Kağıt Üzerinden 1/1 Uygulamaya

42. Yapı Fuarı - Turkeybuild İstanbul kapsamında, Herkes İçin Mimarlık ve Erzurum Atatürk Üniversitesi Mimarlık Bölümü yürütücülüğünde düzenlenen atölye çalışması 20-22 Haziran tarihleri arasında yapıldı.

Verimli geçen 3 günün ardından üretilen mobilyalar, Herkes İçin Mimarlık’ın 2019 yılı yaz aylarında, Erzurum Atatürk Üniversitesi, Hınıs Kaymakamlığı ve MEB Hınıs İlçe Müdürlüğü iş birliğiyle, Erzurum Hınıs İlçesi Ketenci Köyü İlkokulu’nun ihtiyaçlarının karşılanması için hayata geçireceği atölye çalışmasında değerlendirilecek.

9-28 Mayıs tarihleri arasında devam eden başvuru süreci sırasında Türkiye’nin farklı kentlerindeki 22 üniversiteden 68 öğrenci katılım çağrısına cevap verdi. Atölye yürütücüleri, Arkitera ve ITE Turkey çalışanlarının yaptığı seçimlere ek olarak Erzurum Atatürk Üniversitesi’nden gelen 7 öğrencinin katılımıyla atölye çalışması başladı.

Atölyenin ilk gününde Erzurum Atatürk Üniversitesi 1. sınıf öğrencilerinin Ketenci Köyü İlkokulu’nun ihtiyaçları doğrultusunda yaptıkları tasarımların üzerinden geçilerek detaylandırıldı. İlk günün ikinci yarısında atık malzemeler ayrıştırıldı ve bunlar arasından tasarımlara uygun olan atölye sırasında kullanılabilecek malzemeler seçildi. Ardından hızlıca üretime geçildi. İkinci ve üçüncü gün ara vermeden devam eden üretim sürecinin ardından sertifika töreni yapıldı. Atölyeden çıkan mobilyalar bir sonraki atölyede kullanılmak üzere Erzurum’a doğru yola çıktı.

Atölye Yürütücülerinin Görüşleri

Yapı Unplugged II atölyesi için üretimler geçtiğimiz dönem boyunca Erzurum Atatürk Üniversitesi Mimarlık 1. Sınıf öğrencileri tarafından tasarlanmıştı ancak bu tasarımların uygulamaya yönelik detaylandırılması gerekiyordu. Bu detaylandırmayı, malzemeleri ve aletleri tanıyarak üretmeyi 20 farklı okuldan ve farklı sınıflardan öğrencilerle beraber yapmak, hem Erzurum’daki 1. sınıflar için, hem diğer katılımcılar için etkileşimli ve besleyici bir süreç oldu diye düşünüyorum.
Emre Gündoğdu

Bu atölyeyle beraber Ketenci köyünde başladığımız görüşmeler ve Erzurum Atatürk Üniversitesi’ndeki tartışmalar ilk ürününü vermiş oldu. Katılımcılığa mimarın rolünü tartışarak yaklaştığımız bu süreçte şimdiden 100’e yakın kişi farklı detaylarda dahil olarak, işi kaldığı yerden bir adım öteye taşıdılar. Biz de kütüphane için ürettiğimiz geçmeli detayların bir sonraki atölyedeki katılımcılarca nasıl tamamlanacağını heyecanla bekliyoruz.
Merve Gül Özokcu

Atölyeyi en önemli bağlamı olan “Sosyal Mimarlık” boyutunun dışında değerlendirecek olursam, günümüz mimarlık eğitiminde mimari uygulama ders ve konularının gerçekte birebir uygulamalardan uzak kaldığını düşünmekteyim. Bu yüzden öğrencilerin eğitim süreci içerisinde ilgili alanlardan giderek uzak durmaya başladığına şahit olmaktayım. Bu atölyede, öğrencilerin uygulama detaylarını yerinde öğrenerek uygulamalarından keyif aldıklarını gözlemledim. Bana göre en büyük kazanım bu oldu.
Hasan Murat Çetin

Birinci sınıf öğrencilerimizle birlikte yaklaşık iki aylık bir süreç sonunda şekillendirdiğimiz projelerin iç mekana dair önerilerini yerinde uygulamak, çok güzel bir deneyimdi. Özellikle mimarlık disiplinine yeni adım atanlar için tasarılarını hayata geçirme fırsatı oldukça kıymetliydi. Mimarlığın sosyal yönüyle ilişkilenen bu gibi çalışmaları değerli buluyor ve artarak devam etmesini umuyorum.
Tuncer Çağrı Çakmur

