Ekonomi Gazetecileri Derneği (EGD) tarafından İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sütlüce Tanıtım Merkezinde düzenlenen toplantıda ekonomi muhabirleriyle bir araya gelen Başkan Topbaş, İstanbul üzerine planlarını anlattı.
Başkan Topbaş, göreve geldiklerinden buyana 8 yılda 46 milyar lira yatırım yaptıklarını, bunun 22 milyar lirasının ulaşımla ilgili olduğunu söyledi.
Büyükşehir Belediyesinin 19,5 milyar lira olan konsolide bütçesi içinde yatırımlara 7,5 milyar lira ayrıldığını belirten Başkan Topbaş, “Bir yılda yaptığımız yatırımların toplamı tüm bakanlıklar, resmi kurumlar, özel idareler ve belediyelerin yaptığı tüm yatırımların yüzde 26’sını biz yapıyoruz. Bu kente önemli bir ekonomik hareketlilik sağlıyor. Türkiye ekonomisinin yüzde 43’ü, sanayinin yüzde 35’i, ihracatın yüzde 60’ı, ithalatın yüzde 65’i İstanbul’da. İstanbul dünyaya karşı sorumlu. Bizim ortaya koyduğumuz performans diğer kentleri de etkiliyor'” dedi.
İETT arazisinin satışından elde edilen 1 milyar 156 milyon liranın açılan dava süreci ve ihalenin iptal olması nedeniyle belediyenin kasasına girmediği için o dönemde kısa dönemli borçlanmalar gerçekleştirmek zorunda kaldıklarını anlatan Başkan Topbaş şöyle devam etti: “Dikkatli gidiyoruz. Yatırımları durdurmuyoruz. Frene bassak ülke sarsılır. Yatırımlar devam ediyor. Hak edişleri 8-9 ay sonra öderken, 300 milyon lira para geldi. ‘Küçük müteahhitler başta olmak üzere hemen ödeyin’ dedik. ‘Bu para piyasaya girmeli’ dedim. Bu parayı dağıttık. Gerçekten piyasada bir hareketlilik yaşandı. Bu çok önemli. Bir belediye başkanı rutin belediyecilik işleri değil, bir iş adamı mantığında düşünmek, her alanda olmak zorunda. Şu anda müteahhitlere 1 ayın altında zaman içinde paralarını ödüyoruz. Şu anda gayet iyiyiz, sıkıntı yok. Bütçeyi yüzde 98 oranında realize ediyoruz. Yaptığımız yatırımlarla 100 binin üzerinde kalıcı istihdam oluşturduk.”
İETT’nin Levent’teki arazisinin satışını yargıya taşıyanların büyük zarar verdiğini dile getiren Başkan Topbaş, bu davayı tekrar yargıya götürdüklerini ve davanın kendi lehlerine sonuçlandığını belirtti. Başkan Topbaş şöyle devam etti: ”6 yıl sonra yasa bize bu hakkımızı iade etti. Ama para kasaya gelmedi, gecikti. Biz bundan dolayı kısa vadeli borçlanmalar yapmak zorunda kaldık. Sistemdeki sıkıntıları aşmak ve yapılan ihaleleri aşmak adına… Takriben belki 300-400 milyon lira faiz ödedik bunlar yüzünden. Bu kente yaptıkları haksızlık. Milletin cebinden bu paralar çıkmak zorunda kaldı. Yapılan ihaleler işler var. 1 milyar 156 milyon lira kasaya girmediği için 2006’da bizim kayıplarımız paranın değer kaybı faiz kaybını hesaplamıyoruz. Bunu yapanlar yanlarına kar kaldı. Bir A4 kağıdına yazdıkları dilekçenin bu kente kaybettirdiğidir bu. Bu parayı zamanında kasamıza alsaydık, bugün ulaşım sistemlerinde çok daha fazla mesafe almış olacaktık. Yeniden ihale açacağız. Aynı plan, neydi o proje aynısı tekrar ihaleye çıkacak. Hazırlık yapıyoruz. Daha düşük satmayız. Kaybettiklerimizi da almamız lazım.”
Başkan Topbaş, İGDAŞ’ın satışıyla ilgili hazırlıkların olduğunu ifade ederek, Ankara Gaz’ın satışını beklediklerini söyledi. “Biz bunu satmış olmak için satmak istemiyoruz” diyen Başkan Topbaş, “Beklediğimiz rakamın olması gerekir. Şartları iyi kollamamız gerekiyor. Onun için şartlar takip ediliyor, iyi duruma geldiği zaman değerlendireceğiz” dedi.
