İzmir’de Mulaj Arkeopark açıldı

İzmir'in Menderes ilçesindeki antik Klaros Bilicilik (Kehanet) Merkezi'nde çıkarılan eserlerin orjinaline uygun kopyalarının (mulaj) sergileneceği arkeopark törenle açıldı.

İzmir Valisi Cahit Kıraç, Klaros Bilicilik Merkezi Mulaj Arkeoparkı’nın açılışı dolasıyla Klaros ören yerinde düzenlenen törende yaptığı konuşmada, Türkiye ve İzmir’in kültür cenneti olduğunu, tarihin derinliklerinde çeşitli medeniyetlerce üretilen eserlerin dünya uygarlığına tanıtılması gerektiğini söyledi.

Klaros ören yeri kazılarının yaklaşık 100 yıl önce başladığını ve bir süredir Türk kazı ekibince sürdürüldüğünü ifade eden Vali Kıraç, İzmir’de 21 kazının sürdüğünü, Bergama, Efes, Aliağa’daki kazıların yabancılar tarafından, diğerlerinin ise Türk kazı ekipleri tarafından yürütüldüğünü kaydetti.
Vali Kıraç, konuşmasını şöyle sürdürdü:

”Klaros’ta 100 yıl önce başlanan kazılarda ören yerinin yüzde 15’ler seviyesindeki bölümünün gün yüzüne çıkarılması nedeniyle şikayetim var. Kazıların biran önce tamamlanmasını bekliyorum. Kültür ve Turizm Bakanımız bu konulara çok duyarlı. İzmir Ticaret Odası Agora ve Smyrna kazılarına destek veriyor. İZKA da bir çok alanda önemli destekler sağlayarak, İzmir ekonomisine katkı veriyor. 210 binin üzerinde arkeolojik eser depolarda duruyor. Buradan Ege Uygarlıklar Müzesi ihtiyacımızı bir kez daha dile getirmek istiyorum.”

Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Candeğer Yılmaz da Klaros Mulaj Arkeopark Pojesi’nin, üniversite, yerel idare ve vilayetin birlikte gerçekleştirdiği örnek bir proje olduğunu söyledi.

Türkiye’de arkeolojinin gereken ilgiyi görmediğini savunan Prof.Dr. Yılmaz, ”Arkeoloji mezar kazıcılığı değil, rehber anlamda bir bilim dalıdır. Geçmişi öğreterek geleceği şekillendirmektir. Arkeolojiyi yaşayan, yaşayarak öğreten bir hale dönüştürmeliyiz. Eserleri müzelerde camın ardında değil, gerçek ortamında sergilemeliyiz. Turisti kaldıkları otel odalarından çıkarıp, Türkiye’nin her noktasına götürmedikçe, kültürümüzü öğretmedikçe hedeflerimize ulaşamayacağımızı düşünüyorum” dedi.

Menderes Kaymakamı Tahsin Kurtbeyoğlu arkeopark projesinin 17 Temmuz 2010’da uygulamaya konulduğunu ve 305 bin liraya mal olduğunu, maliyetin yüzde 75’inin İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA), yüzde 25’inin ise kaymakamlık bütçesinden karşılandığını belirtti.
Klaros’un önemli bir ören alanı olduğunu, görsel algılama ve çevre düzenlemesi açısından iyileştirmeler yapıldığını anlatan Kurtbeyoğlu, proje kapsamında 13 eserin mulajının arkeoparkta sergilendiğini söyledi.

Kazı Başkanı Prof.Dr. Nuran Şahin ise Klaros Mulaj Arkeopark Projesiyle Türkiye’de bir ilki gerçekleştirdiklerini, kazılarda bulunan ve müzelerde sergilenen eserlerin örneklerini kopyalayarak ören alanında sergilediklerini belirtti.

Klaros Bilicilik Merkezi
Antik yazılara göre, Klaros Bilicilik Merkezi, Delphoi Apollonun buyruğuyla MÖ 13. yüzyılda kuruldu. Göçmen kızı olan ve dönemin kahini Manto’nun gözyaşları, merkezinin ortasından geçen su kaynağını oluşmuş. Manto’nun kahinlik görevi, daha sonra oğlu Mopsos’a geçmiş ve merkez bu dönemde ünlenmiştir. Kutsal sayılan bu merkeze ilk kişisel başvuru Smyrna’yı fetheden Büyük İskender tarafından yapılmış ve merkezdeki kahinin yorumuyla bugünkü Kadifekale’de yeni kent kurulmuştur.

Mendere ilçesi Ahmetbeyli Vadisi’nde Kolophon ve Notion antik kentleri yakınındaki Klaros Bilicilik Merkezi, dünyanın en eski kehanet merkezi olarak biliniyor. Alandaki ilk kazı çalışmalarına 1904 yılında başlanmış, daha sonra 1950-1961, 1988-1997 yılları arasında kazılar devam etmiş. Kazılara son olarak Türk kazı ekibince 2001’de tekrar başlanmış, 2010’da alanın ”Mulaj Arkeopark” alanına dönüştürülmesi kararlaştırılmış ve bu çalışmalar da Menderes Kaymakamlığı ve Ege Üniversitesi iş birliğinde, İZKA desteğiyle gerçekleştirilmişti.