Yapı Unplugged II’de, bu kez Erzurum Ketenci İlkokulu için mobilya üretimleri yaptık. Farklı okullardan ve sınıflardan 45’e yakın öğrenci ile, tasarımdan üretime geçiş sürecinde değişen/dönüşen detay çözümlerini hep birlikte deneyimlediğimiz öğretici ve çok keyifli bir atölyeydi. Geçtiğimiz yıl fuar ziyareti sırasında atölyeye denk gelip, öğrencilerle alet kullanımı konusunda deneyimlerini paylaşan fuar katılımcısı usta abilerimizin, bu yıl tekrardan atölyeyi ziyaret etmesi ise hoş bir detaydı.
Elif Tan

Geçtiğimiz yıldan farklı olarak bu sene tasarımı önceden yapılmış projelerin, atölye katılımcısı öğrenciler ile detaylandırılması üzerine çalıştık. Bu durum üretimlerin daha sağlıklı olmasını sağlayarak bir önceki senenin deneyimini geliştiren bir imkan sağladı.
Sarper Takkeci

Atölye Katılımcılarının Görüşleri

Bizim üzerinde çalıştığımız projenin gerçekleşmesi benim için heyecan, böylesine bir etkinlikte olmak ve böylesine güzel insanlarla tanışıp aynı ortamda çalışmak benim için mutluluk vericiydi.
Esra Kaya – Erzurum Atatürk Üniversitesi

Gruptaki tek planlama öğrencisi olarak, bu kadar büyük ölçekli bir projede yer almak benim için harika bir deneyimdi. Ekibimden oldukça fazla şey öğrendim.
Atalay Akpınar – Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

Bizler mimarız. İşimiz ise çizmek. Ama her ne kadar üç boyutlu düşünsekte çizdiğimizi uygularken ne kadar zorlanıldığını ne kadar çok aksaklık çıkabildiğini öğrendik bu etkinlik sayesinde. Tasarlamak kadar uygulamak da meşakkatliymiş gerçekten. Uygulamaya başlayınca tasarladığınız şey bambaşka birşeye dönüşebiliyormuş.
Elifnur Öztürk – Arel Üniversitesi

Atölye boyunca kısmen yeni kısmen de atık malzemeler kullanılıyordu ve hem dayanımları hem de dokuları birbirinden farklı bu malzemelerin bir araya getirilmesi söz konusuydu. Kağıt üstünde bu farklara çok fazla hakim olamıyorduk ancak üretim safhasında birebir çalışıldığında malzemeyi daha çok tanıdık ve bilgi teoriden çıkıp pratiğe kavuştuğu için biz atölye katılımcıları açısından daha kalıcı öğrenmeler gerçekleşmiş oldu.
İrem Köse – Yıldız Teknik Üniversitesi

Atölyenin ilgimi çeken yanı hem ilkokul öğrencilerine tasarlanacak olması hem de yapı fuarından çıkan atık malzemelerden yapılacak olmasıydı. Yeniden kullanmak, tamir etmek, geri dönüştürmek kavramları günümüzde oldukça önem taşıyan kavramlar. Bunun bilincinde olan bir atölyenin gerçekleştirilmiş olması bence çok önemli. Atölyede kullanmayı bilmediğim birçok aleti kullanmayı öğrenme fırsatı buldum. Burada hem imalat hem de çizim kısımlarında bulunmaya çalıştım ve bu benim için çok verimli oldu.
Ecem Önen – İstanbul Kültür Üniversitesi

Yapı Unplugged II, kullandığımız atık malzemelerin potansiyellerini keşfettiğimiz, teoride sahip olduğumuz bilgileri pratikte kullanabilme imkanına sahip olduğumuz çok disiplinli bir ortamdı.
Hande Metin – Bahçeşehir Üniversitesi

2 gün gibi kısa bir süre içerisinde, kağıt üzerinde tasarlanan ürünlerin hayata geçirilmesi esnasında ortaya çıkabilecek sorunları deneyimleyip, grup halinde ve proje yürütücülerimiz ile birlikte bu sorunlara hızlı bir şekilde çözüm üretmek eminim ki bizlere mesleki hayatımızda artı olarak dönecektir. Kullandığımız aletler bir çoğumuza yabancı olduğu için ilk etapta içimizde küçük bir korkuda duysak, ortaya bir ürün çıkmaya başladığını görünce hepimiz büyük bir heyecanla o aletleri kullanmak için can attık.
Seda Aydın – Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi

