İzmir’e “tarihi” dokunuş

İzmir Büyükşehir Belediyesi, Kadifekale'deki gecekondular arasına sıkışıp kalan 16 bin kişilik Antik Roma Tiyatrosu'nu gün yüzüne çıkarabilmek için bölgede kamulaştırma çalışmalarına başladı. Bu hamle, İzmir turizmine büyük ivme kazandıracak.

8500 yıllık tarihi ile önemli medeniyetlere ev sahipliği yapan İzmir’de, antik mirasın gün yüzüne çıkarılması için yapılan çalışmalarda büyük bir adım daha atıldı. Kadifekale’de gecekondular arasına sıkışıp kalan Antik Roma Tiyatrosu’nun gün yüzüne çıkarılması için kamulaştırma çalışmaları başladı. Yaklaşık 12 bin 972 metrekarelik alan üzerinde bulunan 164 adet parselin kamulaştırılması kararını alan Büyükşehir Belediyesi, bugüne kadar 4 bin metrekarelik alanın tapusunu aldı. Büyükşehir Belediyesi, bu tapular için 3 milyon 755 bin 299 TL kamulaştırma bedeli ödedi. Bölgedeki tüm yapıların kamulaştırılmasının ardından Büyükşehir Belediyesi tarafından yıkım çalışmaları gerçekleştirilecek ve Antik Tiyatro’yu gün yüzüne çıkaracak çalışmalar tam olarak başlayacak.

Süreç nasıl işledi?

Proje kapsamında, arkeolojik yüzey araştırması yapılarak tiyatroya ve sur duvarlarına ait antik arkeolojik mimari kalıntılar ile Antik Tiyatro’nun gerçek yeri tam olarak tespit edildi. İzmir 1 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na sunulan “Antik Tiyatro ve Kadifekale 1.derece arkeolojik sit alanının genişlemesi” önerisi Kurul tarafından kabul edildi ve tiyatro ile Kadifekale’nin 1. derece arkeolojik sit alanı genişledi.

Sit sınırlarının değişmesi sonucunda, Antik Tiyatro alanında bilimsel kazı çalışmalarının yapılabilmesi, Kadifekale ve Antik Tiyatro’nun kente ve kentliye kazandırılması amacıyla 1/5000 ölçekli İzmir Konak Kemeraltı ve Çevresi Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı Revizyonu ve 1/1000 ölçekli Kadifekale – Tiyatro ve Çevresi Koruma Amaçlı İmar Planı hazırlandı. Ayrıca bölgede yaşayan vatandaşların bilgilendirilmesi, katılımı ve görüşlerini almak için iki toplantı düzenlendi.

İzmir 1 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ve Büyükşehir Belediye Meclisi’nin kararları çerçevesinde onaylanan “Kadifekale-Antik Tiyatro ve Çevresi Koruma Amaçlı İmar Planı”nda kamulaştırmalar için gerekli olan son büyük adım da atıldı. 1/1000 ölçekli uygulama amaçlı imar planı, Antik Roma Tiyatro alanı olarak belirlenen alanda kalan zemin ve zemin üstü kamulaştırmaların yapılabilmesi için “7. Beş Yıllık İmar Programı”na dahil edildi. Bu kararın alınması ile birlikte alandaki kamulaştırmaların önü açılmış oldu.

1/1000 ölçekli Kadifekale-Tiyatro ve Çevresi Koruma Amaçlı İmar Planı doğrultusunda oluşturulacak tüm projelerin hazırlanması ve uygulaması, halen İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin denetiminde sürdürülüyor.

16 bin kişi kapasiteli

Kadifekale’deki antik tiyatro ile ilgili en ayrıntılı bilgi, 1917 – 1918 yıllarında Otto Berg ve Otto Walter’ın araştırmalarında ve araştırmalarına yönelik hazırladıkları plan ve kesitlerde bulunuyor. 16 bin kişi kapasiteli olduğu düşünülen tiyatronun kalıntılarının Roma dönemi özellikleri taşıdığı, pek çok araştırmacının ilettiği de bu bilgiler arasında yer alıyor.

Eski kaynaklarda, Erken Hıristiyanlık yani Roma İmparatorluğu’nun paganizm döneminde İzmirli St. Polikarp’ın bu tiyatroda öldürüldüğü ve tiyatronun tarihin trajik sahnelerine şahitlik ettiği öne sürülüyor.