Erbil’de Bir Kentsel Dönüşüm Projesi

4M Mimarlık'ın rggA Architects ile birlikte tasarladığı kentsel dönüşüm projesi "BC Prestige", Erbil'de 280.000 m² alanda inşa edilecek.

Karma kullanımlı bir yapı olacak BC Prestige, talep edilen programı itibari ile lüks konutlar,sosyal alanlar, rekreasyon alanları, ofisler ve ticaret birimleri barındıracak. Erbil’in tam merkezinde tasarlanan bu topoğrafik yapı bloklarında, kent ölçeğinde bir dinamizm sembolü yaratmak ve mevcuttaki alçak katlı yapı stoğundaki yaşam biçimlerinin bu bölgeye kolaylıkla entegre olabilmesini amaçlanıyor.

Proje inşaatının bitiş tarihi olarak 2017 yılı öngörülüyor.

Ofisler projesini şöyle anlatıyor:

“Kuzey Irak’ın Erbil kenti, 1190 sonrasında kent ölçeğinde en okunur biçimde iki kısımda gelişmiş ve kentin dokusu aşağı Erbil’in nehir kıyılarına uzanırken, yukarı Erbil ise kale taraflarında yoğunluk göstermiş. Harita ölçeğinde (yatayda) Erbil’in kentsel gelişimi oldukça net bir biçimde okunurken, kentin hem tarihsel hem de sosyolojik olarak süzgecinden geçen yoğunluktaki 3’er katlı yapılar (dikeyde) şehrin morfolojisini en yalın biçimde gösteriyor.

Biçimsel ve sosyolojik olarak da keskin bir biçimde gelişen ve değişen bu şehir, günümüzde mimarlık üretiminin vazgeçilmez ama sorunsallaştırılan alışveriş merkezlerinden de nasibini almaya başlamış ve sayıca oldukça fazla ”avm” örnekleri belki de şehrin gelişiminin en önemli tetikleyicisi haline geldi. Şehirde sayısal olarak hızla artan ”avm” örneklerinin inşaası halen devam ediyor.

Kentsel dönüşüm projelerinde en temel problem kent içindeki tipoloji, yeşil, rekreasyon ve mevcut yaşam biçiminin sorunsallaştırarak önerilen yeni kurguya entegre edilmesi, yeniden var edilmesi ve belirli ekolojik önermelerin mevcut durumun işleyişini bozmadan kurgulanması. Buradaki mevcut durum ile yeni yapı bloklarının entegrasyonu hiç şüphesiz kentte kendini var eden yaşam biçimi üzerinden değerlendirilebilir. Bu nedenle, hem şehirdeki kullanıcıların hem de yeni yapı bloğundaki kullanıcıların zemin katlarda oluşturulan geçirgen sosyal alanlar ve açıklıklarla kolaylıkla yapıyı deneyimlemesi kaçınılmaz.

BC Prestige konsept projesi, Erbil şehrinin güneydoğusunda Eskan (İskan) bölgesinde 60 metrelik kaleyi saran 4. ringin dışında konumlanıyor. Yoğun 3 katlı konut bloklarının yer aldığı bu bölgede daha önce 3 ada için önerilen 10-15 katlı 41 adet sadece birbirlerini gören, gelişigüzel konumlandırılan ve herhangi bir mimari çözüme ulaşmayan yapının kurgusu değerlendirilerek bu yogunluğun 2 parselde bütüncül ve geçirgen bir dille çözümlenmesi projenin ilk tasarım prensiplerinden biri.

Projenin tasarımında merkezdeki Erbil Kalesi ve kentteki en yoğun yeşil alan olarak tariflenen Martyr Sami Abdul-Rahman Parkı’na olan görüş açıları korundu ve kütlelerin yükselen katları birbirlerinin manzaralarını kesmiyor. Zemin kotundaki yer yer tasarlanan açıklıklar ve bu kotta yer alan ticaret,sosyal ve rekreasyon alanları şehrin içindeki yaya hareketini yoğunluğun içerisine kolaylıkla dahil etmek ve kente dair dinamizmi alçalan-yükselen yeni yapı formu ile bir sembol haline getiriyor.

Toplamda 2500 daire ve görece ikonik ofis kulesi tam anlamıyla dışa dönük, şeffaf ve aralarda oluşturan plazalarla kütleler arasındaki bağı hiç koparmıyor ve geçişleri kolaylaştırıyor. Projenin kümelenerek oluşturduğu daire tipleri yer yer cephe hareketini de maximum çeşitlilikte sağlayabilmesi için belirli katlarda ”yüksek kat bahçeleri” tasarlandı ve böylelikle hem kütlelerin yoğunluğu azaltılarak hem de nefes alma mekanları denilen yüksek boşluklar, yeşil alanların maksimumda tutulduğu mekanlar haline geldi. Yapının topoğrafik formunu yırtarak örtmeye çalışan üst örtü hem kütlelerin üçüncü boyutta sürekliliğini sağlıyor hem de görsel bütünlüğün temel unsuru haline geliyor. Bu topoğrafik görünümlü kütlelerin çatılarının tamamının ”yeşil alan” olarak tariflenmesinin nedeni ise kentte çokça rastlanılmayan yeşil alan ihtiyacına tam anlamıyla karşılık gelmesi.”

BC Prestige, 20+10+X World Architecture Community Awards / 19th Cycle Ödülleri’nde WA ziyaretçi oylarıyla seçilen 10 proje arasına girdi.