İstanbul’un camileri alarm verdi

İstanbul'daki tarihi camilerin 'restorasyon'u sürerken 3 bin camiden 300'ünün olası depremde çökeceği ortaya çıktı. Riskli camilerin 34'ü tarihi yapı.

İstanbul da çökme riski taşıdığı belirtilen camilerin arasında kentin en işlek bölgelerinden Eminönü nde yer alan Yeni Cami de var.

İstanbul Aydın Üniversitesi Afet Araştırma Merkezi’nin (AFAM) Avrupa Birliği fonlarıyla gerçekleştirdiği İstanbul Risk Planı başlıklı araştırma, İstanbul’daki camilerin vahim durumunu ortaya çıkardı. AFAM Müdürü Yrd. Doç. Dr. Kubilay Kaptan, Radikal ‘e yaptığı açıklamada “İstanbul’daki toplam cami sayısı 3 binden fazla. 270 de tarihi cami var. Risk altındaki yapıları incelemek üzere Avrupa Birliği kapsamındaki bir projeyi sürdürüyoruz. Pek çok verinin yanı sıra 3 bin camiden depremler nedeniyle yüzde 10’unun tamamen göçme riski altında olduğunu gördük” dedi.

İstanbul’daki tarihi 270 tarihi camiden yüzde 12’sinin (34) 7.5’lik olası İstanbul depremi sırasında göçme riski altında olduğunu söyleyen Yrd. Doç. Dr. Kaptan, yaklaşık 90 caminin ise orta veya ağır hasar riski taşıdığını belirtti.

Kaptan özellikle Tarihi Yarımada’dakilerin yüksek risk taşıdığını vurguladı: “Fatih-Eminönü, imar planları yapılmış ilçeler olmakla birlikte bulundurdukları tarihi miras ve eski yapı stoku nedeniyle koruma amaçlı imar planı yapılmamış ilçelerdir ve buralarda risk çok fazladır. Bu iki ilçenin dışında, Beyazıt ve Çemberlitaş bölgesi ile Haliç kıyıları arasında kalan yerler. Beyazıt- Aksaray-Saraçhane arasındaki alan, Haliç kıyısı deprem sırasında yoğun hasar yaşanacak yerler içindedir. Anadolu yakasında da Üsküdar-Beykoz boğaz hattı risk altındadır” diye konuştu.

Yeni dönem camilerin ise yalnız İstanbul değil tüm Türkiye ‘de özellikle son 40 yılda özensiz bir şekilde yapıldığını ifade eden Kaptan, “Kontrolsüz, projesiz ve denetimsiz yapılan camiler çok fazla. Çünkü kıt kanaat imkânlarla yapılmaktadır. Bu durumdaki pek çok cami, yakında yapılmış veya tanıdık bir yerden alınan bir projenin kalfa tarafından yapılacak arsaya ufak değişikliklerle uygulanmasıyla yapılıyor” dedi.

‘Restorasyon başka güçlendirme başka’
Restorasyonu depreme karşı güçlendirme ile karıştırmamak gerektiğini kaydeden AFAM Müdürü Yrd. Doç. Dr. Kubilay Kaptan, “Bu kapsamda bakıldığında güçlendirilen cami sayısı çok az. İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi 23 büyük caminin güçlendirme çalışmaları için karar verdi; ama proje kapsamında nasıl bir ilerleme sağlandı bilemiyorum” diye konuştu. “Camilerin korunması için bir an önce tarihi yapı envanteri ve nüfus verileri daha doğru hale getirilmeli. Koruma amaçlı imar planı etkin olarak uygulanmalıdır” diyen Kaptan, geçmişte, bazı tarihi yapıların yanlış çözümler ve uygulamalarla tahrip edildiğini de söyledi.
İstanbul’da beklenen büyük depremin Ayasofya’da ciddi hasara yol açacak gerilme seviyeye ulaşabileceğini belirten Kaptan “Ayasofya’da göçme tehlikesi olmasa da kubbesinin çökmesi riski var” dedi.

Yoğun rİsk altında olan tarİhİ YAPILAR
Sultanahmet Camii, Yeni Camii, Haseki Külliyesi, İmrahor Camii, İskender Paşa Camii, İsmail Ağa Camii, İvaz Efendi Camii, Laleli Camii, Kocamustafapaşa Sümbül Efendi Camii, Rüstem Paşa Camii, Zeynep Sultan Camii, Sinan Paşa Camii, Teşvikiye Camii, Nusretiye Camii, Ayasofya Müzesi

HANGİLERİ GÜÇLENDİRİLDİ
Fatih Camii, Süleymaniye Camii, Kurfalı Merkez Camii, Paşa Camii, Osman Ağa Camii