İstanbul 3. kez katlediliyor

3. Köprü Yerine Yaşam Platformu, Ankara'da yapılacak Boğaz'a 3. Köprü ve Kuzey Marmara Otoyolu ihalesi öncesi protesto çağrısı yaptı.

Ankara’da Karayolları Genel Müdürlüğü’nde yapılacak ihaleyi protesto edecek Platform, tüm 3. Köprü karşıtlarını bir araya gelerek protestoya katılmaya çağırdı. Yapılan çağrıda, “Cinayetin ihalesi 10 Ocak’ta. 3. Rant köprüsüne karşı İstanbul’u ve yaşamı savunmak için 10 Ocak’ta Ankara’dayız.” denildi. Başbakan Erdoğan’ın İstanbul Belediye Başkanı iken 3. Köprü için sarf ettiği , “”İstanbul’a karşı cinayet” sözü de çağrıda hatırlatıldı. Platform, taleplerini de çağrının sonuna ekledi: “Bizim teklifimiz çok açık: İnsanca bir yaşam, yaşanabilir bir İstanbul için köprü değil orman, köprü değil su, köprü değil toplu ulaşım istiyoruz.” AKP döneminde nereden geçeceğinden, güzergâhlarına, ihale sürecinden, maliyetine kadar tartışılan İstanbul’a 3. köprüye neden karşı çıkılması gerektiğini gelin 10 soruda hatırlayalım…

1- Boğaz’a köprü İstanbul’un iki yakası arasındaki trafik sorununu çözer mi?!

İstanbul’un ilk boğaz köprüsü 1973’te, ikincisi 1988’de açıldı. O zaman gösterilen gerekçeler, iki kıta arasındaki ulaşımı kolaylaştırmak ve trafik sorununu çözmekti. Ama sorun daha da içinden çıkılmaz hale geldi. Çünkü köprüler trafiği azaltmıyor, aksine kendi trafiklerini yaratıyor.

2- Yeni köprünün iki yaka arasından transit trafiğini geçirerek, İstanbul trafiğini rahatlatacağı söyleniyor!

Doğru değil. Çünkü 3. Boğaz köprüsünün yapımına gerekçe gösterilen transit trafiğin boğaz geçişlerindeki payı sadece yüzde 2-3.

3-Köprülerin oluşturduğu bunaltıcı trafiğin nedeni nedir?

Kentte toplu taşımacılığa gereken önemin verilmemesi. Dolayısıyla köprüler, insanların değil, araçların karşıdan karşıya geçişlerine hizmet ediyor. Özel araçların yarattığı trafik sıkışıklığını karşılamak için İstanbul Boğazı’na 2020 yılında 7 köprü, 2040 yılında 70 köprü yapılması gerek!

4- Boğaz’da karşıdan karşıya geçmenin en kolay yolu karayolu odaklı ulaşım/boğaz köprüleri mi?

İstanbul, ortasından büyük bir su yolu geçen bir deniz kenti. Böyle bir kentte, özellikle boğaz geçişlerinde deniz, toplu ulaşım için başta gelen hızlı, etkin ve düşük maliyetli seçeneklerden birisi.

5- İstanbul gibi 15 milyonluk bir kentte, ulaşım sorununu çözmek için köprünün alternatifi ne?

İki yaka arasında daha dengeli bir nüfus dağılımı yaratılmalıdır. İnşasına başlanan raylı geçişin bir an önce hizmete geçirilmesi sağlanmalı. Köprüler üzerindeki karayolu toplu taşımacılığının kalitesi arttırılarak özel araç kullanımını caydırıcı tedbirler alınmalıdır.

6- 3. Köprü sadece Sarıyer ve Beykoz ilçelerinde yaşayanları mı etkileyecek?

