Galatasaray'daki Yapı Kredi Kültür'ün dış cephesine yerleştirilen 'Aktif Strüktürler' enstalasyonu, İstiklal'in tüm seslerini görselleştiriyor.
Yapı Kredi Kültür Merkezi’nin dış cephesindeki enstalasyon 13 Kasım’a kadar görülebilir.
Bekliyoruz. Hava yeterince kararınca Yapı Kredi Kültür Merkezi alışılmadık bir sanat etkinliğine sahne olacak. İstiklal Caddesi’nde yürüyenleri bir anlık ferahlığa kavuşturan Galatasaray Meydanı’na bakan binanın ön cephesini tamamen kaplayan ve uzaktan bakılınca kâğıda benzeyen bir malzeme var. Dalgalanıyor. Önünden geçen bir daha dönüp bakıyor. Binaya ‘paketlenmiş’ hissi veren şey ‘Aktif Strüktürler v1.1: Akustik Formasyon’ sergisi.
Saatler 20.30’u gösterdiğinde, önce kalp grafisine benzeyen bir çizelge vuruyor yüzeye. Arkasına karışık sesleri alarak. Sesin ritmi yükseliyor, alçalıyor, hızlanıyor… Ritmi giderek yükselen seslerin arasından tramvayın gelişi, insan uğultuları seçiliyor. En dikkat çekeni, İstanbul’la özdeşleşmiş Akbil sesi: Dııı-dıttt.
Seslerle birlikte yüzeye yansıyan görüntü renkleniyor, çoğalıyor, azalıyor. Sesin arttığı yerlerde bombeleniyor. İstiklal’de duyulan sesleri görselliğe aktararak devasa bir alan üzerinde sergileyen çalışmanın yaratıcısı sanatçı Refik Anadol ile mimar Alper Derinboğaz.
Dört boyutlu algı
Refik Anadol çalışmanın ‘dört boyutlu’ olduğunu anlatıyor; “Kayıtlardan elde ettiğimiz kompozisyonla beraber altı dakikalık bir performans tasarladık. Yeni teknolojilerle beraber var olan objelerin daha başka olduğunu söylemek istiyoruz. Algımız dört boyutlu hale geldi. İzleyici altışar dakikalık bir deneyime davetli.”
Bir buçuk ay boyunca yapılan çalışmanın ardından hazırlanan sergi için 15-16-17 Ağustos’ta yapılan ses kayıtları kullanılmış. Özellikle Galatasaray Meydanı’nın seçilmesinin bir nedeni var, seslerin daha yalın alındığı bir yer oluşu. Çalışmayı YKKM’ye uyarlayan mimar Alper Derinboğaz’a göre burası ‘herkesin sahiplendiği’ bir mekân. “Burada kamusal bir yerleştirme yapmanın kentsel bir deneyim olarak etkisi çok olacaktır. Mimar olarak bizim bunu denememiz o kadar kolay değil” diyen Derinboğaz, çalışma sırasında yüzeyde belli kodlar kullanarak işin bu kadar geniş bir alana uygulanmasını sağlamış. Sergi, 13 Kasım’a kadar sürecek.
‘Buradaki kentin sesi’
Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Genel Müdürü Tülay Güngen “Bu sergide bilimle sanatın birleştiği bir noktadan bahsediyoruz” diyor ve ekliyor: “Burası hep yeniliklere açık olmuş, farklı disiplinlerden yenilikleri ortaya koymuştur. Bu deney, kent boyutunda bir deney. Deneysel olmaktan çekinmiyoruz.”