Dünyayı Değiştiren Çanak Çömlekler Hâlâ Mühürlü

Başbakan Erdoğan'ın 'Çanak çömlek yüzünden gecikti' dediği Marmaray'da asıl geciken kazılar. Dünya tarihini değiştiren buluntularsa risk altında.

İSTANBUL – Marmaray Projesi kapsamında Yenikapı’da 2004 yılında başlayan arkeolojik kazılar neolitik dönem bulgularıyla tüm dünyanın ilgisini çekti. Ancak İstanbul’un tarihini 8500 yıl geriye götüren arkeoloji kazıları “Bütçe bitti” denilerek durdurulmuştu. Ulaştırma Bakanlığı Devlet Limanları ve Hava Meydanları (DLH) tarafından maddi destekle sürdürülen Yenikapı kazılarından çıkan 40 bin eser depolara kapatılarak üzeri mühürlendi. İçlerinde unik (eşsiz) değerde ahşap eserlerin olduğu ve özel ilaçlı sularda bekletilen eserleri Radikal 9 Şubat günü ’40 bin kasa eser ortada kaldı’ başlığı ile duyurmuştu. Ertesi gün Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik gazeteyi arayarak, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ile telefonda konuştuğunu ve Yıldırım’ın ek bütçe verdiği müjdesini vererek arkeolojik kazılara devam edileceğini söyledi. Radikal 10 Şubat günü de ‘Mühürler sökülüyor, kazıya devam’ başlığı ile bu haberi vermişti.

3 Aydır Tık Yok

Bu tarihin üzerinden tam 3 ay geçti. Kazı depolarındaki mühürler çözülmedi, işten çıkarılan arkeologlar geri dönmedi. İstanbul Arkeoloji Müzeleri Başkanlığı’nda devam eden kazılar bir türlü başlamadı. Konservasyonu yapılması gereken ve özel ilaçlı sularda bekletilen gemi donanımları, makaralar, yelken pangaları, halatlar, deri sandaletler, taraklar, fildişi ve kemik neolitik dönem tarihi eserler depolarda öylece kaldı. Müze yetkilileri kazılara başlamak için DLH’nın bütçesini beklediklerini belirterek, kendilerinden istenen tüm bilgi ve belgeleri gönderdiklerini belirtiyor. DLH ise ek bütçe çıktığını ancak ihale şartnamesini tamamlayamadıklarını ve yakın zamanda kazılara başlayacaklarını belirtiyor.

3 aydır eserlerin ne durumda olduğu bilinmiyor. Kaybedilen zaman 29 Ekim’de bitecek olan proje süresine eklenecek mi, o da belli değil. En önemlisi bilimsel verilerin alınması için geçen sürenin nasıl telafi edileceği. Oysa eserlerin laboratuvar ortamında değerlendirilerek buluntuların arkeoloji bilimi açısından önemleri ve İstanbul tarihine kattığı değerin ortaya konması gerekiyor. DLH ile yapılan protokole göre kazı sonuçları tamamlanıncaya kadar ekonomik desteğin verileceği belirtilmişti.