Lamine Ahşap Rehberi 02: GLT (Tutkallı Lamine Ahşap)

Avrupa'da popüler olan ve giderek dünyanın geri kalanında da dikkat çeken lamine ahşap çeşitleri dayanımı, görünümü, işlenebilirliği ve sürdürülebilirliği ile öne çıkıyor.

Lamine ahşap sistemlerine olan ilginin ve talebin dünya çapında artması, geleneksel yöntemlerin yaygınlaşmasının yanı sıra bu yöntemlerin alternatiflerinin/geliştirilmiş versiyonlarının ya da tamamen yeni sistemlerin keşfedilmesinin önünü açıyor. Bu yazı serisi, lamine ahşap türlerinin üretim metotları, maliyetleri, gerekli işgücü, birbirlerinden farkları, bu farkların avantaja veya dezavantaja dönüştüğü noktalar üzerinden açıklamak amacı taşıyor.

Yazı serisinin ikinci bölümü geleneksel ve gelişmiş geleneksel kategorisine dahil edebileceğimiz GLT (glued laminated timber, tutkallı lamine ahşap) malzemesinin özellikleri ve karşılaştırmasını içeriyor.

Tutkallı Lamine Ahşap (Glued Laminated Timber  – GLT/GLULAM)

Genellikle geleceğin yüksek teknolojili yapı malzemesi olarak anılan Glulam, gücü, estetik değeri ve güvenilirliği ile bilinen çok yönlü bir mühendislik ürünü. Daha büyük ve daha güçlü bir ahşap parçası oluşturmak için yapıştırıcılar kullanılarak birbirine yapıştırılmış birkaç kereste katmanından oluşuyor. Genellikle yapısal beton ve çeliğin uygulanabilir bir yedeği olarak belirtiliyor. Paralel kirişler, ön bombeli kirişler, eğimli kirişler, kavisli kirişler ve hatta kafes kirişler gibi birçok yapısal eleman glulam ile inşa edilebiliyor.

Avantajlar

• Çeşitli kimyasallara başarıyla direnir. Ayrıca deformasyonlar ve/veya burulmalar gibi nemden kaynaklanan dönüşümlere de direnç gösterir.
•  Kavisli, eğimli ve katlanmış formlar oldukça kolay bir şekilde üretilir.  Ek olarak parçaların ağaç gövdesinin geometrisini takip etmesi gerekmez.
• Yapıştırılmış lamine ahşaptan yapılan yapılar, yangında korumasız çelikten daha güvenlidir. Bunun nedeni, Glulam’ın çekirdeği etrafında karbonlaşmış bir tabakanın oluşması, oksijen tüketimini azaltması ve yanmayı geciktirmesidir.
• Glulam, 20°C’lik bir denge nemine ve %65 bağıl neme karşılık gelen %12’lik bir neme sahiptir. Bu nedenle büzülme ve şişme davranışı en aza indirilir.
• Hafifliği sayesinde bakım ve montaj/sökme işlemlerini kolaylaştırır. Araştırmalar, GLT ile üretilen kirişinin aynı hacimdeki beton kiriş ile aynı mukavemete sahip olduğunu , ancak ahşap parçasının ağırlığının yaklaşık beş kat daha az olduğunu gösteriyor.
• En çok tercih edilen yöntem olması sebebiyle elde edilebilirdir.

Dezavantajlar

• Masif kereste ile karşılaştırıldığında fiyatlar daha yüksektir
• Üreticiler, daha sonra kusurlara neden olabilecek standart altı kereste kullanma eğilimi gösterebilirler. Bu nedenle kerestenin uygun ve verimli bir şekilde kontrolü yapılmalıdır.
• Yapıştırıcı ve diğer işlem kimyasallarının kullanımı nedeniyle, doğru kullanılmadığı takdirde ahşabın doğal görünümünün kaybolmasına neden olabilir ya da dayanımı düşebilir.

Örnek Yapılar

T3 Minneapolis

Dünyanın En Yüksek Ahşap Binalarından Biri: Sara Cultural Center