Bursa’nın Tarihi Değerleri UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne Girdi

Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, Hanlar Bölgesi, Sultan Külliyeleri ve Cumalıkızık köyünün UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmesiyle Bursa'nın değerlerinin evrensel olarak tescillendiğini söyledi.

Bursa’nın değerlerinin UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girmesi ile ilgili tanıtım ve basın toplantısı Kayıhan Hamamı Sosyal Tesisleri’nde gerçekleştirildi. Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, tarih başkenti ve medeniyetlerin kenti Bursa’nın UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer almasının heyecanını yaşadığını söyleyerek, “Bursa’da tarihi bir dönem yaşıyoruz. Bursa’da yaşam bir şans, bu kente hizmet etmek de bizler için onurdur. Bursa’nın dünya gündemine taşınması, ecdadımızın emaneti olan bu kentin güzelliklerinin ve değerlerinin tüm dünya tarafından kabul edilmesi çok önemli. Bursa, evrensel değerde bir şehirdir. Bursa’nın değerlerinin UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde dünyada 998., Türkiye’de 12. sırada yer alması kentimizin güzelliklerinin dünya çapında tanınması açısından büyük değer taşıyor” dedi.

UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne adaylık sürecinin çok zorlu bir süreç olduğuna vurgu yapan Başkan Altepe, “Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün çalışmalarıyla 2014 yılına kadar UNESCO Dünya Miras Listesi’ne 11 adet varlığımız ile UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne 41 adet varlığımızın alınması sağlanmıştır. 2000 yılında Bursa, Bursa ve Cumalıkızık Köyü Erken Osmanlı Dönemi Kentsel ve Kırsal Yerleşimleri’ adı ile yapılmış olan başvuru ile dünya mirası geçici listesine alındı. Bursa’nın UNESCO başvuru süreci 2009 yılında, Büyükşehir Belediyesi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinasyonunda yeniden başlatıldı. Çalışmalar doğrultusunda başvuru şartları süreci ivme kazandı ve 2010 yılında alanlara yönelik sınırlar bakan oluru ile onaylandı. 2011 yılında, söz konusu sınırlara yönelik seri adaylık dosyası hazırlanmasına başlanarak konu ile ilgili birçok bilgilendirme, koordinasyon toplantısı ve panel düzenlendi. Adaylık sürecinde bir bütünü oluşturan adaylık dosyası ve yönetim planı çalışmalarının koordineli olarak yürütülmesi amacıyla 2011 yılında Bursa Alan Başkanlığı kurularak, Alan Başkanı olarak Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu atandı. 2012 yılında, Unesco’nun talebi ve ilgili mevzuat kapsamında; yönetim alanlarının uluslararası normlara uygun bir şekilde korunmasını sağlamak üzere, tüm tarafların katkıları doğrultusunda yönetim planı hazırlanmasına başlandı. Bu konu ile ilgili geniş katılımlı arama toplantıları, çalıştaylar, atölyeler ve ilgili mevzuat gereği kurul toplantıları gerçekleştirildi” diye konuştu.

Çalışma sürecini detaylarıyla anlatan Başkan Altepe, yönetim planının 6 Haziran 2013 tarihinde eşgüdüm ve denetleme kurulu tarafından onaylandığını hatırlatarak, “Adaylık dosyamız ile yönetim planı 2012 yılı eylül ayında ön değerlendirme için, 2013 yılında komite tarafından değerlendirilmek için UNESCO Dünya Miras Merkezi’ne iletildi. UNESCO Dünya Miras Merkezi tarafından adaylık dosyamızın teknik gereklilikleri sağlayarak tam bulunduğu ve incelenmek üzere ICOMOS uzmanlarına iletildiği bildirildi. Böylece Bursa, ‘Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu’nun Doğuşu’ adlı dosyası ile 2014 yılı için UNESCO Dünya Miras Listesi’ne adını yazdırmaya resmen aday oldu. ICOMOS sürecinin ardından 2014 yılı 15-25 haziran tarihleri arasında Katar’ın başkenti Doha’da gerçekleştirilen ’38. Unesco Dünya Miras Komitesi Toplantısı’nda görüşülerek, Bursa’da 14 yıl önce başlayan dünya mirası listesi hayali, komite kararıyla gerçeğe döndü” dedi.

Başkan Altepe, Bursa Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda çalışmaların her aşamasının titizlikle yürütüldüğünü belirterek, “Bu sayede hazırlanan Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi, Sultan Külliyeleri ve Cumalıkızık’ın UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınmasına karar verildi. Bu süreçte çalışmalara destek olan herkese teşekkür ediyorum. Bursa’da asıl süreç şimdi başlıyor aslında. Bugüne kadar öne kentin değerlerini bundan sonra daha çok korumalı, geliştirmeli ve titizlikle fonksiyonel olarak canlı tutmamız gerektiğinin bilincini ve sorumluluğunu taşıyoruz. Bu noktada kentteki tüm kamu kurum ve kuruluşlarla, STK’larla ve vatandaşlarla kentimizin değerlerinin daha da iyiye ve güzele taşınması ve en iyi şekilde tanıtılması için özveriyle çalışmalarımıza devam edeceğiz. Bundan sonra önemli olan sürdürülebilirliğin sağlanmasıdır” şeklinde konuştu.

