Konut stoku ne kadar? Talep ne kadar?

Milliyet Ekonomi’nin “Emlak Sayfası” sorumlusu Yavuz Karaman, İstanbul’da markalı konut yapan grupların stokunda bulunan ve inşaat izinleri daha önce alındığı için yüzde 18 KDV yerine yüzde 1 KDV’ye tabi konutların sayısı ile stoktan ocak ayında yapılan satışların sayısını belirlemek için bir araştırma yaptı. Bu araştırmanın sonuçları 5 Şubat 2012’de Milliyet Ekonomi’de yayımlandı.

Araştırmaya, markalı konut yaparak satan 40 inşaat grubu cevap verdi. Sonuçlar şöyle:
İstanbul’da markalı konut yapıp satan 40 inşaat grubunun, izinlerini vergi artışından önce aldıkları ve yüzde 1 KDV avantajı ile satışa sundukları konut (bağımsız bölüm) sayısı 36.066 adet.

Bunlardan bugüne kadar satılanların sayısı 19.220 adet.

Bu toplam satış rakamı içinde bulunan ocak ayı satış rakamı 1.903 adet.

Ocak ayı sonunda stokta kalan konut sayısı 16.846 adet.

Demek ki, markalı konut üreterek satan inşaat grupları, vergi avantajına sahip olarak satışa sundukları konutların ocak ayı sonuna kadar yüzde 54’ünü satmışlar. Konut stokları, satışa sunulan konutların yüzde 46’sı büyüklüğünde.

Stoku bilen yok

Türkiye’de stokta kaç konut var? Bunların değeri nedir? Konut talebi nasıl? Bu konulardaki gelişmeleri değerlendirmeye yarayacak bir veri (rakama dayalı bilgi) yok.

TOKİ’nin ülke genelinde bilgi derleme imkânına sahip ve bu işin uzmanı bir kuruluş olarak bu bilgileri derleyerek yayımlaması beklenir. Ne var ki, TOKİ kendi katkısıyla yapılan konutlarla ilgili bilgileri bile derlemiyor. Yayımlamıyor.

Bu nedenle, konut sektörüyle ilgili çoğu zararlı söylentiler piyasada dolanıp duruyor. Konut stokunun 300 bini aştığını, bunun eritilemeyeceğini söyleyenler oluyor. Konut piyasasında öne çıkmış, markalı konutları ilgi gören inşaat grupları hakkında yalan yanlış değerlemeler yapılıyor.

Talep Anadolu yakasında canlı

Konut sektöründeki gelişmeleri “Reidin.com”dan izliyorum. Reidin, gelişmekte olan ülkelerde gayrimenkul sektöründe olan biten hakkında analitik bilgiler ve istatistikler hazırlayan online bir kurum. Fiyatlar, endeksler, şirket, proje, bina bilgileri, arz-talep verisi, pazar trendi analizi gibi farklı bilgileri derliyorlar.

Reidin Türkiye genelinde GYODER üyesi firmalardan aylık olarak elde edilen verilere dayalı olarak yeni konutlarda aylık ve yıllık olarak “yeni konut stoku erime hızı”nı belirliyor.

Ülke genelinde en yüksek stok erime hızı 2010 yılı Ağustos ayında gerçekleşmiş. Yüzde 11.54 olmuş. En düşük değer ise 2012 Haziran’ında yüzde 1.01 olarak belirlenmiş.

2010 yılından itibaren aylık stok erime hızlarının 12 aylık ortalamasının Türkiye ve İstanbul genelinde gerilediği görülüyor. 2012 yılında (Ocak-Kasım) Türkiye genelinde aylık ortalama stok erime hızı yüzde 2.27, İstanbul’un Asya yakasında yüzde 4.04, Avrupa yakasında yüzde 1.28 olmuş.