Kışla Nasıl AVM’ye Döndü?

Kışla projesinin gerekçesinde kapalı mekânların sosyo-kültürel amaçlı olacağı yazılı. Başkan Topbaş da "Asla AVM yapılmayacak" demişti.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan dün Topçu Kışlası’na AVM ve rezidans da yapılabileceğini söyledi. Oysa Yüksek Kurul’un projeyi onaylarkenki tek gerekçesi kışlanın ‘sosyo-kültürel’ amaçla kullanılacak olmasıydı.

Mimar Halil Onur’un hazırladığı Topçu Kışlası projesi, II Numaralı Koruma Kurulu tarafından ocak ayında reddedilmişti. Kurul kararında, projenin 1800’lerde yapılan Topçu Kışlası’nın ‘özgün mimarisi’ne dair yeterli bilgi ve belge içermediği belirtilmiş ve Gezi Parkı’na atfen “Günümüzde 60-70 yıllık kullanım değeri ile tarihe belgelik eden bir nitelik kazanmış” ve “İstanbulluların kolektif belleğinde yer etmiş” ifadeleri kullanılmıştı.

Başbakan’ın ‘reddi reddedeceğiz’ açıklamasının üzerinden üç hafta geçmeden Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu kışlaya izin verdi. Fakat Yüksek Kurul, bölge kurulunun kararını neden iptal ettiğine dair hiçbir gerekçe göstermedi. Karar metninde yalnızca kışlanın ‘sosyo-kültürel’ amaçlı kullanılacağı belirtildi: “Taksim Meydanı ve Parkı ile bütünleşen yaklaşık 17 bin metrekarelik kamuya açık bir meydan düzenlemesi ve kapalı mekanların ise sosyo-kültürel amaçlı kullanımını öngördüğü anlaşılan avan projenin uygun olduğuna, bu nedenle İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunu’n kararının iptal edilmesine karar verildi…” denildi.

Yüksek Kurul Davalık

Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası, yüksek kurulun kararının iptali istemiyle İstanbul 4. İdare Mahkemesi’nde dava açtı. Oda, dava dilekçesinde Türkiye ‘nin en önemli kamusal alanlarından birisinin Yüksek Kurul kararıyla ciddi bir yapılaşma tehdidi altına girdiğini, 1993’te Kentsel Sit Alanı ilan edilen parkın kentlilerin kolektif belleğinde yer eden bir anı mekânı ve kültür varlığı olduğu, bugüne kadar yapılan bütün üst ölçekli planlarda park olarak işlevlendirildiğini, plan raporlarında da Beyoğlu bölgesinde yeşil ve açık alanların yetersiz olduğunun açıkça yazılı olduğunu belirtiyor.

Yargı konusu yüksek kurul kararı, daha önce koruma kurullarının Taksim Meydanı ve Taksim Gezi Parkı hakkında aldığı kararlara da aykırı:

İstanbul 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu, 1999’da, “Kentin önemli yeşil alanlarından biri olan Taksim Gezisi’nin ve bunların oluşturduğu aksta bulunan Atatürk Kültür Merkezi’nin birbirinden ayrılamaz ve Taksim Cumhuriyet Alanı ile bir bütün olduğu yönüyle anılan bu anıtların tümünün korunması gerektiğine…” karar vermişti.

Aynı kurul, 2001’de “Meydanın canlılığının sağlanması için gerekli işlevlerin (kültür, turizm, eğlence v.b.) Cumhuriyet Meydanı’nda yapılanma öngörmeden, meydana komşu alanlarda çözümlenmesine, meydanın tarihi kimliğini ve niteliğini bozacak hiçbir yapılanma olamayacağına, Taksim Cumhuriyet Alanı’nın tüm bu özellik ve nitelikleriyle korunması gerektiğine karar verildi…”

Topbaş ‘AVM yok’ Demişti

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, şubatta A Haber’e çıkarak AVM’nin söz konusu olmadığını belirterek “AVM yok. AKM’nin yıkımı konusunda da bize, ‘AKM yerine cami mi otel mi yapacaksınız?’ diye sordular. Herkes kendi endişelerini veya hayallerini konuşuyor. Yok böyle bir şey. Tekrar net olarak söylüyorum; orada AVM yok” demişti. İBB’nin Taksim’deki altgeçit inşaatının etrafına kurduğu paravanlarda ise hâlâ “Topçu Kışlası’nı yeniden inşa ederek kültür merkezi ve sanat galerisi olarak hizmete açmayı planlıyoruz” yazılı…