Dış borçlar konusuna da değinen Başkan Topbaş, bunun ciddi rakam olmadığını, 2012 bütçesinde yüzde 10 dış borçlanma hakkı bulunduğunu, Üsküdar Ümraniye hattı ile ilgili 500 milyon avroluk kredinin kullanıldığını belirtti.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı çalışmasına da değinen Başkan Topbaş şöyle devam etti: “Belediyenin tüm gayrimenkullerini bir çatı altında toplayıp değer oluşturmak ve halka açmak istiyoruz. İyi bir rakam olacağına inanıyoruz. Bunun hazırlıklarını yapıyoruz. Sizin adınıza bu şehri yöneten olarak kendi değerlerini kendi içinde üretmeye ve değerini artırmaya çalışıyoruz.”
Sağlık AŞ’nin İstanbul’daki tüm tuvaletleri işleteceğinin altını çizen Başkan Topbaş, gerektiği yerlerde bunların sayısını artıracaklarını söyledi. Sistemin çok iyi çalışacağına ve iyi bir değer oluşturacağına inandığını dile getiren Başkan Topbaş şöyle devam etti: “Bütün sahil bandı, piknik alanlarında, ormanlarda hafta sonu mobil tuvaletler kurulacak, pazar akşamı veya pazartesi sabahı toplanacak. Maç yoğunluğu olan yerler ve semt pazarlarının başı veya sonunda mobil tuvalet koyulacak ve bunlar istenen yerlere kiralanabilecek.”
İstiklal Caddesi’ne son kez çeki düzen vereceklerini ve kalıcı bir formül bulduklarının altını çizen Başkan Topbaş, “Bir daha problem olmayacak hale getiriyoruz. Orada artık taş döşeme değil, çok daha ucuz ve basit bir sistem bulduk. Caddenin altında atık su galerisi olduğu için tramvay geçerken titreşim yapıyor ve taşlar kendini bırakıyor. Bağlayıcılar çözülüyor. Esas problem oradan kaynaklanıyor. Tramvay hattına da yeni ray döşenmek suretiyle düzenlenecek. Bu sene yazdan önce bitirmeyi planlıyoruz. Beton ve arnevu tarzında bir şey olacak” dedi.
Başkan Topbaş, Taksim’in yayalaştırılması konusundaki bir soru üzerine de, bu çalışmanın Koruma Kurulu’nun değerlendirilmesine bağlı olduğunu, Gezi Parkı’nın tamamının değil, kısmen kaldırılması gerektiğini söyledi.
Taksim projesinde ağaçlandırma yapılacağını ve kafelerin de olacağını belirten Başkan Topbaş, Tarlabaşı’ndan gelen yolun Talimhane’ye geldiğinde yer altına alınması ve oteller bölgesi ve Taksim ile bütünleşmesini ilk etapta ihaleye açacaklarını kaydetti. Gümüşsuyu’ndan İnönü Caddesi’nden gelip Taşkışla’ya giden trafiği şimdilik bıraktıklarını kaydeden Başkan Topbaş, Sıraselviler’in tamamını yayalaştırma düşüncesi bulunduğunu bildirdi.
Siluetle ilgili de İstanbul’un dijital maket çalışmasını yaptırdıklarını anlatan Başkan Topbaş, maketi herhangi bir yere koydukları zaman nasıl bir algılama vereceğine ilişkin olan bu çalışma yapılıncaya kadar problem yaşamamak için 10 ilçeyi kapsayan topografik kodlamalar gerçekleştirildiğini ve bundan sonra sıkıntı ortaya çıkmayacağını söyledi.
Başkan Topbaş, bu problemin 16.9 İstanbul Projesinden geldiğini ve Zeytinburnu hattı üzerinde 9 tane plan yapıldığını hatırlatarak, “Ortaya çıkan bu siluet öngörülmemişti. Orada yapılacak diğer yapılarla ilgili çalışma yapılıyor” dedi.
İstanbul’da günde 15 bin ton çöp çıktığını ve yakma tesisi kurmak için çalışma sürdüklerini belirten Başkan Topbaş, kent genelinde 19,5 milyon ton asfalt döküldüğünü kaydetti.
2013 sonunda hedeflerinin, tüm otobüslerin yenilenmiş, klimalı ve konforlu, en yoğun saatlerde bile rahatlıkla binilebilecek hale gelmesi olduğunu dile getiren Başkan Topbaş şöyle devam etti: “Bu kapsamda İETT 500 otobüs ihalesini yaptı. İkinci 500 otobüsün ihalesini de yapacak. Otobüs AŞ’de bin 500 otobüs hazırlığı içinde. Halk otobüslerinin de tamamı yenilenecek.”
