‘İnönü Stadı 2014’e yetişemez…’

Radikal'in ulaştığı rapora göre yeni İnönü Stadı'nın 2014'e yetişmesi, hatta yapımına izin çıkması bile güç: "Bölge 8 metre kazıldığında tahliye tünelleri zarar görür ve Dolmabahçe Sarayı'nı sel basar. Saray fore kazıklar çakılırken büyük zarar görür."

Uzun yıllardır İnönü Stadı tartışmaları sürüyor. Yıkılıp yeniden yapılması birkaç kez gündeme gelmesine rağmen Koruma Kurulu ve imar yasaları izin vermediğinden her defasında değiştirilip yeniden gündeme getirildi. Önceki gün Beşiktaş Kulübü’nce açıklanan yeni proje de çok tartışılacağa benziyor. Yerin 8 metre altına inilmesi, altaki tarihi eserlerin varlığı ve stadın yüksekliği tartışmaların başında geliyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı’nın ortaklaşa hazırladığı rapora göre; en büyük tehlike, stadın altında hâlâ faal olan yağmur sularını tahliye tünellerinin yıkılması halinde tarihi Dolmabahçe Sarayı’nın sel felaketi ile karşı karşıya kalacak olması. Ayrıca 8 metre aşağıya inebilmek için çakılacak olan fore kazıkların oluşturduğu sarsıntıdan Dolmabahçe Sarayı’nın büyük zarar göreceği belirtiliyor.

Son proje açıklandı
Beşiktaş Spor Kulübü yeni stadın ayrıntılarını açıkladı. Proje mevcut yerinden 23.50 metre geri çekilerek ve 8 metre aşağı inilerek yapılacak.

Stadın toplam seyirci kapasitesi 40 bin kişi olacak. 2 bin 123 metrekare kapalı restoran alanı, 2 bin 520 metrekare teras restoran alanı, 600 araçlık VIP otoparkı bulunacak. 8 bin 123 metrekare civarında da VIP salonları, catering salonları ve restoranlar yer alacak. Deniz tarafındaki tarihi duvar korunacak. Yeni statta bir de müze bulunacak.

Sarayla birlikte inşa edildi
Eski Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay ”İnönü Stadı’nı yıktırmam, yıkılırsa altından arkeolojik tarihi kalıntılar çıkar” demişti. Bakanlık daha sonra burayla ilgili bir araştırma yaparak rapor hazırladı.

Bakanlık bu rapor doğrultusunda İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü’nü görevlendirerek, jeoradar ve jeofizik teknikleriyle Dolmabahçe Sarayı çevresinde yeraltı ve yerüstündeki kültürel varlıkların tespitinin yapılmasını istedi. İÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Fethi Ahmet Yüksel jeoradar yöntemiyle incelemeler yaptı. Bu incelemelerde Dolmabahçe Sarayı’nın önünden denize dökülen kanalların cadde boyunca devam ettiği ve stadın altına doğru gittiği görüldü.

Bu kanalların halen faal olduğu ve Dolmabahçe Sarayı’nı sel baskınlarından koruduğu belirtildi.

Raporda şöyle deniliyor: ”Sarayın inşası sırasında hem yüksek noktalardaki Taksim, Nişantaşı, Fulya, Ihlamur’dan gelen suların saraya zarar vermeden tahliye edilip denize ulaştırılması hem de saray zemininin havalandırılması amaçlı yeraltı tünelleri yapılmıştır. Bu tüneller 80 santimetre ile 6 metre çapında farklı ebatlardadır. En büyüğü olan 6 metre genişliğinde, 3 metre yüksekliğindeki tünel Nişantaşı-Maçka istikametinden gelip, İnönü Stadyumu altından geçerek Dolmabahçe Saat Kulesi ile Valide Sultan Camii arasından denize kavuşan tüneldir. İnönü Stadı’nın kapısının önünden girilen bu büyük tünelin girişinin üzeri asfalt ile kaplanmış olduğundan girilmesi mümkün olamamaktadır. Tünelin kısmi olarak görülebildiği tek nokta ‘saat kulesinin’ önündeki otoparkın zeminindeki 1 m x 1 m ebadındaki mazgaldan görülen kısmıdır. Saray içindeki diğer tünellerin kapakları mevcut olduğundan gerekli durumlarda girilmesi mümkün olabilmektedir. Ancak buralardaki su seviyesi de oldukça yüksektir.”

Bundan sonra ne olacak?
Beşiktaş Kulübü hazırlanan projeyi 3 Nol’u Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’na sunacak. Kurul projeyi hem 2863 Sayılı Kültür Varlıklarını Koruma Yasası çerçevesinde hem de 2960 sayılı Boğaziçi Yasası açısından değerlendirecek. 2863 Sayılı Yasa’ya göre dehlizlerin kültür varlığı olup olmadığının yanı sıra tarihi eser statüsündeki tescilli Dolmabahçe Sarayı’na vereceği zararlar tartışılacak. Ayrıca kurulun tartışması beklenen sorunlardan biri de 8 metre derine inebilmek için çakılacak fore kazıkların tarihi binada uyandıracağı etki olacak.

Daha önce sarayın Beşiktaş tarafından tütün deposu yapılırken çakılan kazıklar çatlamalara neden olmuştu. 2960 Sayılı Boğaziçi Yasası açısından da öngörünüm alanında kalan yeni stadın yüksekliği de kurulun en çok tartışacağı meselelerden biri olacak. Her ne kadar dağıtılan projede deniz tarafından çekilen fotoğraflarda bu etkinin en aza indirildiği izlenimi verilse de çatı örtüsü sarayın üzerinde farklı bir görünüm oluşturuyor.

Ortada bir ‘onay’ yok
Beşiktaş Kulübü stadı şehri içinden başka yere taşımak istemiyor. Buna öncelikle taraftar grubu olan Çarşı karşı çıkıyor. Sirkeci-1. Boğaz Köprüsü arasında, karşıya geçiş güzergâhı üzerinde bulunan stadın, maç günlerinde İstanbul trafiğini etkilediği bilinen bir gerçek. Koltuk sayısı bugünkünün iki katı olacak yeni stat ise altyapı açısından da büyük sıkıntılara neden olacak. Trafik keşmekeşinin yanı sıra 40 bini aşkın kişinin aynı anda stattan çıkması da mümkün görünmüyor.

Fikret Orman, mayıs ayında stadın yıkım çalışmalarına başlanılacağını ve 2014 Ekim ayında açılış olacağını duyurdu. Henüz yeni stadın restorasyon, restitüsyon ve röleve projeleri 3 Nolu Koruma Kurulu’na ulaşmış bile değil. Kamuoyunda tartışılan bir projenin jet hızıyla geçirilip onay verilmesi tepkilere neden olacağından kurulun değerlendirmesini tamamlamasının 6 ayı bulabileceği belirtiliyor. Bu durumda da stadın 2014 sezonuna yetişmesi imkânsız gibi…