“Finansal Krizler Aslında Birer Kentsel Krizdir!”

Kapitalizm, kent, sermaye birikimi ve mekan üzerinden yaptığı okumalar ile literatüre büyük katkılar yapan ünlü İngiliz coğrafyacı, siyasal iktisatçı, sosyal kuramcı ve aktivist David Harvey 9 Haziran'da İstanbul'da.

Bir nevi “Kapital öyle değil böyle okunur” diyen ünlü akademisyen, New York Şehir Üniversitesi’nde (CUNY) verdiği “Kapital’i Okumak” derslerinin yanı sıra, kendi sitesi “davidharvey.org“da yayınladığı videolar ile Kapital’i anlamak isteyenler için açık bir kaynak oluşturmuş. “İnsanların anlayabileceği ve üstünde çalışabileceği, buradan yola çıkarak da kendi siyasi fikirlerini oluşturabileceği bir proje,” diyen Harvey, derslerde aynı zamanda Kapital’e yönelik eleştirel gözlemlerini de sunuyor. Harvey’in çalışmaları Kapital’in mekansal bağlamının eksikliğinden yola çıkarak, sermaye birikimini kentsel mekan üzerinden okumayı desteklediği için günümüz kent ve sosyoloji çalışmaları literatüründe önemli bir yer tutuyor.

Kentsel mekana yoğunlaşan çalışmaları büyük ilgi gören Harvey’nin özellikle “Rebel Cities: From the Right to the City to the Urban Revolution” adlı kitabında bugün dünyada yaşanan finansal krizin “kentsel bir kriz” olduğu belirtiliyor. Yaşananların altında yatanın 1945’den bugüne kapitalizme göre biçimlendirdiğimiz kentleşme modeli olduğu vurgulanıyor. 1945’de Amerika’nın içerisinde bulunduğu bunalımdan banliyöler inşa ederek çıktığını belirten Harvey, bugün gelinen noktada ise bu ivmeyi yakalayamamanın sebebini kentleşme hızının artmasına ve kentsel emilimin hızının azalmasına bağlıyor. Finansal krizleri aşabilme yetisinin giderek düştüğünü belirten Harvey, kentsel mekan ile ekonominin çok kuvvetli bir bağı olduğunu, dolayısıyla güçlü bir ekonomi arzulanıyorsa, sağlam bir kentleşme modelinin şart olduğunu belirtiyor. Sonuç kentleşmenin başta kriz için bir çözüm iken tarihsel süreç boyunca krizin bir yansıması olduğuna geliyor.

Akademisyen, aynı zamanda teorilerini, kapitalizm vb karşıtı eylemlere katılarak, farklı kanallardan da paylaşıyor. Yakın zamanda gerçekleşen London Occupy gösterilerinde eylemcilere destek amacıyla katılan Harvey, yaptığı konuşmada “Bugün burada ‘kamusal alan’ adı verilen bir mekanda bulunuyoruz. Fakat çoğu zaman adına kamusal alan denilen yerlerin çoğuna girmeye iznimiz yok! Çünkü içine insan girince mekanlar kimlik kazanır, güç kazanır, politikleşir!” diyor.

Bilgi Üniversitesi’nde 9 Haziran ve 12 Haziran tarihlerinde düzenlenecek konuşmalarda ise “Kapitalizm Krizi ve Kentsel Mücadele” ve “Sermayenin Sınırları ve Antikapitalist Hareket” başlıkları altında sunum yapacak olan Harvey’in kentsel dönüşüm ve buna karşı mücadeleler ile antikapitalist grev ve eylemlere dair deneyimlerini anlatması bekleniyor.

Şimdiden herkesin gündeminde olan konferanslar için şehir plancıları, sosyologlar, antropologlar, iktisatçılar, mimarlar, kısacası tüm İstanbul heyecanla gün sayıyor. Dünyanın içerisinde bulunduğu konjüktürü ve bu bağlamda kentleri daha yakından tanımak için bizce bu konferansları kaçırmayın!

David Harvey Hakkında Kısaca

1935, İngiltere, Gillingham, Kent doğumlu. 1961’de Cambridge Üniversitesi’nde coğrafya alanında doktorasını tamamladı. Bristol Üniversitesi’ndeki çalışmalarının ardından 1969’da ABD, Baltimore’daki Johns Hopkins Üniversitesi’ne geçti. Çeşitli üniversitelerde dersler ve konferanslar verdiği akademik çalışmaları içinde sayısız makaleye ve çok ses getiren, birçok dile çevrilen kitaplara imza attı. Halen 2001’de çalışmaya başladığı New York Şehir Üniversitesi’nde (CUNY) antropoloji profesörüdür. Harvey’in çalışmalarının en önemli özelliği, Marksist kurama uzamsallık fikrini dahil etmesi, modern coğrafyanın bir disiplin haline gelmesini sağlayan yeni kavram ve yöntemlere öncülük etmesi, dil ve kültür gibi beşeri konulardan zengin bir şekilde yararlanmakla birlikte, analizlerinin odağına her zaman maddi süreçleri yerleştirmesidir. Bu anlamda tarihsel materyalizme coğrafi boyutu soktuğunu söyleyebiliriz.

Animasyonlarla Kapitalizm Krizi

David Harvey’in Occupy London Konuşması