Dersim 38 Anıt Mezarı, Hangi Anıtı Çağrıştırdı?

Tunceli'de 17 Kasım'da açılacak Dersim 38 Anıt Mezarı, Berlin'deki Holocaust Anıtı'nı çağrıştırdı.

Tunceli’nin Malazgirt ilçesinde işadamı Dilaren Eren’in öncülüğünde, Tunceli Eğitim ve Kültür Vakfı’nın desteğiyle inşa edilen “Dersim 38 Anıt Mezar” anıtı 17 Kasım’da açılacak. Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Rober Koptaş, “Dersim 38 Anıt Mezarı”nın, 2. Dünya Savaşı’nda hayatını kaybeden Yahudiler’in anısına yapılan “Holocaust Anıtı”na benzerliğine dikkat çekti.

1938 yılında yaşanan acıları sembolize eden anıt mezarın inşa çalışmaları büyük ölçüde tamamlandı.

Mimar Dara Kırmızıtoprak tarafından tasarlanan Anıt Mezar, bölgede 1938 yılında yaşanan isyanların önderlerinden Seyit Rıza’nın idam yıldönümüne denk gelen 17 Kasım’da açılacak.

500 metrekarelik bir kaidenin üzerinde yer alan, 25 metreye 20 metre boyutlarındaki anıt mezar, olaylarda ölen ve yaralananları temsil ediyor.

Malazgirt Belediye Başkanı Tekin Türkel’in proje için yer tahsis ettiğini ve gerekli hukuki altyapıyı sağladığını belirten Dilaver Eren, “Bir daha böyle olaylar yaşanmaması için böyle anıtlar şart. Bu anıtlar, toplumun bu acılarla yüzleşmesini sağlıyor ve toplum barışına katkıda bulunuyor” dedi.

Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Rober Koptaş, mikroblog sitesi twitter’dan Dersim 38 Anıt Mezarı’nın ve Holocaust Anıtı’nın fotoğraflarını paylaşarak, “Dersim 38 Anıtı önemli tabii ama Berlin’deki Holokost Anıtı’na fazla benzemiyor mu?” diye sordu.

Yok edilen Yahudiler’in anısına: Holocaust Anıtı

Holocaust Anıtı, Almanya’nın başkenti Berlin’de, 2. Dünya Savaşı’nda Holocaust’ta hayatını kaybeden Yahudiler’in anısına 10 Mayıs 2005’te açılmıştı.

ABD kökenli bir mimar olan Peter Eisenman ve Birleşik Krallık kökenli bir mühendislik firması olan Buro Happold tarafından tasarlanan anıt, 19.000 metrekarerlik bir alanda 2.711 adet beton bloklardan oluşmakta.

Her biri 2.38 metre uzunluğunda, 0.95 metre genişliğinde ve 0.2 ile 4.8 metre arası değişen yüksekliğe sahip bu stel kütlelerin üzerinde Yahudi medeni kanunu, tören kuralları ve efsanelerini kapsayan dini metinlerden oluşan Talmud’un birer sayfası yer alıyor.

Anıt mezarın tasarımcısı Peter Eisenman’a göre bu tasarımın amacı oldukça rahatsız edici ve kafa karıştırıcı bir ortam yaratmaktadır; böylelikle bu tasarımlar sözde düzenli olan bir sistemin insanlıkla bağının kopmasını simgelemektedir.

1 Nisan 2003’te başlayan Katledilen Avrupalı Yahudiler Anıtı’nın inşaatı 15 Aralık 2004 tarihinde tamamlandı. İkinci Dünya Savaşı’nın bitişinin 60. yılı olan 10 Mayıs 2005’te açılış töreni yapılan bu mekân halkın ziyaretine 12 Mayıs 2005’te açıldı. Tamamlandığı dönemde anıtın inşaatı yaklaşık 25 milyon Euro’ya maloldu.