Haliç’e Tüpgeçit Olur Mu?

Haliç'e tüpgeçit' projesi uzmanları böldü. Projenin ekosisteme etkileri tartışılırken 'Silueti bozdu' diye eleştirilen metro geçiş köprüsü de yine gündemde.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın önceki gün açıkladığı Haliç’in altına tüpgeçit projesi, ekosisteme ve yarımada trafiğine etkileri açısından tartışma yaratırken silueti bozduğu gerekçesiyle eleştirilen Haliç Metro Geçiş Köprüsü’nü de tekrar gündeme taşıdı. Seçim çalışmaları kapsamında ‘sürpriz proje’yi ilk kez açıklayan Topbaş, Unkapanı Köprüsü’nün kaldırılarak trafiğin Unkapanı-Kasımpaşa arasında yeraltına alınacağını, ‘hantal köprü’nün kalkmasıyla tarihin yeniden canlanacağını ve Mimar Sinan’ın yaptığı Sokullu Camii ile Saliha Sultan Çeşmesi’nin gün yüzüne çıkacağını öne sürdü. Topbaş, tüpgeçit sayesinde Haliç’in Boğaz ile akıntısının sağlanacağını söyledi. 

‘Baştan öyle planlansaydı’ 

Uzmanlar, metro güzergâhının tüpgeçit yapılacak şekilde planlanabileceğini savunurken köprünün mimarı Hakan Kıran, “Köprünün geçiş hattı 1985’te onaylanmış. Duraklar en baştan Yenikapı-Kabataş olarak planlansaydı tüpgeçit olabilirdi, ancak biz işe girdiğimizde tünel ağızları bitmişti ve Haliç’in altına inilmesi tekniken mümkün değildi” diye konuştu. 
Yıldız Teknik Üniversitesi Ulaştırma Anabilim Dalı’ndan emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Zerrin Bayraktar, “Metro güzergahı en başından beri tüpgeçidi mümkün kılacak şekilde düzenlenmeliydi. Madem Haliç’e tüpgeçit yapacak kapasite vardı, o zaman bu kadar eleştiriye rağmen neden metro geçişi denizin altına alınmadı?” sorusunu yöneltti. 
İTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr Haluk Gerçek de metro güzergâhının önceden düzenlenerek denizin altından geçirilmesinin mümkün olacağını savunarak “Deniz altından geçirmek için geç kalınmış olsa bile daha zarif ve silueti bozmayan bir köprü yapılabilirdi” dedi. 

Mimar Kıran: Fantezi… 

Köprünün mimarı Hakan Kıran ise Taksim ve Şişhane’de istasyon yapılabilmesi için Haliç’te köprünün yeraltına alınmasının mümkün olmadığını savundu. Kıran, “Raylı sistemde en fazla yüzde 4 eğim yapabilirsiniz. Denizin altından Taksim Meydanı’na 115-120 metre çıkacaksınız. Sürekli yüzde 4 eğimle çıksak bile Taksim’e vardığımızda yerin 80 metre altında, Şişhane’deyse 45 metre altında kalıyorsunuz. 80 metre aşağıdan yukarı çıkmak için asansör tüp falan koyulması lazım, bu fantezi” dedi. 
Unkapanı Köprüsü’nün kaldırılması ve Haliç’e tüp geçit projesi de tartışma yarattı. Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cemal Saydam, köprü kaldırılırsa Haliç’in kirlilik sorununun çözüleceğini ancak tüp geçidin son derece maliyetli olduğunu söyledi. Saydam, “Haliç’in tabanının üzerinde 40 metre kirlilik var, onun altından geçirmeleri lazım” diye konuştu. 
Yıldız Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Beyza Üstün ise “Dubalar kalkarsa tertemiz olur deyip geçmek mümkün değil. Bu tüpgeçitle hem kara hem de deniz ekosistemi bir yığın müdahaleyle sıkıntıya sokulacak. Tüp geçit ne kadar derine inecek, nereler dinamitlenecek?” diye konuştu. 
Prof. Dr. Zerrin Bayraktar da “Hem yarımadaya tekerli araç girişi azaltılmaya çalışılıyor, hem de araç geçişini teşvik edecek yeni düzenlemeler yapılıyor” diyerek projeyi eleştirdi.