İKSV’nin Yerel Yönetimlere Kültürel Planlama Raporu: Kalkınmanın Odağına Kültürü Koyalım

İKSV Genel Müdürü Görgün Taner: Bu rapor, yerel yönetimlerin elini güçlendirecek.

İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) kültür politikaları çalışmaları kapsamındaki beşinci raporu ‘Yerel Yönetimler İçin Kültürel Planlama‘ başlığı ile yayımlandı. Kültürü planlama süreçlerine dahil ederken yerel yönetimlere kılavuzluk etmesi amaçlanan rapor, referans belgesi niteliği taşıyor. İKSV Genel Müdürü Görgün Taner, raporu tek cümleyle tanımlıyor:

“Bu rapor, ‘Kültürü kalkınmanın odağına koyalım mı?’ sorusunun cevabını, hep birlikte ve yüksek sesle ‘Evet’ diye verebilmenin cesaretini paylaşan yerel yönetimlerin elini güçlendirmek isteyen bir rapor.”

İKSV Kültür Politikaları Çalışmaları Direktörü Özlem Ece, “Bu raporu yayınlamış olmakla yetinmeyeceğiz. Sahaya da ineceğiz ve isteyen herkese yapılabilecekler, dünya örnekleri, uluslararası bağlantılar konusundaki bütün bilgilerimizi aktaracağız. Bu konuda istekli olan yerel yönetimlere, katkı sağlamak için elimizden geleni yapacağız. Kültürün, yaratıcı kent modeli ve ekonomi üzerindeki güçlü etkisine ek olarak, kentlilerin bir arada yaşamasını sağlayan özelliğiyle planlama süreçlerine dahil edilmesi için çalışacağız” diyor.

Rapor, kentleri planlayan ve kültür politikalarını belirleyen yerel yönetimlere; tüm vatandaşlara açık, kapsayıcı, farklı toplulukları bir araya getiren, yaratıcı kültür alanları ve sürdürülebilir kentler yaratmada yardımcıyı da amaçlıyor.

Rapor, diğer taraftan, sürdürülebilir kalkınma için mahallelerin, semtlerin, ilçelerin ve illerin sahip oldukları kültürel kaynaklarla uyumlu şekilde planlanması ve farklı kültürlerin bir arada yaşayabileceği kentler yaratılması gerektiği fikrinden yola çıkarak, yerel yönetimlere kültür odaklı planlama anlayışının geliştirilmesi için bir yol haritası sunmayı hedefleyerek, dünyadan farklı yerel yönetimlerin sürdürülebilir kentler yaratma yolunda hayata geçirdiği uygulamaları mercek altına alıyor.

‘Beşiktaş, Beyoğlu, Fatih, Kadıköy, Şişli ve Üsküdar…’

Raporda, önerilen kültürel planlama çerçevesi İstanbul gibi küresel bir kente de, daha küçük ölçekteki kent ve ilçelere de hitap ederken, her birinin özgün bağlamında değerlendirilmesi gerektiğinin altı çiziliyor.

Rapor kapsamında gerçekleştirilen araştırmada, kültür ve sanat etkinliklerinin, kültür endüstrilerinin ve kültürel mirasın yoğunlaştığı ilçeler olmaları nedeniyle seçilen Beşiktaş, Beyoğlu, Fatih, Kadıköy, Şişli ve Üsküdar belediyelerinin yanı sıra İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin stratejik planlarının karşılaştırmaları yer alıyor. Karşılaştırmalar, bu belediyelerin stratejik planlarında “kültüre atfedilen anlam ve roller”; “kültür ve kent ilişkisi bağlamında yer alan stratejik hedefler ve göstergelerden örnekler ile ilgili müdürlükler”; “kültürel çeşitlilik, toplumsal cinsiyet, etnik çeşitlilik ve dini inanç özgürlüğü konularının ele alınışı” başlıkları altında yapılıyor.

Raporda ayrıca dünya belediyelerinin üye olduğu Dünya Şehirleri Kültür Forumu adlı iletişim ağının koordinatörü BOP Danışmanlık işbirliğiyle üç farklı kıtadan altı şehir ile (Amsterdam, New York, Seul, Tokyo, Toronto ve Viyana) yapılan anket çalışması da yer alıyor. Bu kentlerin kültürel planlama kavramına yaklaşımı, planlama süreçleri ve bu süreçte karşılarına çıkan zorluklar anlatılıyor.

‘Kültür kent planlama süreçlerine dahil edilmeli’

Kültürel planlama konusundaki yaklaşımları yerel ve uluslararası örneklerden yararlanarak aktaran çalışma, kültürün, yaratıcı kent modeli ve ekonomi üzerindeki güçlü etkisine ek olarak, kentlilerin bir arada yaşamasını sağlayan özelliğiyle planlama süreçlerine dahil edilmesi gerektiğini aktarıyor.

Çalışmalarına 2015 yılında başlanan Yerel Yönetimler İçin Kültürel Planlama raporunu yayıma hazırlayanlar arasında; İKSV Kültür Politikaları Çalışmaları Direktörü Özlem Ece ile aynı bölümden Araştırma Uzmanı Ceren Yartan, Vrije Universiteit Brussel’den R. Gökçe Sanul ve İstanbul Şehir Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eda Ünlü Yücesoy yer alıyor.