Başkan Topbaş, Avcılar-Beylikdüzü arasında yapımı süren metrobüs hattının ihalesini alan firmadan kaynaklanan bir kısım sorunlar nedeniyle geciktiğini, şu anda kendi müdahalesiyle asfaltlama çalışmasının durduğunu, havalar düzeldikten sonra asfaltlama çalışmasının başlayacağını söyledi.
Metrobüsü 700 bin insanın kullanır hale geldiğini, günde 80 bin civarında aracın o hatta trafikten çekildiğini ve bunun karşılığının günde 226 ton akaryakıt tasarrufu demek olduğunu vurgulayan Başkan Topbaş, “Bu aynı zamanda 623 ton karbon emisyonunun azalması demek. 40 bin 100 işgücü tasarrufu sağlanmış. Zaman tasarrufu ve ekonomik kazanım var” dedi.
Yatırımların büyük bölümünün ulaşımla ilgili ve metro ağırlıklı olduğunu, bir kilometre metro hattının maliyetinin 100 milyon, 10 kilometresinin de 1 milyar lira olduğunu anlatan Başkan Topbaş, kentte şu anda günlük 23 milyon hareketlilik olduğunu, bunun kent nüfusunun 3 katına çıkmasını öngördüklerini söyledi.
Başkan Topbaş, İstanbul’un dünyada bugünkü bilgi ve bilişim çağında bilgi teknolojisini en iyi kullanan şehir olduğunu, ”cep trafik” uygulamasının Amerika’da anlatılmasının istenildiğini, yakın tarihte bundan çok daha ileri düzeyde, insanlar belediyeye gelmeden bütün sorularını sorup, işlerini takip ederek cevap alabilecekleri yeni düzenlemeler yapacaklarını söyledi.
Başkan Topbaş, taksilerle ilgili Call Center çalışması olduğunu ve yakında devreye gireceğini belirterek, eğitimli taksi sürücülerinin iletişim kartları olacağını ve aracına bindiği zaman kartı okutmadan aracını çalıştıramayacağını belirterek, şu bilgileri verdi: “Çalıştırdığı an biz merkezden göreceğiz. Her 3 dakikada bir bize sinyal atacak. Aynı kişi mi? Arkadaşına verip de ‘benim adıma kullan’ diyemeyecek. Ön koltuk arkasına 8 inç ekran koyacağız. Ekranda kent bilgileri olacak, panik halinde merkeze haber verecek. Taksilerde Call Center uygulaması ihale aşamasında.”
Taksilerin trafikte boş dolaşmaması için kent genelinde taksi cepleri oluşturulduğuna işaret eden Başkan Topbaş, “şehir içinde taksilerin boş dolaşmayacak. Bir caddede 10 taksi gerekiyorsa 10 tane olacak. Bir taksi kullanıma girdiğinde merkezden bir başka taksi gelecek. Bu oldukça ileri bir sistem. Taksi parkları, depoları olsun, en yakın noktadan araç gelsin istiyoruz. Şu anda onun ihalesini yapma aşamasındayız” dedi.
Başkan Topbaş, İstanbul’a sürücülerin güvenliğini sağlamaya yönelik daha güvenli araçların taksi olarak kullanımına yönelik olarak da bu araçlarla ilgili herhangi bir aracı ve firmayı öneremeyeceklerini, sadece kriterleri ortaya koyabileceklerini ifade etti.
Bugünkü taksilerin daha geniş hacimli ve özürlülerin rahatlıkla binebileceği, konforlu araçların alınması ve şoförlerinin de eğitimli, kokart almış ve bunun için en az 2 yıl taksi şoförlüğü yapmış olması gibi şartların olmasını arzu ettiklerinin altını çizen Başkan Topbaş, bu tür bir aracı olanın diğerlerinden yüzde 20 daha fazla ücret almasını düşündüğünü söyledi.
Topbaş, vatandaş hangi aracı tercih ederse ona bineceğini, ancak daha yüksek ücret vereceğini, bunun da rekabet getireceği için diğer taksileri de böyle bir yenilik içine gireceğini, bunun çalışmasının yapıldığını kaydetti.
Hükümetten İstanbul için trafik denetiminin belediyeye verilmesini arzu ettiklerini, sistemi polisle değil, elektronik sistemlerle denetlemeyi öngördüklerini anlatan Başkan Topbaş, polisten ziyade sistemi doğru kurgulamak ve bugünkü teknolojiyi kullanmak gerektiğini belirtti.
Başkan Topbaş açıklamaların ardından tanıtım çadırını ekonomi muhabirlerine gezdirerek bilgi verdi. Tanıtım çadırının gezisinin ardından ekonomi muhabirleriyle toplu fotoğrafta çektiren Başkan Topbaş, kadın muhabirlerin 8 Mart Dünya Kadınlar Gününü kutlayarak kendilerine Orkide hediye etti.