başka bir yazı tipi olan Laslo, yine László Moholy-Nagy’den esinleniyor. Hungarumlaut’un kurucusu Adam Katyi, Berlin’deki Bauhaus Arşivi’ne yaptığı ziyaretlerden sonra Laslo’yu tasarlıyor. Katyi, bir sergide1930’lardaki duvar kâğıdı örneklerinin olduğu bir kitabın (Tapetenmusterbuch) kapağındaki “a” harfinden etkileniyor:

Bir harften yola çıkarak alfabenin tamamını tasarladım (Genellikle “n” ve “p” harfleriyle başlarım). Harfler temiz ama alışılmadık bir özellikleri var: b, d, g, p, q gibi dairesel biçimleri içeren harflerin çok küçük dikey kısımları bulunuyor. Bu dikey kısımlar, daha büyük boyutlarda görünür oluyor ama daha küçük boyutlarda dairesel biçimi korumaya yetiyor.

Laslo Yazı Tipi, Hungarumlaut

Temiz ve somut bu harflerin tümü Bauhaus’un mirasını yansıtıyor. Bütün karakterleri mümkün olduğunca işlevsel hale getirdim.

Nobel Revival

1929’da Sjoerd Henrik ve Roos ve Dick Dooijes tarafından tasarlanan Nobel yazı tipi, Futura‘dan üç yıl sonra piyasaya sürülmüştü.

Yaklaşık 70 yılın ardından, Font Bureau için tasarım yapan Tobias Frere-Jones, Nobel Revival tasarımında geometrik, serifsiz yazı tipini yeniden canlandırıyor.

Nobel Revival Yazı Tipi, Tobias Frere-Jones

Cyrus Highsmith ve Dyana Weissman tarafından eklenen Extra Lights ile birlikte yazı tipinin 6 kalınlığı (weight) bulunuyor. Font Bureau, “Nobel, katı Bauhaus geometrisi içerisinde kişisel çeşitlenmeler sunuyor” diyor.

Pareto

İsviçre’deki Dinamo tarafından tasarlanan Pareto, Bauhaus tipografik geometrisi hakkında üç olası serif düzenlemesini (daire, kare ya da üçgen) referans alıyor. Pareto’nun tasarımı için Dinamo, Gustavo Ferreira ile birlikte çalışıyor.

Pareto, Italo Western filmlerinden bugüne gizemli bir zaman yolculuğu yapan bir yazı tipi olarak nitelendiriliyor.

Pareto Yazı Tipi, Dinamo