TMMOB Şehir Plancıları Odası Diyarbakır Hevsel Bahçeleri Çevresinde Ağaç Kesimleri Hakkında bir değerlendirme raporu yayınladı.
Kurumun internet sitesinden yapılan açıkalmada, Dicle Üniversitesi tarafından yapılan ağaç kesimlerinin “kabul edilemez” olduğuna, özellikle Diyarbakır Surları ile birlikte Hevsel Bahçeleri, Dicle Vadisi, Kırklar Dağı gibi alanlarda uygulamalardan kaynaklı oluşabilecek risklere dikkat çekiliyor.
Yayınlanan raporu ekte, açıklamanan tamanını ise açğıda bulabilirsiniz;
“Diyarbakır’da, Dicle Nehri’nin doğu yakasında, korunması gereken sulak alan niteliğine sahip bir bölgede, Dicle Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen 1000’e yakın ağaç, çalılık ve sazlıkların kesimi sonucu oluşan kamuoyu tepkisi ortaya çıkmasa, bölgedeki binlerce başka ağacın kesilmesinin de hedeflediği belirlenen tahribat kamuoyunun tepkisi ve alanda başlatılan direniş ile durdurulmuştur.
Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzaj Alanı olarak UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne önerilmiş olan alanda yapılan ve ağır tahribata neden olan uygulama, hangi gerekçeyle açıklanmaya çalışılırsa çalışılsın kabul edilemez niteliktedir.
Diğer yandan, söz konusu tahribatın bölgenin ekolojik yapısının korunmasını öncelikle savunması gereken Dicle Üniversitesi eliyle yapılmış olması, doğal ve kültürel değerlerimizin talan girişimleri karşısında halkın sahiplenmemesi durumunda ne derece korumasız olduğunu ortaya koymuştur.
Dicle Vadisi içinde yaşanan bu gelişme, başta Hevsel Bahçeleri olmak üzere, Dicle ve çevresindeki doğal yaşamı tehdit eden yapılaşmalar, risk yaratan HES girişimleri, yatakta ve su akışında değişime neden olan kontrolsüz kum ocakları ve atık sudan kaynaklı kirlenme gibi bilinen tehditlere her an yeni risk unsurlarının eklenebileceğini de göstermiştir.
Geçtiğimiz yıl içinde Hevsel Bahçeleri’ni de kapsayacak biçimde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenen ve amacı kamuoyunu ikna edecek biçimde açıklanamayan “Rezerv Yapı Alanı” kararı da alana yönelik bir önemli tehdit olarak varlığını sürdürmektedir.
Dünya ölçeğinde bir değer olan ve UNESCO’nun Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’nde bulunan Diyarbakır Surları ile birlikte Hevsel Bahçeleri, Dicle Vadisi, Kırklar Dağı gibi alanlarda uygulamalardan kaynaklı oluşan riskler, bu alanlarda yapılacak her tür uygulamanın, katılımcı yöntemlerle elde edilmiş bir plan kararına dayanması gerektiğini göstermektedir.
TMMOB Şehir Plancıları Odası olarak konu hakkında bu çerçevede hazırlamış olduğumuz ‘Değerlendirme Raporu’nu kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla açıklamamızın ekinde paylaşırken, Hevsel Bahçeleri çevresinde, Dicle Vadisi’nde Dicle üniversitesi tarafından ağaç kesimleriyle başlatılan tahribatı protesto ediyor, Üniversite yönetimini insanlığa ve doğaya karşı sorumlu davranmaya davet ediyoruz.
Necati Uyar
TMMOB Şehir Plancıları Odası Genel Başkanı”