Boğaz köprüleri İstanbul’un plansız ve sağlıksız biçimde kuzeye doğru genişlemesini teşvik ederek planlanmamış nüfus artışına neden olacak. Çarpık nüfus dağılımı ve plansız arazi kullanımı, kentin yaşam damarları olan ormanlar ve su kaynaklarının yok edilmesiyle ve kentte yaşayanların tümünün yaşam koşullarını bozulmasıyla sonuçlanacak. 3. Köprü bu çarpık gelişmeyi daha da hızlandıracak. Daha şimdiden köprü güzergâhı üzerindeki araziler el değiştirerek büyük sermaye grupları tarafından satın alınmaktadır.

7- 3. Köprü’nün rantından kim nemalanacak?

Büyük inşaat şirketleri, arazi spekülatörleri, bankalar, petrol devleri, otomotiv şirketleri… 3. Köprü’nün bağlantısı olan Kuzey Marmara otoyolu projesinin yüzde 12’lik bölümünü aslında orman olan ve 2-B olarak anılan arazilerinden oluşuyor.

8- 3. Köprü İstanbul’da yaşayan insanların yaşamını nasıl etkileyecek?

3. Köprü kentin kuzeyinde yoğunlaşan son doğal yaşam alanları üzerinde geri dönülemez yıkıcı sonuçlar yaratacak. Sadece köprünün yapımı sırasında, 2 milyon ağaç kesilecek. İstanbul’un su sorunu daha da ağırlaşacak; geçimini ormandan sağlayan çok sayıda orman köylüsü yoksullaşacak; hava kirliliği artacak ve yaban hayatı daha da tahrip olacak.

9- 3. Köprü sadece İstanbul’u mu etkileyecek?

Doğa ve insanlar üzerinde yıkıcı sonuçlar yaratacak bir karar olan 3.Köprü projesinin yapımı için 6 milyar dolarlık bir maliyet biçiliyor. İktidarın otoyolları ve boğaz köprülerini özelleştirme planlarıyla birlikte ele alındığında, 3. Köprü halktan toplanan vergilerin ve kamusal kaynakların talan edilmesi demek. 3. Köprü, Marmara bölgesinin tamamını etkileyecek olan Kuzey Otoyolu projesinin bir parçası.

10- 3. Köprüyü savunan tek bir bilim insanı var mı?

Bugüne kadar hiçbir bilim insanı, bilimsel kurum ya da meslek örgütü, 3. Köprü’nün İstanbul için bir ihtiyaç olduğunu savunmadı. Aksine 3. Köprü’nün İstanbul’a vereceği zararlar bilimsel açıdan kanıtlandı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde çalışan bilim insanları ve mühendisler tarafından hazırlanan kentleşme planında bile, 3. Köprü kente karşı bir tehdit olarak belirlendi.

NE OLMUŞTU!

Köprü’nün 29 Ekim 1973’te, Cumhuriyet’in 50 yıl anıtı olarak hizmete girmesinden itibaren Boğaz’a köprü her zaman tartışılan gündemlerden biri oldu. İlk köprüden birkaç yıl sonra 2. Köprü gündeme geldi. İkinci Köprü’nün kullanıma açıldığı 1988 yılından yine kısa bir süre sonra 3. Köprü tartışmaları başlamıştı. 3. Köprü’yü kamuoyunun önüne ilk kez bir proje olarak çıkaran Bedrettin Dalan’dan sonra, İstanbul Büyükşehir Belediye başkanlarının 3. Köprü’ye karşı tavır sergiledikleri; bunu çeşitli vesilelerle ifade ederek, tüp geçişten yana tavır aldıkları biliniyor. Şimdi Başbakan olan Recep Tayip Erdoğan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı yaptığı dönemde, 3. Köprü’ye sıcak bakmadığını belirtmiş, Boğaz’dan geçişe köklü bir çözüm getirmek için tüp geçişin takipçisi olacağını ifade etmişti. Ancak Erdoğan ve AKP döneminde de Boğaz’a köprü tartışmaları bitmedi. Başbakan Erdoğan ve Bakanlar katıldıkları davetlerde ve açıklamalarında 3. Köprü’ye methiyeler düzdü. Gerçekleşecek ihale, siyasette ‘Dün dündür, bugün bugündür’ anlayışının devam ettiğini gösteriyor.