Türkiye’den 11 bölgenin yer aldığı listeye bu tarihi kararla Bursa ve Bergama’nın da eklendiği belirtilen toplantıda, Başkan Altepe, bundan sonraki süreçte onaylı yönetim planına göre tescillenen alanların korunmasının sürdürülebilirliğine yönelik kurumlar arası eşgüdümlü bir şekilde proje faaliyetlerinin devam edeceğini kaydetti. Bu doğrultuda hazırlanan faaliyet raporunun Şubat 2015’te UNESCO’ya teslim edileceğini de ifade eden Başkan Altepe, “UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girmenin Bursa için en büyük avantajı, üstün evrensel değeri tescil edilen alanların tüm dünya tarafından tanınacak ve ortak dünya mirası kabul edilecek olmasıdır” dedi.

Bursa’nın bu sayede dünyanın dikkatini çekeceğine işaret eden Başkan Altepe, “Bursa’nın değerlerinin tesciliyle dünyaca tanınırlığı artacak. Bir başka deyişle Bursa’nın ‘dünya markası’ niteliğini taşımasının sunduğu avantajla beraber kentin gelişen kültür turizmi potansiyeli de ekonomiye katkı sağlayacak, istihdam olanaklarını ve yatırımları arttıracak. Bursa, kabuğunu yeni yeni kırıyor. Bursa olarak takdire değer bir hizmete imza atıldı” diyerek, Bursalıları yaşadıkları kente sahip çıkmaya davet etti.

Bursa’nın değerleriyle ilgili çalışmaların İznik ve Uludağ gibi bölgelerle de süreceğini kaydeden Başkan Altepe, İznik’te de bu çerçevede çalışmalar başlattıklarını, Hristiyan alemi için de önem taşıyan ilçenin Dünya Miras Listesi’ne girmesi için uğraştıklarını bildirdi.

Başkan Altepe, Bursa’nın UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girme sürecine ‘olmaz’ diyenlerin çıktığını ancak sürecin olumlu sonuçlanmasının sevincini ve gururunu yaşadıklarını sözlerine ekledi. Altepe, Bursa’nın dünyaya tanıtımına katkı sağlayacak önemli projeye büyük emek veren Alan Başkanı Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu’na Büyükşehir Belediyesi ve Bursa adına bir teşekkür plaketi verdi.

Başarının haklı gururunu yaşayan Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu da süreçle ilgili anekdotları paylaşarak, “Bursa, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde Türkiye’nin 12., dünyanın da 998. sırasına yerleşti. M.Ö. 185 yılında kurulan Bursa’nın üstün evrensel değerinin Osmanlı dönemindeki kentleşmesi üzerine yoğunlaştı çalışmalarımız. Toplam 6 alanda başvurumuzu yaptık. Zor bir konuydu ama süreç ilmek ilmek örüldü. Bursa’da hem kırsal hem de kentsel yerleşim üstün evrensel değerinin, Katar’daki toplantıda 1400 kişi karşısında 2 dakikada en iyi şekilde ispatlanması gerekiyordu. Bütünlük, özgünlük ve üstün evrensel değerler üzerine yaptığımız hazırlığın ve sunumun ardından Bursa’nın UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmesi bizi çok sevindirdi. Çünkü Kültür Bakanlığı’ndan yapılan bildiriye göre eğer bu yıl Bursa listeye giremeseydi ancak 53 yıl sonra başvurunun tekrarı yapılabilecekti” diye konuştu. Prof. Dr. Dostoğlu, “Bu işi hep birlikte başardık” diyerek, Büyükşehir Belediyesi’ne ve kendisine bu süreçte destek olan herkese teşekkür etti.

Bursa Vali Yardımcısı Samet Ercoşkun da çalışmanın önemine değinerek, “Bursa’da kültür ve turizmden sorumlu olarak görev yapıyorum. Bursa’da bu tabloyu yaşamaktan onur duydum. Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe’nin Bursa’da tarihi ayağa kaldıran kişi olarak anılacağına inanıyorum. Başkan Altepe’nin Osmangazi Belediye Başkanlığı sürecinden bu yana, Büyükşehir Belediyesi’ndeki çalışmalarına da bakıldıkça Bursa’nın bugünkü başarısının tesadüf olmadığı açıkça görülüyor. 14 yıllık emeğin sonucu olarak UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmesiyle Bursa’nın Osmanlı kimliğinin tescillendiğini düşünüyorum. Son 1 yıldır Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Bursa’ya ilgisi de arttı. Bundan sonraki süreçte Bursa’nın çıtasının daha da yükseleceğine inanıyorum” diyerek çalışmaya destek ve emek verenleri tebrik etti.

Bursa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (BESOB) Başkanı Arif Tak ile Bursa Tarihi Çarşı ve Hanlar Birliği Başkanı Muhsin Özyıldırım da Büyükşehir Belediyesi’nin çarşıyı gün yüzüne çıkararak Bursa’ya değer katan faaliyetlerinden dolayı Başkan Altepe’ye teşekkür etti. Tak ve Özyıldırım, esnafın Bursa’ya katkı sağlayan çalışmaların her zaman destekçisi olacağını da vurguladı. Toplantıya, Büyükşehir Belediyesi bürokratları, proje çalışanları, konuyla alakalı çalışmaya katkı koyan akademisyenlerin yanı sıra Cumalıkızık Köyü Muhtarı Ahmet Kuş ve bölgeyi temsil eden vatandaşlar ile basın mensupları yoğun ilgi gösterdi.

Bursa’da UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren alanlar ise ‘Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu’nun Doğuşu’ Dünya Miras Alanı, Orhangazi Külliyesi ve çevresini içine alan Hanlar Bölgesi, Hüdavendigar (I. Murad) Külliyesi, Yıldırım (I. Bayezid) Külliyesi, Yeşil (I. Mehmed) Külliyesi, Muradiye (II. Murad) Külliyesi ve Cumalıkızık Köyü olmak üzere altı bileşenden oluşuyor.