Yapı Unplugged II, üç gün kadar kısa bir süre içerisinde gelişip sonuçlansa da her birbirimiz için asla unutulmayacak bir serüven oldu. Ekip ruhu ve desteğin deneyimlenişinden çok, bir farkındalık yaratabilecek olma düşüncesi; sadece kendi çalıştayımızı değil gelecek ekipleri bile düşünerek en az materyalle en verimli ürünleri ortaya çıkarma çabasının her birimizde bir amaç haline gelmesi çok etkileyiciydi.
Almira Kanbur – Kadir Has Üniversitesi

İş güvenlik uzmanlarından da gerekli talimatları aldıktan sonra Atatürk Üniversitesi’nden gelen katılımcı arkadaşlarımızı gruplara ayırarak onlara dahil olduk ve bir an önce çalışmalarımıza başladık. Tasarımların ana kararlarını verdikten sonra hızlıca fuar stantlarından arda kalan yığın halindeki atık malzemeleri belli sınıflara ayırarak analiz yaptık. Tüm gruplar uygulama aşamasına geçti. Sürenin kısıtlı olması sebebiyle tanışma imkânı bulamadığımız arkadaşlarla çalışma ortamında birbirimize yardımcı olurken kaynaştık ve tanıştık. 3 muazzam günün ardından tasarımlarını yaptığımız projelerin hayata geçirilmesinden bir hayli mutluluk duyduk.
Ali Tavlaşoğlu – İstanbul Kültür Üniversitesi

Atölye süresince; yapı malzemesi olarak geri plana atılmaya başlanmış, yabancılaştığımız ahşap ile bolca zaman geçirme fırsatı bulduk. Onları çeşitli şekillerde kestik, farklı doğrultularda bir araya getirdik, atık olmaktan kurtarıp tasarımlarımızın ana malzemesi yaptık ve kusursuz olmasa da dayanıklı, kullanışlı mobilyalar ürettik.
Veli Öğülmüş – İstanbul Teknik Üniversitesi

Okullarda aldığımız eğitimlerin tek taraflı ve kimi zaman yetersiz kaldığının, teorinin ve pratiğin birbirinden çok farklı olduğunun farkına varmış durumdayız. İşte tam da bu durumda 1/1 ölçekli uygulama yapılan bir atölyenin devreye girmesi ’eğlenerek ve yaşayarak öğrenmek’ kavramını tam olarak karşılıyor. Dahası atölyenin sürdürülebilirlik ve yardımlaşma temalarını merkezine koyması, üretimde atık malzemelerin kullanılması ve atölyenin köy okulunun ihtiyaçlarının karşılanması gibi harika bir amaç uğruna gerçekleştirilmesi de cabası.
Filiz İrem Memişoğlu – Maltepe Ünivesitesi

Atölyede, birbirini tanımayan insanların kısa sürede organize olup hevesle çalışmasını görmekten gerçekten keyif aldım. Birlikte, tasarlananla pratik arasındaki farkı ve atık malzemeyi ne şekilde dönüştürmemiz gerektiğini gördük. Ketenci Köyü’ndeki çocukların tasarımlarımız üstünde çalışıp muhabbet ettiğini düşünmek beni gülümsetiyor.
İrem Özkan – TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi

Malzeme seçimi, malzemeleri nasıl, ne için kullanılabileceğimizden başlayarak son ürüne dönüştürmeye kadar fikir paylaşımında bulunduğumuz ve birlikte çalıştığımız bu takım çalışması bana tasarım ve üretme süreçlerinin ne kadar güçlü olabileceğini düşündürdü. Ürettiğimiz mobilyaları bir köy okulu için üretiyor olmamız eski bir öğretmen olarak heyecanımı katladı.
Sevda Uçak – Kadir Has Üniversitesi

