Kamu ihalelerini denetleyen Kamu İhale Yasası 10 yılda 57 kez değişikliğe uğradı. İlk yıllarda 6 konu muafiyet dışındaydı, şimdi ise 60 kamu kurumun ihaleleri muafiyet dışı.
Adalet ve Kalkınma Partisi’nin iktidarı döneminde en çok değiştirilen yasalardan birisi Kamu İhale Kurumu Yasası oldu. Akşam Gazetesi’nden Aslı Işık’ın haberine göre KİK Yasası 10 yılda tam 57 kez değişikliğe uğradı.
Yapılan bu değişikliklerle 60 kamu kurumunun yaptığı ihalelere muafiyet getirildi. Kamu İhale Kurumu Başkanı Mahmut Gürses de bu konuda bir itirafta bulunuyor: Türkiye’de yapılan her 100 ihaleden sadece 4’ü bize geliyor. İstisnalar ve muafiyetler “kanunu” istisna haline getirdi…
60 KAMU KURUMUNA İHALE MUAFİYETİ GETİRİLDİ
10 yıllık kısa geçmişe sahip Kamu İhale Mevzuatı, 57 kanunla ‘delindi, böylece 60 kamu kurumunun yaptığı ihalelere muafiyet getirildi. Kanunun çıktığı yıllarda sadece 6 adet istisna varken, bugün istisna kapsamındaki kurum sayısı 60’a çıktı. Bu saptama, Kamu İhale Kurumu (KİK) Başkanı Mahmut Gürses’e ait.
Nisan ayında göreve başlayan KİK Başkanı Mahmut Gürses, yapılan kamu ihalelerinin birçoğunun Kurul’un gündemine gelmediğini belirterek, ‘Yapılan her 100 ihaleden 4’ü bize geliyor. Sadece 4’ünü inceleyip karara bağlayabiliyoruz. Denetimini yaptığımız her 100 ihaleden 82’si ise herhangi bir şikayete meydan vermeden ve mahkemeye gitmeden sonuçlanıyor. Denetlenen ihalelerle ilgili kararlarımızın yüzde 19’u yargıda aleyhimize sonuçlanıyor’ diye konuştu.
10 YILDA 57 KEZ DEĞİŞTİ
‘Derviş Yasaları’ olarak bilinen ve kamu ihalelerinde denetim ve kontrol amacıyla çıkarılan Kamu İhale Yasası, 10 yılda 57 kez değiştirilerek, en çok değişiklik yapılan tek yasa oldu. Ecevit Hükümeti döneminde, AB direktifleri doğrultusunda çıkarılan yasada sadece 6 istisnai konu vardı, bugün ise 60 ayrı muafiyet var.
KİK verilerine göre, 2009’da 4,8 milyar liralık doğrudan alım yapıldı. 2010’da bu rakam 5,8 milyar, geçen yıl yüzde 188 artarak 17 milyar TL’ye ulaştı. Bu yıl ise harcamaların 30 milyar TL olması bekleniyor.
AVRUPA DA DİKKAT ÇEKTİ
Kamu alımlarında, açık olmayan ihale yöntemleri AB Komisyonu’nun da dikkatini çekti. AB İlerleme Raporu’nda, ihale mevzuatının hala AB müktesebatına uyumlu hale getirilmediğine dikkat çekilerek, muafiyetlerin arttığı belirtildi. Raporda Kurum’un işlevsellik ve özerkliğinin zayıflatıldığı belirtilirken, ‘KİK’in siyasi bağımsızlığı ile ilgili endişeler artmıştır. Kamu alımlarını da şeffaf değil’ denildi.
HANGİ PROJELER KİK KAPSAMI DIŞINDA
FATİH projesi kapsamındaki alımlar, Marmaray, Meclis’e ait tarihi köşkler, demiryolları, 3. köprü ve hızlı tren ihaleleri, BOTAŞ alımları, MİT, MASAK spor federasyonları, kömür dağıtımı için yapılacak ihaleleri gibi çok sayıda kurum ve işlem KİK kapsamı dışında.