İlk olarak, hedeflenen ürünlerin tasarımı ve işleyişi hakkında tartışmalar ve fikir beyanları gerçekleştirildi ancak bu esnada endişeye kapılmamak mümkün değildi çünkü çoğumuzun bu alandaki ilk deneyimiydi ve yapılacak olan tasarımlar fazlasıyla detaylı ve iyitasarlanmış ürünlerdi. Dolayısıyla endişeyle birlikte hedefe ulaşamama ya da hedeflenen tasarımlara layık olamama korkusu vardı. Ancak başladıktan sonra yavaş yavaş bu tedirginlikler yerini özgüvene ve sonuçlar ortaya çıktıkça doğru yolda ilerlemenin mutluluğunu yaşamaya bıraktı.
Nisa Varlı – TED Üniversitesi

Yapı Unplugged II’ye katılmak benim için çok güzel bir deneyim oldu. Özellikle atıkları yeniden kullanıp bir tasarım oluşturmamız, bu tasarımların çocuklar tarafından kullanılması ayrıca bir mutluluk. Çünkü dolaylı yolla da olsa onlara geri dönüşümü, atıkların yeniden kullanılabilme özelliğini aktarmış olduk.
Ceren Duruk – Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi

Çok güzel bir deneyim yaşadım. Tüm çalışma süreci, çevre ve işi nasıl paylaştığımız ayrıca işi bitirmek için birlikte nasıl çalıştığımızı görmek çok güzeldi. Makinelerin ve malzemelerin nasıl kullanılacağını, onlarla nasıl başa çıkılacağını da öğrendim. Bu atölyede malzemeyi nasıl kullanılabileceği ve geri dönüştürebileceği konusunda farkındalık yarattığına inanıyorum.
Harith İbrahim – Altınbaş Üniversitesi

Kağıt üzerinde verilen kararların malzemeyi ve uygulama aşamasını tanımakla olan dönüşümünü izlemek oldukça keyif vericiydi. Tüm bu sürecin ardından sonuç ürününde bir o kadar güzel bir amaçla yola çıkması bu atölyenin en iyi yanlarından biriydi. Bu üretimlerin kullanıcıların yorumuyla tekrar tekrar üretilecek ve başka senaryolarla tekrar kurgulanacak. Böyle bir oluşum içinde yer aldığım için oldukça mutluyum.
Kübra Altan – Erciyes Üniversitesi

Yapı Unplugged II benim ilk bire bir atölye çalışmam, ufak çaplı stajımdı. 1 senelik mimarlık eğitiminden sonra benden tecrübeli öğrencilerle/mezunlarla rastgele ortaya çıkmış bir grupta birlikte çalışmak adaptasyon yeteneğimi geliştirdi ve hızlı karar verebilme becerimi pekiştirdi. Birileri için sadece çizimle değil uygulama yaparak, aletler kullanarak, malzeme seçerek, birlikte tartışıp tasarlayarak, ölçerek, kesip biçim vererek ortaya bir ürün çıkarmak beni bu süreçte en çok tatmin eden şey oldu.
Büşra Yavuz – Yıldız Teknik Üniversitesi

İlk defa bir tasarımın 1/1 ölçekte yapımında bulundum. İsmen bildiğim fakat daha önce kullanmadığım aletlerle çalışma fırsatım olurken atık malzemelerle farklı ihtiyaçları karşılayabileceğimi öğrendim. Atölye, bana bir mimarın inşa sürecindeki basamakların tümünden haberdar olması gerektiğini gösterdi.
Nur Beyda Kaban – Erzurum Atatürk Üniversitesi

Atölye Katılımcıları

Ahmet Tunahan Akyel, Aleyna Çınar, Ali Tavlaşoğlu, Almira Kanbur, Arda Coşan, Asiye Hasançebi, Atalay Akpınar, Ayyıldız Beceren, Beyza Aydemir, Beyza Sezgül, Burak Can, Burçin Murathan, Büşra Yavuz, Ceren Duruk, Ecem Önen, Elifnur Öztürk, Esra Kaya, Ezgi Leblebici, Filiz İrem Memişoğlu, Gamze Üyrüş, Gizem Bozkurt, Gökçe Aydan Işık, Gülden Koşan, Hakan Ilıkoba, Hande Metin, Harith İbrahim, Hümeyra Alemdar, İrem Köse, İrem Özkan, Kübra Altan, Meryem Yazar, Metehan Gideroğlu, Mücahit Emre Yaman, Nisa Varlı, Nur Beyda Kaban, Seda Aydın, Sevda Uçak, Sinem Nazlı Çakıroğlu, Tülay Haspulat, Tülay Savcılı, Veli Öğülmüş, Yunus Bulut.

Fotoğraflar: Mahmut Ceylan, Nirva Narlı, Poyraz Tütüncü